کتاب اهمیت ونقش بورس در متغیرهای کلان اقتصادی

کتاب اهمیت ونقش بورس در متغیرهای کلان اقتصادی

162,400 تومان

تعداد صفحات

116

شابک

978-622-378-391-3

نویسنده:

فهرست
عنوان صفحه
مقدمه 11
فصـل اول 17
آشنایی با بورس و انواع آن 17
تعریف بورس 18
تاریخچه بورس 20
سیر تکاملی تاریخچه بورس در جهان 22
اولین‌ بورس در جهان 23
تاریخچه بورسِ سهام نیویورک در وال استریت 24
بورس‌های معتبر دنیا 24
تاریخچه پیدایش بورس در ایران 25
بورس اوراق بهادار تهران 27
دلیل تشکیل بورس 30
تقسیم بندی انواع بازار بورس در ایران 33
نحوه سرمایه‌گذاری در بورس 37
شاخص بورس 37
بورس مجازی 40
مزایای بورس از دید واحدهای اقتصادی (شرکت‌های سرمایه‌پذیر) 40
تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در بازار سرمایه 41
بازار اول و دوم و تابلوی اصلی و فرعی به چه معناست؟ 41
بازار سهام چیست؟ 42
بازار بدهی چیست؟ 42
فصـل دوم 45
فرابورس 45
فرابورس 46
تفاوت بازارهای فرابورس 48
معنای بازار پایه 48
بازار فیوچرز یا آتی چیست؟ 49
فصـل سوم 51
سرمایه 51
مفهوم سرمایه 52
مفهوم سرمایه گذاری 52
انواع سرمایه گذاری 56
روش های سرمایه گذاری موجود در ایران 60
روش های سرمایه گذاری در بانک 62
سرمایه گذاری کوتاه مدت 62
سرمایه گذاری بلند مدت 63
سرمایه گذاری در مسکن 64
سرمایه گذاری در ارز 66
سرمایه گذاری بر روی طلا 67
سرمایه گذاری روی سکه 68
روش های سرمایه گذاری در بازار سرمایه 69
سرمایه گذاری در بازار سرمایه 71
ویژگی‌های سرمایه گذاری بازار سرمایه 72
روش های سرمایه گذاری خطرپذیر (استارتاپ‌ها ) 73
اهداف سرمایه گذاری 76
انواع سرمایه گذاران 80
ریسک و سرمایه گذاری 83
سرمایه گذاری در بورس 86
فرآیند سرمایه گذاری در بورس 89
انواع تحلیل تکنیکی 91
تفاوت تحلیل تکنیکی با تحلیل بنیادی 93
فصـل چهارم 103
نقش بورس در اقتصاد 103
نقش بورس در اقتصاد کشور به طور عام 104
اهمیت و نقش بورس در اقتصاد دنیا 111
منـابع و مآخـذ 113
منابع فارسی 114
منابع غیرفارسی 116

 

 

تاریخچه پیدایش بورس در ایران

معاملات اولیه درباره تاسیس بورس در ایران، به سال 1315هجری شمسی برمی گردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره تاسیس بورس در ایران، اساسنامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد اما با توجه به شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم، عملا موضوع بررسی و تاسیس بورس در ایران بیش از 25 سال به تاخیر افتاد.

بالاخره در سال 1341، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران تشکیل و موافقتنامه اولیه تاسیس بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم شد.

در اواخر همان سال یعنی سال 41، هیأتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیرکل این بورس برای مشارکت در راه اندازی بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند و بالاخره پس از چهار سال، در سال 1345 قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد. حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در پانزدهم بهمن ماه سال 1346، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی که بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار می رفت، به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

بورس ایران در تاریخ 45 ساله فعالیت خود، همواره فراز و فرودهای بسیار زیادی را تجربه کرده است اما شاید بتوان گفت یکی از مهمترین تحولات تاریخ بورس ایران، تاسیس قانون جدیدی تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار در اول آذر سال 1384 بوده است که ضمن رفع برخی نارسایی ها و نواقص موجود در قانون اولیه، زمینه توسعه گسترده بورس در ایران را فراهم کرد.

