۲۴۳,۰۰۰ تومان
انتشارات | |
---|---|
تعداد صفحات | 81 |
شابک | 978-622-378-975-5 |
در انبار موجود نمی باشد
کتاب «نقش مشاوره فرهنگی در تقویت هویت اجتماعی و انسجام بیننسلی» اثری تحلیلی و بینرشتهای است که به بررسی تأثیر عمیق مشاوره فرهنگی بر بازسازی هویت اجتماعی و پیوند نسلها در جامعه امروز میپردازد. این کتاب که حاصل همکاری علمی زهرا محمدی و فاطمه شجاعالدین است، با نگاهی نظاممند و تلفیقی میان علوم اجتماعی، روانشناسی و مطالعات فرهنگی، راهکارهایی عملی برای بازآفرینی همبستگی اجتماعی در عصر تغییرات فرهنگی و رسانهای ارائه میدهد.
در فصل نخست، نویسندگان به مبانی نظری و مفهومی مشاوره فرهنگی میپردازند. در این بخش، تعریف دقیق مشاوره فرهنگی، تمایز آن با سایر رویکردهای مشاورهای، و جایگاه آن در علوم اجتماعی و روانشناسی بهروشنی بیان شده است. همچنین با مرور سیر تحول تاریخی مشاوره فرهنگی در ایران و جهان، خواننده درمییابد که چگونه این حوزه از یک جریان صرفاً نظری، به ابزاری برای فهم و هدایت تغییرات فرهنگی در جامعه تبدیل شده است.
در این فصل تأکید میشود که ارزشها، باورها و پیشفرضهای فرهنگی هر جامعه، در فرآیند مشاوره نقشی بنیادین دارند و بیتوجهی به آنها موجب شکست ارتباط درمانی میشود.
فصل دوم کتاب به هویت اجتماعی و ابعاد آن در بستر فرهنگی اختصاص دارد. نویسندگان با بیانی روان و تحلیلی، هویت اجتماعی را بهعنوان شبکهای از عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی معرفی میکنند که در تعامل با هویت فرهنگی شکل میگیرد. این فصل بهویژه برای مشاوران، معلمان و فعالان فرهنگی اهمیت دارد، زیرا نشان میدهد چگونه بحران هویت در جوامع معاصر میتواند به بیاعتمادی اجتماعی، ضعف مشارکت و گسست نسلی بینجامد.
در این بخش، نقش نهادهای آموزشی و رسانهها نیز به تفصیل بررسی شده است؛ از مدارس و دانشگاهها گرفته تا رسانههای جمعی که در شکلدهی ارزشها و الگوهای رفتاری نسل جدید سهمی انکارناپذیر دارند. نویسندگان ضمن تحلیل وضعیت کنونی، راهکارهای مشاورهای مشخصی برای بازسازی و تقویت هویت اجتماعی ارائه میکنند.
در فصل سوم، موضوع انسجام بیننسلی و چالشهای معاصر مطرح میشود. این بخش یکی از برجستهترین فصلهای کتاب است، زیرا به پرسشی بنیادین پاسخ میدهد: در جهانی که سرعت تغییرات فرهنگی، شکاف میان نسلها را افزایش داده، چگونه میتوان پیوندها را حفظ کرد؟
نویسندگان با بررسی تفاوتهای نسلی، تأثیر جهانیشدن، فناوری و رسانههای دیجیتال، به نقش خانواده و مشاوره فرهنگی در کاهش تعارضات نسلی اشاره میکنند. به باور آنها، مشاوره فرهنگی نه فقط ابزاری برای گفتوگو میان نسلها، بلکه پلی ارتباطی میان ارزشهای سنتی و جهان مدرن است.
در مجموع، بخش نخست این اثر تصویری عمیق از ریشههای فرهنگی بحران هویت و گسست نسلی در جامعه امروز ترسیم میکند و بهجای نقد صرف، مسیرهایی برای بازسازی پیوند اجتماعی از رهگذر مشاوره فرهنگی پیشنهاد میدهد.
