کتاب آوایی از فضا (جلد اول)

بخش اول: سفری ذهنی به اعماق فضا

کتاب «آوایی از فضا (جلد اول)» اثری ماجراجویانه و تفکربرانگیز از میلاد باباپیری است؛ نویسنده‌ای که در این اثر، با نگاهی آمیخته از فلسفه، جامعه شناسی، اقتصاد، کیهان  شناسی … به پیش بینی آینده روی می آورد. این جلد نخست از مجموعه‌ دو جلدی است که جهان آینده و سرنوشت انسان را آنطور که احتمالش می رود ترسیم می کند نه آنطورکه دلش می خواهد.

در پیشگفتار کتاب، نویسنده ابتدا به معرفی ژانر و قالب داستان خود  و تمایز آن با دیگر ژانر های علمی ـ تخیلی پرداخته و بعد به علوم به کاربرده شده در خلق این رمان، می پردازد تا خواننده با هدف نویسنده در مورد خلق  این اثرآشنا شود.

فصل نخست، با عنوان «در پایگاه هاوکینگ»، دنیایی را ترسیم می‌کند که جهان پس یک دوره از سلسله بحران ها، به جایی رسیده که دیگر چهره ی سیاسی ـ اجتماعی قبل خود را ندارند وجهان در سال ۲۰۷۵میلادی توسط یک انجمن  بزرگ با نام «انجمن صاحبان صنعت » کنترل می شود که برای تمامی قوانین آن تصمیم می گیرد؛ امّا در این میان، هنوز شهر ها و جوامع کوچکی هستند که نسبت به قدرت انجمن صاحبان صنعت مستقل عمل می کنند که به آنها «ورلدسیتی» یا شهر جهانی گویند. شخصیت اصلی داستان در یکی از همین ورلدسیتی ها قرار دارد و یک روز برای شرکت در سمیناری به جلسه دعوت می شود؛امّا با کمال تعجب متوجه پروژه ی سری ای می شود که دانشمندان برای اجرای آن نیازمند داوطلب هستند و آن پروژه ی محرمانه چیزی نیست جز سفر به مدار میان مشتری و زحل،جهت بررسی آن پدیده؟!! دراینجا نویسنده با نثری تصویری و توصیف‌های سینمایی، ترکیبی از دلهره، کنجکاوی و زیبایی فضای رمان را در ذهن خواننده زنده می‌کند.

در فصل دوم، با عنوان «تاریخچهٔ ورلدسیتی (World City)»، خواننده به همراه افکار شخصیّت اصلی داستان به دهه های قبل سفر می کند و با چند وجه داستان آشنا می‌گردد:الف ـ شرایط اقتصادی ـ سیاسی جهان، پیش از فاجعه ی بزرگ. ب ـ چگونگی وقوع فاجعه و رفتن جهان به عصر چند ساله ٔ خاموشی و بعد نحوه ٔ بیرون آمدن جهان از عصر تاریکی، توسط صاحبان صنایع الکترونیک. پ ـ قدرت گیری صاحبان صنایع الکترونیک و تسلط آنان بر جهان و شروع دوران حکومت آنان بر سراسر زمین. ت ـ قیام مردم ناراضی از تسلط این اربابان تازه به قدرت رسیده و تشکیل «ورلد سیتی ها» به عنوان شهر هایی خارج از قدرت اربابان الکترونیک . ث ـ ظهور فردی با نام مستعار مسیح  و ادعای طراحی «ورلد سیتی ها» به همراه قوانین آنها.

توضیحات و اتفاقات این فصل نه تنها بازگو کننده ٔ چگونگی تشکیل شهرهای جهانی (ورلد سیتی) در زمین است؛ بلکه به نوعی پایهٔ فکری این داستان نیز تلقی می شود؛چون خواننده با مطالعهٔ این بخش، پی به شرایط و بحران های  موجود در دوران شخصیّت اصلی داستان (مهدی تهرانی) می برد و خویش را در سال ۲۰۷۵م  تصور می کند. در اینجا فضای ذهنی بشر پر است از تفکّرات منجی طلبانه، که برخی از به اصطلاح مصلحان، می خواهند این تفکرات را به نفع خویش مصادره کنند.