بر اساس این قانون، بخش نظارتی بورس از بخش های عملیاتی آن تفکیک شد، به این معنا که سازمانی به عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتی بورس تشکیل شد. سازمان بورس که خود تحت نظارت شورایی به اسم شورای عالی بورس فعالیت می کند، وظایف بسیاری دارد که یکی از مهمترین وظایف آن، تاسیس و نظارت بر عملکرد بورس های مختلف است.

امروز چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند:

1- بورس اوراق بهادار تهران که در آن، سهام شرکت ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت خرید و فروش می شود.

2- فرابورس ایران که در آنجا هم سهام شرکت هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی شوند، مورد داد و ستد قرار می گیرد.

3- بورس کالای ایران که در آن، انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و … خرید و فروش می شود.

4- بورس انرژی که به تازگی تاسیس شده و قرار است در آن، حامل های انرژی با محوریت برق، به عنوان یکی از مهمترین حامل های انرژی، خرید و فروش شود.

گسترش ابزارهای متنوع مالی و فعالیت های اطلاع رسانی موجب شده تعداد سهامداران در طی سال های اخیر رشد کند. در این مجموعه برنامه ها، ما بیشتر به معرفی بورس اوراق بهادار و نحوه سرمایه گذاری در این بازار، از طریق خرید و فروش سهام شرکت ها و سایر انواع اوراق بهادار می پردازیم تا از این رهگذر علاقمندان به فعالیت در این عرصه بتوانند به اطلاعات مفید و لازم دست پیدا کنند.

بورس اوراق بهادار تهران

بورس اوراق بهادار تهران از پانزدهم بهمن ۱۳۴۶، فعالیت خود را به‌طور رسمی با پذیرش سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران به عنوان بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی آن زمان و سپس سهام شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه و اوراق قرضه عباس‌آباد آغاز کرد. در آن زمان برقراری معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌ها و مؤسسات پذیرفته شده در بورس، عامل مهمی در جهت تشویق شرکت‌ها به عرضه سهام خود در بورس اوراق بهادار تهران بود. حجم معاملات در بورس اوراق بهادار تهران تا سال ۱۳۵۷ به دلیل تبعیت از افزایش آهنگ رشد محصول ناخالص داخلی و ارزش افزوده حاصل در بخش صنعت و همچنین به دلیل پذیرش و دادوستد اوراق قرضه، از ۸۳ میلیارد ریال به ۱۵۰ میلیارد ریال افزایش یافت. طی پانزده سال فعالیت آغازین بورس، در مجموع سهام ۱۰۵ شرکت در بورس پذیرفته شد.

از نیمه دوم سال ۱۳۵۷ با بروز اعتصاب و تعطیلی واحدهای تولیدی و بازرگانی در جریان انقلاب اسلامی، بورس اوراق بهادار تهران به‌دلیل بی‌اعتمادی به دولت و وضع مالی شرکت‌ها، و فرار سرمایه با سقوط سهام و کاهش معاملات روبه‌رو شد و به حالت نیمه‌تعطیل درآمد. همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیر ۱۳۵۸ باعث دسته‌بندی صنایع در چهار گروه شد که به موجب آن سازمان صنایع ملی ایران برای اداره امور آن‌ها پدید آمد. بدین‌ترتیب بر اثر ملی شدن بانکها، بیمه و صنایع کشور تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته‌شده در بورس از آن خارج شدند؛ ضمن آن که دادوستد اوراق قرضه نیز به دلیل داشتن بهره مشخص، ربوی تشخیص داده شد؛ بنابراین به‌دلیل عوامل فوق و وقوع جنگ ایران و عراق، دادوستد سهام و اوراق قرضه در بورس اوراق بهادار تهران تا سال ۱۳۶۱ تقریباً متوقف شد. در سال ۱۳۶۲ تا حدودی تقاضا برای سهام وجود داشت، ولی به دلیل پایین‌بودن قیمت‌های پیشنهادی خریداران، عرضه‌کنندگان چندان زیاد نبودند. در سال ۱۳۶۳، به دنبال تصمیم دولت مبنی بر واگذاری تعدادی از کارخانه‌های دولتی، به کارگران و سایر افراد بخش خصوصی، مبادلات سهام، اندکی افزایش یافت و تا سال ۱۳۶۷ افزایش حجم معاملات با نرخ کاهشی ادامه یافت. پذیرش قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل متحد از جانب ایران در تابستان ۱۳۶۷ و همچنین تصویب قانون جدید مالیات‌های مستقیم و قانون مالیات تعاون ملی برای بازسازی در اواخر سال ۱۳۶۷ و مهم‌تر از هر چیز تصویب قانون برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در همین سال، باعث رونق بورس اوراق بهادار تهران و رشد حجم معاملات شد.

