پنج مرحله‌ی یک شغل می‌رسیم که هر کارمندی آن را پشت سر می‌گذارد:

• مرحله‌ی تلاش و یادگیری
• مرحله‌ی آزمودگی
• مرحله‌ی مهارت
• مرحله‌ی بررسی مجدد
• مرحله‌ی دلسردی و بی‌انگیزگی

مرحله‌ی تلاش و پیگیری

کارمندان برای انجام دادن کارها، انگیزه و شوق زیادی دارند و یادگیری زیادی دارند. سریع‌تر کارها را انجام می‌دهند تا مورد قبول واقع شود که این امر باعث اشتباهات زیادی در افراد می‌شود و این امر اضطراب زیادی را نیز به آن‌ها وارد می‌کند. فقط می‌دانند تلاش‌های آن‌ها به‌زودی باربر خواهد شد.

مرحله‌ی آزمودگی

فرد به مهارت نسبی در کار رسیده است. از خود رضایت بیش‌تری دارد و کارها را بهتر از زمان استخدام انجام می‌دهد.

مرحله‌ی مهارت

کارمند خود را در مرحله‌ی تجربه و اعتمادبه‌نفس می‌بیند و عمری را در محل کارش سپری کرده است و در تمام مراحل، عکس‌العمل خوبی در مقابل کارها از خود نشان می‌دهد و از عهده‌ی کارها برمی‌آید و احتمالاً مسئولین او را در محل کارش ستایش می‌کنند.

مرحله‌ی بررسی مجدد

زمان می‌گذرد و فرد خوبی‌ها را پشت سر می‌گذارد و دچار بی‌انگیزگی می‌شود و در کارش به مرحله‌ی خودکار رسیده است؛ ولی هنوز اندکی اثر مثبت برای کار کردن در او باقی مانده است که نیرو و تلاش دوران آزمودگی و مهارت را اقتضا نمی‌کند (در این مرحله از خود می‌پرسد که آیا کار در زندگی مهم‌تر از همه‌چیز است؟ رؤیاهای دوران جوانی و نوجوانی را به یاد می‌آورد؛ ولی در عمل، انرژی سابق را ندارد).

سه راه‌حل کارمند در این شرایط:

• کار خود را ترک کرده و در سطح کنونی کارش بالاتری اظهار وجود کند که این تصمیم همه را شگفت‌زده می‌کند.
• او درخواست مسئولیت‌های جدید کرده و از مسئولین درخواست سمت و کار بیش‌تری می‌کند تا بتواند مراحل یادگیری را از سر بگیرد.
• انرژی و توان خود را در جای دیگر و متفاوت به کار گیرد (ورزش، تحقیق و اشتغال که رضایتش را ایجاد کند).

مرحله‌ی دلسردی و بی‌انگیزگی

ورود به این مرحله بسیار خطرناک است که از عوامل خارج از سازمان، همسر، فرزند و محیط نشأت می‌گیرد.

این موارد در حال روحی و جسمی می‌تواند کارمند را از پای درآورد:

• عقب‌نشینی از مسئولیت
• بیماری و افت توان کارمند
• افسردگی
• عدم تلاش

فصـل دوم

کنترل: انسان باید در مراحل مختلف زندگی، حداقل کنترل بر زندگی و شغل خود را داشته باشد و هم‌چنین افرادی که سرنوشت خود را رقم نمی‌زنند، اغلب در دام افسردگی گرفتار خواهند شد.

تعادل در زندگی کاری

• در محل کار آرامش فکری و روحی فراهم باشد.
• امکان آموزش و ارتقای فکری وجود داشته باشد.
• به تلاش‌های کارمند ارزش داده شود.
• حقوق دریافتی در ازای خدمات کارمند عادلانه باشد.

مراحلی که در کنترل زندگی و کار می‌شود آن را در دست گرفت:

• مرحله‌ی تمرین و تشویق: که برای خود در نظر بگیرید و می‌توانید مشوق خود باشید و مرحله‌ی هراس و اشتباه را پشت سر بگذارید.
• مرحله‌ی بازبینی مستمر: یک بررسی کمی و کیفی در سابقه‌ی خود ضرورت پیدا می‌کند.
• استقلال: دخالت‌ها به حداقل رسیده، بیش‌تر از همیشه زیر نظر هستید تا حدی که از رئیس خود نیز شاید کینه به دل بگیرید.
• غنی‌سازی شغل: اگر در مرحله‌ی غنی‌سازی، رفتار مناسب و حرفه‌ای نباشد به مرحله‌ی استغفار راه پیدا خواهید کرد و برای خستگی از کار و غنی‌سازی خود فکری بیندیشید (آموزش، ورزش، شیوه‌های جدید کاری).
• مرحله‌ی استعفا: در این مرحله بی‌انگیزه می‌شوید، برای بهبود شرایط کار خاصی نمی‌کنید و گویا میدان را خالی کرده‌اید.

فصـل سوم

کنترل شغل و دمیدن و روح تازه: به این معنی که اتفاقاتی که در نظرتان بی‌ارزش بوده فراموش کنید. به عبارتی فرصت جدیدی ایجاد کنید.

• مرحله‌ی تلاش و یادگیری
• مرحله‌ی آزمودگی
• مرحله‌ی مهارت
• مرحله‌ی بررسی مجدد
• مرحله‌ی بی‌انگیزگی

چهار مرحله برای این‌که مجدد کنترل شغل خود را به دست بگیرید:

• آشنایی با اهداف سازمان
• تعیین قرار ملاقات
• مشخص نمودن اهداف شخصی
• اداره‌ی شغل مؤثر

در مرحله‌ی ملاقات با رئیس حتماً در مورد انتظاراتی که از شما دارند و این‌که بازدهی کار شما چگونه است با او صحبت کنید و این‌که به نظر او شما برای بهبود کارتان چه کارهایی انجام دهید؟

• در مورد اهداف شخصی، درجه‌ی مهارتی که آرزوی رسیدن به آن را دارید فکر کنید. همچنین تاریخی را که فکر می‌کنید به آن مهارت خواهید رسید در نظر بگیرید (متوقع و درعین‌حال خردمند باشید).
• در مورد مدیریت مؤثر اگر انجام کاری را در اندازه‌ی توان خود نمی‌بینید و فکر می‌کنید به شما لطمه می‌زند، بتوانید به رئیس اعلام کنید. اگر توانستید به هدفی برسید، برای خود پاداش در نظر بگیرید؛ برای خود شب‌نشینی صورت دهید. حالا در محیط کار باید تعادل ایجاد کرد.
• به‌نوعی می‌توان به آرامش در مورد کار اشاره کرد.
• در این شغل امکان آموزش وجود داشته باشد.
• کارمند احساس کند که در ازای خدماتی که انجام می‌دهد حقوق خوب می‌گیرد و تلاشش ارزش دارد.
• پس بابت آرامش در محیط کار حالا باید روابط بین خود و همکاران‌مان را بهبود ببخشیم، چه مافوق و چه زیردست؛ به آن‌ها احترام بگذاریم. باز هم متذکر می‌شوم جرئت نه گفتن را داشته باشیم؛ کاری که در توان‌مان نیست و یا زمان آن را نداریم بتوانیم نه بگوییم. قبول کردن آن کار به معنای احترام نیست.
• دکوراسیون محیط کار و یا چیدمان و تمیزی به آرامش شما بسیار کمک می‌کند.
• از نشانه‌ها و یا عناوین لیاقتی خود حتماً در محیط کار استفاده کنید.