فصل سوم، «در خیابان اِووید»، دوباره نگاه نویسنده به شخصیّت اصلی داستان بر می گردد؛ جایی که او خسته از تفکّرات تاریخی گذشته، در راه بازگشت به خانه، ترجیح می دهد که برای عوض کردن حال و هوای خویش به یکی از مراکز تفریحی واقع در خیابان «اووید» برود؛امّا در آنجا به صورت اتفاقی پس از نوشیدن یک آبمیوهٔ الکلی، متوجه مسمومیّت خود می شود،ابتدا او قصد کمک دارد ؛ولی به خاطر شرایط هرج و مرج واقع در تفریگاه موفق به چنین کاری نمی شود. پس تصمیم به خروج از آنجا می گیرد؛ولی خروج از آنجا برای او به این آسانی نیست ..!

در اینجا مسمومیّت حاصل از مستی شخصیّت اصلی داستان و نبود فریاد رسی برای او، در آن فضای پر هیاهو، نماد انزوای مظلومانهٔ بشر در این جهان و تمنای او برای نجات است. انجا که تمام اصوات ملتمسانه ٔ انسانی توسط هیاهوی قدرت طلبان و جهانخواران، خاموش و بی رنگ می گردد و…!

ابهام ها و برخی از اتّفاقات این فصل، دریچه ای است به جلد دوم کتاب.

بخش دوم: مناظره، فاجعه و بیداری در جهان بی‌انتها 🌌

در فصل چهارم با عنوان «مناظره»، روایت وارد مرحله‌ای فلسفی‌تر و پرکشش می‌شود. در این بخش، شخصیت‌های اصلی کتاب درگیر گفت‌وگویی عمیق دربارهٔ ماهیّت اصلی خدا و دین می‌شوند. گفت‌وگویی که در ظاهر میان دو دانشمند است؛ولی در لایه‌های زیرین خود، بازتابی از تفکّرات سازندگان ورلد سیتی ها و مخالفان و منتقدان آنهاست. در اینجا ماهیّت تفکر و فلسفه ٔ حاکم بر جهان دوران شخصیّت اصلی داستان (مهدی تهرانی)بر خوانندگان روشن می گردد. این بخش به نوعی پایهٔ ایدئو لوژیک فصل هفتم خواهد بود، به طوری که فرد با خواندن این فصل پی به فلسفهٔ فکری شخصیّت اصلی داستان خواهد برد.

در فصل پنجم، «فاجعهٔ مبهم»، نقطهٔ  دیگری از داستان رقم می‌خورد که باب دیگری از جلد دوم کتاب را برای خواننده باز می کند! یک دختر که در فصل سوم مهدی تهرانی را دیده بود در لحظهٔ مراجعه به درب خانهٔ او،ناگهان به طور فجیعی کشته می شود! پلیس با وجود اینکه قاتل را می یابد؛ولی بسیاری از لایحه های پرونده هنوز برای آنها مبهم و لاینحل مانده است، در این حین مهدی برای پاره ای از توضیحات به اداره پلیس برده می شود؛ولی از آنجایی که او از شخصیّت دخترک هیچ شناختی ندارد؛نمی تواند کمک چندانی به پلیس نماید و الّبته پلیس هم به دلیل اینکه قاتل را یافته و مدرکی هم علیه مهدی ندارد او را رها می کند و مهدی هم گیج و ناراحت به خانه بر می گردد.

فصل ششم کتاب در دو بخش روایت می‌شود:
در بخش اول، آغاز سفر،بالاخره  پس از مدّتی، شخصیّت اصلی به همراه یک دانشمند دیگر برای آغازسفر به طرف  پدیدهٔ مرموز به پایگاه هاوکینگ ( آن پدیدهٔ مجهولی که مابین مدار مشتری و زحل در فصل اول ذکر آن رفت) فرا خوانده میشوند ؛امّا این فرا خوانی کاملاً به صورت محرمانه می باشد.

بخش دوم، در شرایط حوصله‌سر بر، نویسنده از شرایط ناراحت کننده وحوصله سر بر انتظار مهدی تهرانی سخن می گوید، جایی که او و دیگر دوستش قبل سفر، مجبور به تحمل شرایط سخت قرنتینه و انزوایی هستند تا برای سفر آماده شوند. دراینجا بلاتکلیفی و انزوا سخت، مهدی را آزار داده و ذهن او و خواننده را درگیر می سازد؛ولی بالاخره لحظهٔ سفر فرا می رسد.