بررسی روند فعالیت بورس در دوره ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۵ نشان می‌دهد که روند یکنواختی بر فعالیت بورس حاکم نبوده‌است. بورس اوراق بهادار تهران از سال ۱۳۷۶، دوره تازه‌ای از فعالیت خود را تجربه کرده‌است و زمینه‌های تحولات بعدی بازار سرمایه با اعمال برنامه‌های اصلاحی از این سال پایه‌ریزی شده‌است. ایجاد فضای رقابتی سالم، افزایش علاقه‌مندی و اعتبار فعالیت‌ها و به‌کارگیری شیوه‌های مؤثر تنظیم و نظارت از سال ۱۳۷۷ به‌طور نسبی ایجاد شد و بورس نشانه‌های مثبتی مبنی بر بازگشت رونق را تجربه کرد.

بورس ايران در طول تاريخ فعاليت خود، همواره فراز و فرودهاي بسياری را تجربه كرده است، اما يكي از مهم‌ترين تحولات تاريخ بورس ايران، تأسيس قانون جديدي تحت عنوان ” قانون بازار اوراق بهادار” در اول آذر سال ۱۳۸۴ بوده است كه ضمن رفع برخي نارسايي‌ها و نواقص موجود در قانون اوليه، زمينه توسعه گسترده بورس در ايران را فراهم كرد. براساس اين قانون، بخش نظارتي بورس از بخش‌هاي عملياتي آن تفكيك شد، به اين معنا كه در سال ۱۳۸۵ سازماني به عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتي بورس تشكيل گردید. سازمان بورس كه خود تحت نظارت شورايي به اسم شوراي عالي بورس فعاليت مي‌كند، وظايف متعددي دارد كه يكي از مهم‌ترين وظايف آن، تأسيس و نظارت بر عملكرد بورس‌هاي مختلف است،

دلیل تشکیل بورس

سرمایه که طی قرن‌های متمادی موضوعی مهم برای گروه‌ها و افراد هر جامعه‌ای بوده و هست، می‌تواند از طریق مبادرت به فعالیت اقتصادی، رشد یا کاهش داشته باشد. این متغیر بسیار حیاتی در یک نگاه کلی در اختیار بخش‌های مختلف هر جامعه شامل بنگاهای اقتصادی و تولیدی، مردم و مشاغل، دولت، بانک‌ها و بیمه‌ها و… قرار دارد و مآمن اصلی آن بازار است. به منظور حفظ اصل سرمایه و دستیابی به سود، برقراری و ثبات بازارها و وجود ضوابط و حاکمیت بر آن‌ها ضرورت دارد و در این میان بازارهای کالا و خدمات، پول و ارز و بازار سرمایه، سه بازار اصلی و مهم در اقتصاد هر کشوری محسوب می‌شوند. طبق نتایج به دست آمده، با ورود بخش اصلی سرمایه‌های جامعه به دو بازار کالا – خدمات و سپرده بانکی، ارز و افزایش نیازهای کاذب و تبدیل‌شدن محصولات این دو بازار به کالای سرمایه‌ای، می‌توان به راحتی شاهد افزایش نرخ تورم بود، چراکه سرمایه‌ها به جای تزریق به بخش اصلی اقتصاد یعنی تولیدی صرف بازارهای کاذب و واسطه‌ای غیر مولد می‌شوند و اکثر مردم و بخش‌ها فقط در فکر منافع شخصی و گروهی و کسب سود هستند. به همین علت، اقتصادهای پیشرفته از سال‌ها پیش تغییرات اساسی در ماهیت و ساختار سرمایه و بازارها داده‌اند و به سمت بازار سرمایه رفته‌اند. بازار سرمایه و بورس‌ها به دلیل کارکرد مهم در جمع‌آوری سرمایه‌ها و تخصیص منابع به شرکت‌ها و پروژه‌ها و درنتیجه کنترل نقدینگی جامعه و سرمایه‌های سرگردان، نقش مهمی در کاهش و مهار تورم دارند. به همین دلیل است که اقتصادهای نوظهوری چون چین، هندوستان، برزیل و کره جنوبی دنباله روخط ‌مشی اقتصادی کشورهای طراز اول اقتصاد شده‌اند و به سمت اقتصاد بازارمحور و توسعه و تقویت بازارهای سرمایه حرکت کرده‌اند. چراکه حضور شرکت‌هایی با ماهیت سهامی عام در بازارهای سرمایه و به کارگیری انواع اوراق بهادار موجب جذب نقدینگی و سرمایه‌های راکد مردم از یک‌سو و سرریز شدن این سرمایه‌های حتی اندک به بخش واقعی اقتصاد یعنی تولید از سوی دیگر می‌شود.