در فصل چهارم، نویسندگان کتاب با رویکردی عملگرایانه وارد عرصهٔ کاربرد مشاوره در ارتقای هویت فرهنگی و اجتماعی میشوند. آنان مشاوره را نه بهعنوان فرایندی محدود به جلسات روانشناختی، بلکه بهعنوان ابزاری فرهنگی و اجتماعی برای ترمیم هویت جمعی معرفی میکنند.
در این فصل، انواع رویکردهای مشاورهای از جمله مشاوره فردی، گروهی، تحولی و میانفرهنگی مورد بحث قرار گرفته است. تمرکز ویژهای بر الگوهای بومی مشاوره در بافت فرهنگی ایران وجود دارد؛ جایی که نویسندگان تلاش کردهاند نشان دهند چگونه میتوان با اتکا به ارزشها و سنتهای فرهنگی جامعهٔ ایرانی، الگوی مشاورهای متناسب با واقعیتهای اجتماعی و فرهنگی کشور طراحی کرد.
در این بخش، مفاهیمی چون «مشاوره تحولی» و «مشاوره میانفرهنگی» نیز بهطور دقیق تشریح میشوند. نویسندگان توضیح میدهند که در جوامع چندفرهنگی امروز، توانایی گفتوگو و درک تفاوتها بخشی ضروری از فرآیند مشاوره است و میتواند به بازسازی هویت اجتماعی و کاهش تعارضات میان نسلها کمک کند. همچنین با بررسی نمونههایی از تجربههای موفق در محیطهای آموزشی و سازمانی، به خواننده نشان داده میشود که چگونه اجرای درست مشاوره فرهنگی میتواند به ارتقای حس تعلق اجتماعی و افزایش اعتماد میان نسلها منجر شود.
فصل پنجم کتاب به جنبهٔ سیاستگذاری و برنامهریزی فرهنگی اختصاص دارد و میتوان آن را بخش راهبردی اثر دانست. نویسندگان با درک ضرورت وجود چارچوبهای رسمی برای نهادینهسازی مشاوره فرهنگی، بهتفصیل دربارهٔ سیاستگذاری فرهنگی در حوزه مشاوره سخن میگویند.
در این فصل، ارتباط میان سیاستهای فرهنگی و مشاوره اجتماعی بهعنوان دو بازوی مکمل مدیریت فرهنگی جامعه بررسی میشود. طراحی برنامههای مشاوره فرهنگی در مدارس و دانشگاهها، نقش نهادهای فرهنگی در تقویت هویت اجتماعی و چالشهای اجرایی پیادهسازی این سیاستها، از جمله محورهای کلیدی این فصل است.
کتاب با تأکید بر اهمیت «سرمایه اجتماعی» به پایان میرسد و بیان میکند که مشاوره فرهنگی، در صورتی که در بستر سیاستگذاریهای هوشمندانه اجرا شود، میتواند نقشی مستقیم در افزایش همبستگی اجتماعی، مسئولیتپذیری جمعی و احساس تعلق شهروندان به جامعه داشته باشد.
کتاب «نقش مشاوره فرهنگی در تقویت هویت اجتماعی و انسجام بیننسلی» اثری است که همزمان سه حوزهٔ مهم را به هم پیوند میدهد: مشاوره، فرهنگ و اجتماع. این اثر برای مشاوران، روانشناسان، معلمان، مدیران فرهنگی، پژوهشگران علوم اجتماعی و فعالان حوزهٔ رسانه، منبعی غنی و کاربردی است.
نویسندگان بهجای ارائهٔ نظریههای صرف، با نگاهی بومی و کاربردی، پیشنهاد میکنند که مشاوره فرهنگی باید بهعنوان یک نظام فکری و عملی در مدارس، دانشگاهها، سازمانهای فرهنگی و حتی رسانههای جمعی گسترش یابد.