فصل پایانی، «در ماژلان»  که طولانی ترین فصل این کتاب نیز می باشد؛خواننده را به نقطه‌ای می‌برد که تزویربا تمام تمارض ها و پنهانکاری هایش، نقاب از چهره بر می دارد و پلیدی که از اعماق تفکر سیاه انسان هاست برون می ریزد! خدمه ٔ ماژلان (همان سفینهٔ عظیمی که قرار است انسان ها را به سوی آن پدیدهٔ مجهول ببرد) پس از فاصله گرفتن از مدار زمین، و رها شدن در فضای بی انتها، ناگهان به جان هم می افتند و صحنه ای عجیب و أسفبار را رقم می زنند. در اینجا ماژلان شاهد بر خورد سه تفکر مؤسسان ورلد سیتی ها،صاحبان صنایع الکترونیک و منتقدان آنها با یکدیگر است که به فاجعه ای بزرگ ختم می شود! تمام خدمهٔ سفینه کشته یا زخمی می شوند و مهدی تهرانی (که همان شخصيت اصلی داستان است) با زخمی عمیق در حالی که به دلیل کمبود اکسیژن در سفینه، سایهٔ مرگ را لحظه به لحظه به خود نزدیک تر می بیند به دست و پا زدن می افتد و سفینهٔ ماژلان به همراه او در فضای بی کران رها می گردد؛ امّا در این حین ناگهان از دور، نورعجیبی چشمان تیرهٔ مهدی که به سوی احتضار می رفتند را روشن می نماید و …

این فصل انعکاس و بازتابی از برخورد سه ایدئولوژی موجود در میان مردمان عصر مهدی  است که در سفینهٔ ماژلان  تجلی پیدا می کند و موجب درگیری افراد سفینه با یکدیگرمی شود. ایدئولوژی هایی که ابتدا در فصل چهارم به صورت مناظره و گفتگویی صلح آمیز صورت پذیرفت؛ولی در ماژلان، صورتی خشن و تهاجمی به خود می گیرد، به طوری که صاحبان هر ایده و تفکّر، سعی درتسلط بر سفینه و پروژه دارند و این مسئله باعث از کنترل خارج شدن اوضاع می گردد..

در این فصل، بیماری یا نوعی عامل خارجی، نیست که موجب درگیری افراد و حذف یکدیگر می شود؛بلکه روح اهریمنی ایدئولوژی های آنان است که افراد را در حذف یکدیگر تحریک می کند، روحی که افراد تا ماژلان آن را کتمان می کردند ؛ولی بعد از ورود به سفینه ،هرکدام در جهت کسب منفعت و آرمان های پوپولیستی خود،سعی در توجیه نابودی افکار مقابل خود می کنند و …

در پایان، نویسنده با مهارت، رشته‌های داستانی را به‌گونه‌ای باز می‌گذارد که هم عطش دانستن را در خواننده زنده نگه دارد و هم زمینه را برای جلد دوم فراهم آورد. «آوایی از فضا» بیش از آنکه صرفاً یک رمان علمی ـ تخیلی باشد، یک رمان آینده نگر است که از خوانندگان خود دعوت به تفکّر وتأمّل در مورد آینده ٔ خویش می کند، آینده ای که می تواند به دلیل زیاده خواهی ها و توسعه طلبی های نخبگان خود به جهنمی سخت تبدیل شود و یا با مراقبت و مسؤلیت پذیری مردم و نخبگان راه  را برای ورود منجیان هموار سازد.

این کتاب با نثر زنده، ریتم روایی دقیق و فضاسازی سینمایی‌اش، تجربه‌ای متفاوت از داستان‌نویسی علمی ـ تخیلی فارسی را ارائه می‌دهد و برای دوستداران آثاری چون «میان‌ستاره‌ای» یا «اودیسه فضایی» می‌تواند انتخابی الهام‌بخش و ماندگار باشد. 🌠

بخش اول

۱. کتاب «آوایی از فضا» درباره چیست؟
این اثر روایتی خیالی ، علمی و فلسفی و آینده نگرانه است از آینده ی بشر که در آن انسان ها پس از بروز فاجعه ای بزرگ ( طوفان خورشیدی ) برای برون رفت از شرایط بحرانی خود، دست به دامان صاحبان صنایع الکترونیک می شوند و آنها نیز پس از بر طرف کردن نسبی بحران بی برقی در جهان، دست به تسلط بر جهان می زنند! چند دهه بعد از این ماجرا، در حالی که دنیا همچنان در زیر سیطرهٔ اربابان صنایع الکترونیک است، دانشمندان کیهان شناس متوجهٔ پدیده ای ناشناخته در بین مدار مشتری و زحل می شوند که برای کشف آن نیازمند چند دانشمند داوطلب هستند که یکی از آن دانشمندان، مهدی تهرانی یک کیهان شناس تازه کار و جوان ایرانی الاصل است!

