کتاب مدیریت پسماند جامد شهری در زمان همه گیری بیماری کووید-19

فهرست
عنوان صفحه
فصل 1 9
مقدمه 9
فصل 2 13
مدیریت پسماند شهری 13
پسماند جامد شهری 13
تعریف و تاریخچه مدیریت پسماند 15
مدیریت پسماند و اهداف توسعه هزاره 16
مدیریت پسماند شهری در آمریکا و اروپا 20
سیستم مدیریت پسماند در کشورهای در حال توسعه 22
مدیریت پسماند در ایران 25
سلسله مراتب مدیریت پسماند شهری در ایران 27
عناصر کارکردی مدیریت پسماند شهری 28
تولید و تفکیک پسماند 29
طبقه¬بندی پسماندهای جامد شهری در ایران 37
عوامل مؤثر در نرخ تولید مواد زائد جامد شهری در ایران 38
تفکیک پسماند 41
جمع¬آوری و حمل و نقل 43
پالایش (پردازش) 53
بازیافت 58
دفع پسماندهای شهری 63
فصل 3 71
مدیریت پسماند در دوره کووید-19 72
فصل 4 79
نتیجه¬گیری 79
فصل5 81
مطالعات 81
منابع 93

مقدمه
بیماری عفونی جدید ناشی از ویروس کرونا در سال 2019 (COVID-19) به عنوان شدیدترین فاجعه بهداشتی قرن حاضر، به شدت بر جنبه¬های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی جامعه جهانی و سلامت انسان تأثیر گذاشته است .بودن اختلال در فعالیت¬های اقتصادی و بازارهای کالا (Rajput et al., 2021)، محدودیت در تحرک و فعالیت¬های صنعتی، اما در عین حال، بهبود کیفیت هوای شهرها (Ambade et al., 2021; Gautam et al., 2021; Gautam, 2020; Ravina et al., 2021)، و چالش‌ها در اجرای دستور کار 2030 برای توسعه پایدار (Bherwani et al., 2021; Ranjbari et al., 2021b) تنها نمونه‌هایی از پیامدهای این همه‌گیری برای جامعه جهانی هستند. این بیماری همه¬گیر از طریق افزایش قابل توجه در تولید زباله‌های مراقبت¬های بهداشتی، که یک عامل انتقال مهم برای ویروس است، منجر به ایجاد چالش¬های حیاتی برای شیوه¬های مدیریت پسماند شهری در سطح جهانی شده است. افزایش چشمگیر ضایعات تجهیزات حفاظت فردی اغلب با روش¬های دفع سنتی که تأسیسات سوزاندن و دفن زباله را تحت فشار قرار می‌دهند، انجام می‌شود. در این راستا، زباله¬های تولید شده در پی کووید-19 مانند ماسک، دستکش، کاغذ بهداشتی و البسه آلوده باید به¬عنوان زباله¬های پزشکی در نظر گرفته شوند و اهمیت جابجایی ایمن و درست آن¬ها بسیار مهم است.
با این حال، هنوز ابهامات زیادی در رابطه با اثرات شیوع بیماری همه¬گیر با جریان¬های زباله¬های مختلف تولید شده از وجود دارد. از یک سو، محدودیت‌های کووید-19 و قرنطینه‌های جزئی اعمال‌شده توسط دولت‌ها، برخی از فعالیت‌های صنعتی و تجاری را که معمولاً مقادیر زیادی زباله تولید می‌کنند، کاهش داده است. از سوی دیگر، علاوه بر افزایش زباله‌های پزشکی، برخی از جریان‌های زباله مانند زباله‌های کشاورزی یا خانگی ممکن است به دلیل تقاضای زیاد برای تحویل در خانه و همچنین افزایش پخت و پز در خانه در پی همه‌گیری افزایش یابد .در نتیجه، به شیوه¬های جدیدی برای مدیریت پسماند جامد شهری در زمان همه¬گیری بیماری کووید-19 نیاز است.
از زیرجنس بتاکرونا ویروس، کروناویروس عامل بیماری تنفسی معروف به کووید-19 است که اولین بار در دسامبر 2019 در ووهان چین کشف شد (Gholipour et al. 2021). این بیماری در کمتر از چند ماه از چین در اکثر قاره¬ها و کشورها پخش شد و یک بیماری همه¬گیر جهانی را تشکیل داد (Carraturo et al. 2020). این اولین بار در دو دهه اخیر نیست که بیماری تنفسی در برخی از مناطق دنیا شیوع پیدا کرده است. در واقع، این بیماری ویروسی سومین بیماری در این گروه بود که پس از کروناویروس سندرم حاد تنفسی (SARS) در سال 2002 و سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS) در سال 2012 گسترش یافت. تفاوت اساسی بین کووید-19 و دو بیماری قبلی این است که انتقال آن دارای نرخ حمله بالایی است و به سرعت در سراسر جهان گسترش می¬یابد. شیوع ویروس کرونا با تغییرات گسترده در زندگی روزمره همراه بوده و به¬شدت بر جنبه¬های فردی و اجتماعی انسان¬ها تأثیر گذاشته است.
در واقع، ظهور کووید-19، بی¬ثباتی بی نظیری را در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی در سراسر جهان ایجاد کرده است و با انجام طرح¬های فاصله¬گذاری اجتماعی، سازماندهی مجدد سیستم بهداشت عمومی یا تولید و توزیع محصولات بهداشتی هیچ بخشی بدون تغییر باقی نمانده است.