در عصر حاضر که شکاف نسلی، بحران هویت و ضعف ارتباط میان نسلها به چالشهای اجتماعی بدل شدهاند، این کتاب راهی برای گفتوگوی میاننسلی و بازسازی پیوندهای فرهنگی ارائه میدهد. اثر حاضر با نثری روان و مستند، مخاطب را از نظریه به عمل هدایت میکند و نشان میدهد که چگونه یک نظام مشاورهای فرهنگی میتواند نقشهٔ راهی برای انسجام اجتماعی و همزیستی پایدار در جامعهٔ ایرانی باشد.
با توجه به حجم مناسب، ساختار منسجم و زبان علمی اما قابلفهم اثر، این کتاب گزینهای ارزشمند برای آموزش دانشگاهی، کارگاههای تربیت مشاور فرهنگی، و برنامهریزیهای فرهنگی نهادهای عمومی بهشمار میآید.
۱. کتاب نقش مشاوره فرهنگی در تقویت هویت اجتماعی درباره چیست؟
این کتاب تحلیلی جامع از پیوند میان مشاوره فرهنگی، هویت اجتماعی و انسجام بیننسلی ارائه میدهد. نویسندگان نشان میدهند چگونه گفتوگوهای فرهنگی و مشاورههای آگاهانه میتوانند به همدلی نسلها و حفظ هویت ملی و فرهنگی کمک کنند.
۲. چرا این موضوع برای جامعه امروز ایران اهمیت دارد؟
زیرا جامعه معاصر با چالشهایی چون شکاف نسلی، تغییر ارزشها و تأثیر رسانههای دیجیتال روبهروست. این کتاب میکوشد راهکارهایی ارائه دهد تا مشاوره فرهنگی به ابزاری برای بازسازی ارتباط میان نسلها و تقویت انسجام اجتماعی تبدیل شود.
۳. هدف اصلی نویسندگان از نگارش این اثر چیست؟
هدف آنان تبیین نقش مشاوره فرهنگی به عنوان پلی میان روانشناسی، جامعهشناسی و سیاستگذاری فرهنگی است؛ تا نشان دهند چطور رویکرد فرهنگی در مشاوره میتواند هویت اجتماعی را در نسلهای مختلف بازسازی کند.
۴. ساختار کلی کتاب چگونه است؟
کتاب در پنج فصل تنظیم شده است. از مبانی نظری و مفهومی مشاوره فرهنگی آغاز میشود، سپس به هویت اجتماعی، انسجام بیننسلی، رویکردهای مشاورهای، و در نهایت سیاستگذاری فرهنگی در حوزهٔ مشاوره میپردازد.
۵. مشاوره فرهنگی به چه معناست؟
مشاوره فرهنگی نوعی مشاوره است که در آن ارزشها، باورها و زمینههای فرهنگی افراد در نظر گرفته میشود تا ارتباط مؤثرتری میان نسلها و گروههای اجتماعی شکل گیرد.
۶. تفاوت مشاوره فرهنگی با سایر رویکردهای مشاورهای چیست؟
در مشاوره فرهنگی، نگاه صرفاً روانشناختی نیست؛ بلکه ابعاد اجتماعی و فرهنگی رفتار انسان نیز بررسی میشود. این رویکرد به جای تمرکز صرف بر فرد، رابطه او با خانواده، جامعه و فرهنگ را نیز تحلیل میکند.
۷. این کتاب به چه کسانی توصیه میشود؟
به مشاوران، روانشناسان، معلمان، فعالان فرهنگی، و مدیران آموزشی که در حوزهٔ جوانان، خانواده و سیاستگذاری فرهنگی فعالیت دارند.
۸. در فصل اول چه مباحثی مطرح میشود؟
فصل اول به تعریف مشاوره فرهنگی، تاریخچهٔ آن در ایران و جهان، تمایز با سایر رویکردهای مشاورهای و مدلهای نظری در این حوزه اختصاص دارد.