۲. چرا نام کتاب «آوایی از فضا» انتخاب شده است؟
عنوان کتاب اشاره ای به نشانهٔ آسمانی دارد که در جلد دوم این کتاب ندا و نوید تحولی بزرگ در تاریخ بشری را به مردم می دهد.

۳. نویسنده کیست؟
میلاد باباپیری نویسنده‌ای ایرانی با علاقهٔ عمیق به ژانر علمی ـ تخیلی است. او در این کتاب با نثری پرکشش و ساختاری سینمایی، مفاهیم پیچیدهٔ فیزیکی،کیهان شناسی، فلسفی و جامعه شناسانه را به زبانی داستانی تبدیل کرده است تا مخاطب هم ‌زمان هم سرگرم و هم اندیشناک باشد.

۴. ساختار کتاب چگونه است؟
کتاب در هفت فصل نوشته شده است و هر فصل بخش مهمی از تحول داستان را روایت می‌کند.
از «در پایگاه هاوکینگ» در آغاز تا «در ماژلان» در پایان، هر بخش گامی است از دنیای تکنولوژی و تاریخ تمدن‌های آینده تا درون روح انسان‌هایی که میان پیشرفت و نابودی در نوسان‌اند.

۵. در فصل اول چه اتفاقی می‌افتد؟
فصل «در پایگاه هاوکینگ» نقطهٔ شروع ماجراست؛ جایی که گروهی از کیهان شناسان در پایگاه هاوکینگ،متوجه پدیده ای مجهول و شگفت انگیز در مدار بین سیاره مشتری و زحل می شوند پس برای همین از تعدادی از دانشمندان در خواست داوطلب شدن برای سفر به مدار آن سیاره ها می کنند که یکی از این داوطلبان، مهدی تهرانی دانشمند ایرانی پایگاه است.

۶. تاریخچهٔ ورلدسیتی چیست؟
در فصل دوم، نویسنده به بیان تاریخ پدید آمدن شهرهایی با نام ورلدسیتی (World City) می پردازد؛ جایی که نماد شهرهایی با نژاد ها و مردم مختلط است،جایی که نه توسط دولتی اداره می شود ونه قوانین آن تابع دیگر قوانین موجود در جهان است. یک شهر که نماد آخرین تقلاهای بشر برای نجات خود از بحران های سیاسی،اقتصادی و حتی زیست محیطی خود می باشد. در این بخش، روایت ترکیبی از معماری آینده‌نگر، جامعه‌شناسی و فلسفهٔ سیاسی ارائه می‌شود.

۷. چرا «در خیابان اِووید» مهم است؟
چون فصل سوم ما را درگیر اشخاص و ماجرایی می کند که برخی از ابعاد آن تا جلد دوم کتاب کشف نمی شوند و اینکه اتفاق آخر این فصل موجب شکل گیری فصل چهارم می شود. خیابان اِووید محل کابارهٔ آفرودیت است جایی که وجدان وانسانیّت آدمی با بی مهری ولنگاری او در ستیز می شوند.

۸«مناظره» به چه موضوعی می‌پردازد؟
فصل چهارم با عنوان «مناظره» به تقابل دیدگاه‌ انسان محورانه و تعریف مادّی جهان از یک سو و دیدگاه خداباورانه از سوی دیگر می پردازد. گفت‌وگوها میان شخصیّت اصلی داستان با یک دانشمند دیگر شکل می‌گیرد و در اینجا نه تنها لایه‌ای عمیق از تفکر را به داستان اضافه می‌کند؛بلکه تفکر حاکم در دوران شخصیت اصلی داستان را نیز آشکار می کند.

۹. فاجعهٔ مبهم چه مفهومی دارد؟
در فصل پنجم، فاجعه ای غیره منتظره برای یکی از شخصیت هایی که مهدی تهرانی در فصل سوم با آن روبرو شده بود، می افتد و او را کشته در نزدیکی منزل تهرانی پیدا می کنند. راز این فصل تا پایان این جلد مبهم باقی می ماند و در جلد دیگری آشکار می گردد.