شرکت‌های بزرگ و مطرح هم که به صورت سهامی عام فعالیت می‌کنند با دریافت این سرمایه‌ها اقدام به اجرای برنامه‌های طرح و توسعه کرده و هم قادر به حفظ توان رقابت می‌شوند. این نوع شرکت‌ها بهترین نشانه و مظهر همگرایی اقتصادی در جوامعی هستند که با تولید و فروش به توسعه و اهداف برنامه‌ریزی شده دست می‌یابند.

نتیجه‌این روند در بلندمدت، افزایش تأسیس و ورود به بازار سرمایه شرکت‌های سهامی عام و رشد عرضه و تقاضای سهام این شرکت‌ها و کسب منفعت گروهی برای همگان است. درواقع رونق اقتصادی و افزایش تولید، فروش و صادرات به افزایش ارزش سهام شرکت‌های سهامی عام و رونق معاملات انواع اوراق بهادر قابل معامله و همچنین تقویت و توسعه بازار سرمایه کمک می‌کند. این در حالی است که دولت‌ها، مؤسسات و شرکت‌های مختلف برای تأمین‌سرمایه و منابع مالی موردنظر جهت عملی کردن طرح‌های توسعه سعی می‌کنند از طریق پذیره‌نویسی سهام و اوراق‌بهادار یا واگذاری بخشی از تملک خود به سایرین، سرمایه‌های موردنیاز را تأمین کنند. از همین طریق شراکت و سهیم شدن دیگران به وجود می‌آید و با واگذاری یا پذیره‌نویسی، سندی به عنوان «سهم» ارائه و سپس داد و ستد می‌شود که در واژگان اقتصادی یکی از انواع بسیار مهم اوراق بهادار معرفی‌شده است.

حال در صورت واگذاری این نوع سند توسط دولت‌ها یا سهامداران عمده و اصلی به دیگران، باید ارزش روز هر سهم مشخص و سپس معامله شود، ولی از آنجایی که تعیین ارزش روز هر سهم برای همگان مقدور نیست و به تخصص و بازاری متشکل و نظامند نیاز دارد، بازارهای سهام با برخورداری از ماهیت مکانیزمی مدرن و قانونمند، بستر عرضه و تقاضا و خرید و فروش و تعیین ارزش روز (به بیان بهتر قیمت) سهام شرکت‌ها را فراهم و تسهیل می‌کنند.

از طرف دیگر، از آنجایی که تأسیس شرکت سهامی عام برای همگان امکان‌پذیر نیست، سرمایه‌گذاران و دارندگان پول با بررسی صنایع و شرکت‌های مختلف، ضمن تحقق بخشیدن نسبی ایده‌های مدنظر می‌توانند به کسب سود و بازدهی نایل آمده و از منافع حاصل از تولید و فروش و مزیت شرکت‌های سهامی عام بهره‌مند شوند.

تعداد صفحات

116

شابک

978-622-378-391-3

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

.فقط مشتریانی که این محصول را خریداری کرده اند و وارد سیستم شده اند میتوانند برای این محصول دیدگاه(نظر) ارسال کنند.