کتاب نقدی بر مدیریت راهبردی پروژه های عمرانی

فصل 1 11
مفاهیم پایه مدیریت پروژه عمرانی 11
تعریف پروژه و ویژگی‌های آن 11
تفاوت پروژه با عملیات روزمره 13
چرخه عمر پروژه (Initiation تا Closure) 16
نقش مدیریت در موفقیت پروژه عمرانی 21
طبقه‌بندی انواع پروژه‌های عمرانی 23
معرفی استانداردها و چارچوب‌های مدیریت پروژه 25
فصل 2 27
شروع پروژه – از ایده تا کلنگ 27
مطالعات امکان‌سنجی 27
تهیه طرح توجیهی و گزارش اولیه 28
برآورد منابع و زمان 31
انتخاب تیم پروژه و کارفرما 33
بررسی نیازها و خواسته‌های ذی‌نفعان 35
ارزیابی ریسک‌های آغازین و تصمیم‌سازی اجرایی 36
فصل 3 39
برنامه‌ریزی پروژه 39
تعیین ساختار شکست کار (WBS) 39
زمان‌بندی (با ابزارهایی مثل Gantt و MSP) 42
تخمین هزینه‌ها و بودجه‌بندی 44
مدیریت ریسک‌های اولیه 45
تنظیم قراردادهای اصلی 47
طراحی سیستم ارتباطات پروژه و ماتریس مسئولیت‌ها (RAM) 50
تدوین طرح کیفیت (Quality Plan) پروژه 51
فصل 4 53
اجرای پروژه – از خاک‌برداری تا سازه 53
فرآیندهای اجرای عمرانی 53
مدیریت پیمانکاران و ناظرین 55
کنترل پیشرفت فیزیکی و هزینه‌ای 58
گزارش‌گیری و پایش پروژه 61
ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) 62
مدیریت تجهیزات و ماشین‌آلات در پروژه عمرانی 67
برخورد با وقفه‌ها و عوامل خارجی تأثیرگذار در اجرا 69
فصل 5 73
کنترل و نظارت پروژه 73
سیستم‌های کنترل کیفیت 73
ابزارهای کنترل پروژه (EVM، S-Curve) 75
کنترل انحرافات زمانی و مالی 76
مدیریت تغییرات و ادعاها (Claims) 79
نقش جلسات هماهنگی و مستندسازی 81
ایجاد داشبورد مدیریتی و شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPIs) 83
روش‌های نمونه‌برداری و آزمون مصالح در محل پروژه 85
فصل 6 89
مدیریت منابع انسانی و تیم پروژه 89
نقش‌های مختلف در پروژه عمرانی 89
رهبری تیم و حل اختلافات 92
ارتباطات مؤثر در پروژه 95
مدیریت تعارض و بحران 98
انگیزش، آموزش و ارزیابی عملکرد نیروی انسانی 100
فصل 7 103
مدیریت هزینه و بودجه 103
ساختار بودجه پروژه 103
کنترل هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم 105
مدیریت اسناد مالی، فاکتورها، صورت‌وضعیت‌ها 107
حسابداری پروژه‌ای ساده برای مدیران 108
کنترل مالی پروژه در شرایط تورم و تغییرات نرخ ارز 112
بررسی ابزارهای مالی و اعتباری در پروژه‌های بزرگ 114
فصل 8 117
مدیریت ریسک در پروژه‌های عمرانی 117
شناسایی، تحلیل و ارزیابی ریسک 117
برنامه‌ریزی پاسخ به ریسک 119
نمونه‌هایی از ریسک‌های متداول عمرانی 121
ماتریس ریسک و روش‌های اولویت‌بندی تهدیدها 123
بررسی تاثیر ریسک‌های سیاسی، حقوقی و اجتماعی 125
فصل 9 129
سیستم‌های حقوقی، قرارداد و مناقصه 129
انواع قراردادهای عمرانی 129
فرآیند مناقصه‌گذاری و انتخاب پیمانکار 131
نکات کلیدی در تفسیر قرارداد 134
حل اختلافات قراردادی 137
بررسی نقش بیمه در قراردادهای عمرانی 139
روش‌های تضمین مالی و تعهدات قراردادی 142
فصل 10 145
تحویل، راه‌اندازی و اختتام پروژه 145
تست، بازرسی نهایی و تحویل موقت/دائم 145
صورت‌جلسه‌های نهایی و اسناد تحویل 148
ارزیابی عملکرد پروژه 149
مستندسازی پایانی و درس‌آموخته‌ها 154
نگهداری و بهره‌برداری پس از تحویل پروژه 157
پیگیری ضمانت‌ها و قراردادهای خدمات پس از اجرا 161
فصل 11 165
تکنولوژی و نرم‌افزارهای مدیریت پروژه 165
معرفی ابزارهای پرکاربرد 165
کاربرد Excel در مدیریت پروژه 168
نقش فناوری‌های نو 170
استفاده از هوش مصنوعی و داده‌کاوی در تحلیل پروژه‌ها 171
مزایا و چالش‌های پیاده‌سازی سیستم‌های ERP در پروژه‌های عمرانی 173
فصل 12 177
تجربه‌ها و توصیه‌های میدانی 177
اشتباهات رایج و راه پرهیز از آن‌ها 177
20 توصیه طلایی برای مدیر پروژه عمرانی تازه‌کار 179
تحلیل مقایسه‌ای بین مدیریت پروژه در ایران و کشورهای موفق 182
بازاندیشی در الگوهای سنتی مدیریت پروژه و حرکت به سوی نوآوری 185
واژه‌نامه ساده‌شده اصطلاحات فنی 188
نمونه فرم‌ها و چک‌لیست‌ها 192
منابع و مآخذ 195