۹. ارتباط مشاوره فرهنگی با علوم اجتماعی چگونه توضیح داده شده است؟
نویسندگان معتقدند که مشاوره فرهنگی یک پدیده میانرشتهای است؛ زیرا هم به رفتار فردی و هم به روابط اجتماعی و فرهنگی میپردازد و از ابزارهای علوم اجتماعی برای درک رفتار انسان در بستر فرهنگی استفاده میکند.
۱۰. نقش ارزشها و باورهای فرهنگی در مشاوره چیست؟
ارزشها و باورها چارچوب تفکر افراد را شکل میدهند. در فرآیند مشاوره، آگاهی از این ارزشها به مشاور کمک میکند تا بتواند ارتباط مؤثرتری با مراجع برقرار کند و راهکارهایی همسو با فرهنگ جامعه ارائه دهد.
۱۱. فصل دوم کتاب چه موضوعی را بررسی میکند؟
فصل دوم به هویت اجتماعی و ابعاد آن اختصاص دارد؛ از جمله نقش خانواده، رسانهها و نهادهای آموزشی در شکلگیری هویت اجتماعی و نیز بحرانهای هویتی که در جوامع مدرن پدید آمدهاند.
۱۲. بحران هویت در جامعه امروز چگونه تحلیل شده است؟
نویسندگان نشان میدهند که جهانیشدن، مهاجرت، تغییر سبک زندگی و نفوذ رسانههای دیجیتال باعث شده بسیاری از نسلها دچار دوگانگی فرهنگی شوند؛ امری که با مشاوره فرهنگی قابل تعدیل است.
۱۳. انسجام بیننسلی در این کتاب چه جایگاهی دارد؟
انسجام بیننسلی از ارکان اصلی ثبات اجتماعی معرفی شده است. کتاب توضیح میدهد که چگونه تفاوتهای نسلی میتوانند از تهدید به فرصت تبدیل شوند اگر گفتوگوی فرهنگی در قالب مشاوره ترویج یابد.
۱۴. نقش خانواده در حفظ انسجام نسلی چیست؟
خانواده نخستین نهاد فرهنگی است. نویسندگان تأکید میکنند که گفتوگو، احترام متقابل و شناخت متقابل میان والدین و فرزندان، مهمترین عامل حفظ پیوند نسلی است.
۱۵. کتاب چه نگاهی به رسانههای دیجیتال دارد؟
با دیدی دوگانه: از یک سو، رسانهها عامل شکاف نسلی هستند؛ از سوی دیگر، اگر هوشمندانه از آنها استفاده شود، میتوانند ابزار انتقال فرهنگی و آموزش مهارتهای ارتباطی بین نسلها باشند.
۱۶. چه عواملی موجب تضعیف هویت اجتماعی میشوند؟
فشارهای اجتماعی، بحرانهای اقتصادی، فردگرایی افراطی و ضعف نظامهای آموزشی در انتقال ارزشها از جمله عواملی هستند که در کتاب تحلیل شدهاند.
۱۷. در فصل چهارم چه موضوعی بررسی میشود؟
رویکردهای مشاورهای مختلف معرفی میشوند؛ از جمله مشاوره فردی، گروهی، میانفرهنگی و تحولی. همچنین نویسندگان بر ضرورت استفاده از الگوهای بومی مشاوره در بافت فرهنگی ایران تأکید میکنند.
۱۸. آیا کتاب به ارزیابی اثربخشی مشاوره فرهنگی هم پرداخته است؟
بله، در فصل پایانی فصل چهارم، روشهای سنجش و ارزیابی تأثیر مشاوره فرهنگی در بهبود هویت اجتماعی بررسی شدهاند.
۱۹. سیاستگذاری فرهنگی در حوزه مشاوره چه مفهومی دارد؟
به معنای طراحی برنامهها، نهادها و چارچوبهایی است که مشاوره فرهنگی را در مدارس، دانشگاهها و سازمانهای اجتماعی نهادینه کند.