۱۰. آیا کتاب فقط علمی ـ تخیلی است یا لایه‌های فلسفی هم دارد؟
این کتاب نه تنها در ژانر آینده نگر نوشته شده ،بلکه نگاهی فلسفی، اگزیستانسیالیستی و اجتماعی به حوادث و پدیده های انسانی در آینده دارد. پرسش هایی از جمله «چگونه می توان انسان را از تباهی نجات داد؟» یا « چه کسی یا چه کسانی بضاعت و توانایی نجات انسان از گرداب های آینده را دارند؟» و «سرانجام تمدن بشری چه خواهد بود؟»

بخش دوم

۱۱. در فصل ششم چه اتفاقی می‌افتد؟
این فصل دو بخش دارد: «آغاز سفر» و «در شرایط حوصله‌سر‌بر». شخصیت اصلی داستان برای اعزام به فضا از خانه ٔ خود به جایی نامعلوم در یک پایگاه فضایی برده می شود؛امّا او را در شرایط قرنتینه و حفاظت شدهٔ سختی قرار می دهند که موجب ناراحتی و مشوش شدن اعصاب و حوصلهٔ او می گردد.

۱۲. ماژلان در داستان چه جایگاهی دارد؟
در فصل هفتم با عنوان «در ماژلان»، سفینه‌ای را روایت می کند که قرار است دانشمندان و شخصیت اصلی را به مدار مشتری ببرد ؛امّا در همان ابتدای شروع سفر تعارض ها و توطئه ها آشکار می شود و درگیری میان اعضا آغاز می گردد. چند ساعت بعد پس از سلسله گفتمان ها و زد وخورد هایی این مهدی تهرانی است که به عنوان تنها بازماندهٔ سفینه باقی مانده و او هم با زخمی عمیق انتظار مرگ را می کشد؛ولی با روشن شدن نوری از دور این جلد به پایان می رسد.

۱۳. پیام اصلی کتاب چیست؟
این کتاب شکست نزدیک تفکّرات و آمال های انسان امروز را انذار می دهد و او را به فکر ارائه ٔ راهکاری بهتر برای ساختن آينده ای خوب تشویق می نماید .

۱۴. این کتاب برای چه کسانی مناسب است؟
📘 برای دوست‌داران رمان‌های علمی ـ تخیلی، علاقه‌مندان به نجوم، فلسفهٔ علم، و کسانی که از ترکیب تخیل با معنا لذت می‌برند. همچنین مناسب برای دانشجویان رشته‌های فیزیک، اقتصاد،جامعه ‌شناسی علم و مطالعات آینده‌پژوهی است.

۱۵. نثر و زبان کتاب چگونه است؟
نثر اثر بینابینی است؛ هم ادبی و شاعرانه و هم فنی و تحلیلی. نویسنده با بهره‌گیری از گفت‌وگوهای فلسفی و توصیف‌های فضایی، تجربه‌ای چندبعدی برای خواننده می‌سازد که هم ذهن را تحریک می‌کند و هم احساس را درگیر می‌سازد.

۱۶. آیا «آوایی از فضا» دنباله دارد؟
بله، این کتاب جلد اول از مجموعه‌ای چندجلدی است که در جلدهای بعدی، سرنوشت شخصیت‌ها و ابعاد پنهان پدیدهٔ فضایی بیشتر آشکار می‌شود.

۱۷. چرا انتشارات هورین برای چاپ انتخاب شده است؟
هورین به‌عنوان ناشری فعال در حوزهٔ آثار علمی، فلسفی و ادبی نوگرا، بستری مناسب برای انتشار کتاب‌هایی فراهم کرده که میان دانش و تخیل پل می‌زنند. انتشار این کتاب توسط هورین نشان از رویکرد فرهنگی و علمی این انتشارات دارد.

۱۸. آیا کتاب فقط برای بزرگسالان است؟
هرچند مفاهیم فلسفی وعلمی در آن عمیق‌اند، اما نثر اثر به‌گونه‌ای است که نوجوانان علاقه‌مند به داستان‌های فضایی نیز می‌توانند آن را دنبال کنند.

۱۹. آیا در کتاب تصویر یا نمودار علمی هم وجود دارد؟
بخش‌هایی از کتاب، به‌ویژه در فصل دوم و پنجم، دارای نمودارهای شماتیک و توضیحاتی دربارهٔ ساختار پایگاه‌ها و شهرهای فضایی است تا خواننده درک بصری بهتری از محیط داشته باشد.

۲۰. این اثر در ادبیات علمی ـ تخیلی ایران چه جایگاهی دارد؟
«آوایی از فضا» از نخستین آثار ایرانی است که با نگاهی بومی و فلسفی به فضا و آیندهٔ بشر می‌پردازد. برخلاف الگوهای غربی، در این کتاب نگاه ایرانی و انسانی به علم و هستی حفظ شده و این موضوع آن را در میان آثار معاصر متمایز می‌کند.