۲۰. نقش مشاوره فرهنگی در ارتقای سرمایه اجتماعی چیست؟
کتاب تأکید میکند که افزایش اعتماد، همبستگی و مشارکت اجتماعی از نتایج مستقیم مشاوره فرهنگی است و این امر سرمایه اجتماعی جامعه را بالا میبرد.
۲۱. نویسندگان کتاب چه دیدگاهی نسبت به مفهوم مشاوره فرهنگی دارند؟
آنها مشاوره فرهنگی را فرآیندی میدانند که در آن شناخت بافت فرهنگی، ارزشهای اجتماعی و زبان ارتباطی نسلها در مرکز توجه قرار میگیرد. از دید ایشان، مشاوره فرهنگی تنها راهحل روانی نیست، بلکه پلی است میان درک اجتماعی و روانشناختی انسان.
۲۲. در کتاب، چه عواملی باعث ضعف در ارتباط بین نسلها معرفی شدهاند؟
اختلاف در نظام ارزشی، فاصلهٔ دیجیتال، تغییر در الگوهای ارتباطی و کمرنگشدن گفتوگوهای خانوادگی. نویسندگان معتقدند مشاوره فرهنگی با بازگرداندن احترام و همدلی میان نسلها، میتواند این شکاف را کاهش دهد.
۲۳. آیا در کتاب به تفاوتهای فرهنگی میان نسلها اشاره شده است؟
بله، فصل سوم به طور مفصل به تفاوتهای نسلی میپردازد. برای مثال، نسل جدید در عصر رسانههای دیجیتال رشد کرده و نگاه متفاوتی به استقلال و هویت دارد، در حالیکه نسلهای پیشین ارزشهای جمعگرایانهتری داشتهاند.
۲۴. چه رابطهای میان هویت اجتماعی و هویت فرهنگی مطرح میشود؟
در کتاب توضیح داده میشود که هویت اجتماعی بدون بنیان فرهنگی پایدار نمیماند. فرهنگ همان زمینهای است که افراد از طریق آن خود را به جامعه پیوند میزنند. به تعبیر نویسندگان، فرهنگ «روح هویت» است.
۲۵. الگوهای بومی مشاوره در ایران چه ویژگیهایی دارند؟
این الگوها بر احترام متقابل، نقش خانواده و ارزشهای دینی و اخلاقی تکیه دارند. نویسندگان تأکید دارند که الگوهای غربی باید بومیسازی شوند تا در فضای فرهنگی ایران اثربخش باشند.
۲۶. کاربرد مشاوره تحولی در بازسازی هویت اجتماعی چیست؟
مشاوره تحولی بهجای اصلاح رفتار سطحی، تغییر در باورهای بنیادی را دنبال میکند. در نتیجه، فرد نهتنها مشکل فعلی خود را حل میکند، بلکه هویت فرهنگی و اجتماعی خود را بازمیسازد.
۲۷. نقش مشاوره میانفرهنگی در جوامع چندفرهنگی چگونه بیان شده است؟
کتاب توضیح میدهد که در شهرهای چندقومیتی، مشاوره میانفرهنگی میتواند ابزار درک متقابل میان گروههای مختلف باشد و مانع از شکلگیری تعارضهای فرهنگی شود.
۲۸. چرا سیاستگذاری فرهنگی در حوزهٔ مشاوره ضروری است؟
زیرا اگر برنامههای مشاورهای بدون پشتیبانی نهادی و سیاستی اجرا شوند، موقتی و پراکنده خواهند بود. سیاستگذاری فرهنگی به تداوم و انسجام این برنامهها کمک میکند.
۲۹. در کتاب چه نهادهایی برای اجرای مشاوره فرهنگی معرفی شدهاند؟
مدارس، دانشگاهها، مراکز مشاوره خانواده، سازمانهای فرهنگی شهرداریها و حتی رسانههای عمومی. نویسندگان معتقدند همهٔ این نهادها میتوانند بستر اجرای مشاوره فرهنگی باشند.
۳۰. چگونه مشاوره فرهنگی به انسجام بیننسلی کمک میکند؟
با ایجاد گفتوگوهای ساختاریافته، افزایش همدلی و بازسازی فهم متقابل میان نسلها. وقتی نسل جوان احساس شنیدهشدن کند، پیوند عاطفی و فکری میان نسلها بازسازی میشود.
۳۱. چالشهای اصلی پیادهسازی سیاستهای مشاوره فرهنگی چیست؟
کمبود نیروی متخصص آشنا با فرهنگ بومی، نبود هماهنگی میان نهادهای فرهنگی، و ضعف ارزیابی اثربخشی برنامهها از چالشهای مهمی هستند که کتاب به آنها اشاره دارد.
۳۲. در فصل پایانی، نویسندگان چه راهکارهایی برای تقویت هویت اجتماعی پیشنهاد کردهاند؟
ایجاد کارگاههای مشاوره فرهنگی در مدارس، ارتقای سواد رسانهای خانوادهها، برگزاری گفتوگوهای بیننسلی، و طراحی برنامههای فرهنگی هدفمند در سازمانها و نهادهای اجتماعی.
۳۳. ارتباط میان سیاستهای فرهنگی و سرمایه اجتماعی چگونه تحلیل شده است؟
نویسندگان بیان میکنند که سیاستهای فرهنگی مؤثر، سطح اعتماد اجتماعی را افزایش میدهند و از این طریق شبکههای همکاری، همیاری و مشارکت اجتماعی گسترش مییابند.
۳۴. چه تفاوتی میان مشاوره فرهنگی در ایران و سایر کشورها وجود دارد؟
در ایران، پیوند میان ارزشهای دینی و فرهنگی بسیار پررنگ است. ازاینرو مشاوره فرهنگی باید بر پایهٔ همین ارزشها شکل گیرد تا بتواند با مردم ارتباط مؤثر برقرار کند.
۳۵. نویسندگان چه تصویری از آیندهٔ مشاوره فرهنگی ارائه میدهند؟
آیندهای که در آن، مشاوره فرهنگی به بخشی جداییناپذیر از آموزش و مدیریت اجتماعی تبدیل شود؛ یعنی هر نظام آموزشی یا شهری برای تقویت هویت جمعی از این ابزار استفاده کند.
۳۶. کتاب چه کمکی به مشاوران و مدیران فرهنگی میکند؟
این اثر راهنمایی نظری و عملی در اختیار آنان قرار میدهد تا بتوانند برنامههای خود را بر اساس شناخت فرهنگی جامعه طراحی کنند، نه صرفاً براساس مدلهای وارداتی.
۳۷. آیا این کتاب جنبهٔ آموزشی دارد یا پژوهشی؟
هر دو. از یکسو مبتنی بر پژوهشهای علمی و تحلیلی است، و از سوی دیگر با زبانی روشن و آموزشی نوشته شده تا برای دانشجویان و مشاوران کاربردی باشد.
۳۸. پیام محوری کتاب چیست؟
اینکه بدون تقویت گفتوگوی فرهنگی میان نسلها و نهادینهسازی مشاوره فرهنگی، نه هویت اجتماعی پایدار میماند و نه انسجام اجتماعی.
۳۹. جایگاه این اثر در میان کتابهای فرهنگی و اجتماعی چیست؟
کتابی است میانرشتهای که از مرز روانشناسی فراتر میرود و به سیاستگذاری فرهنگی و ارتباط میان نسلها میپردازد؛ ازاینرو منبعی متمایز در حوزهٔ مطالعات اجتماعی محسوب میشود.
۴۰. یک جمله برای معرفی کتاب به مخاطبان؟
کتاب نقش مشاوره فرهنگی در تقویت هویت اجتماعی و انسجام بیننسلی سفری فکری از دل فرهنگ تا قلب جامعه است؛ راهنمایی برای بازسازی اعتماد، پیوند و گفتوگو میان نسلها. 🌿
انتشارات | |
---|---|
تعداد صفحات | 81 |
شابک | 978-622-378-975-5 |