کتاب محیط، ‏اوتیسم، ‏معماری

فهرست
عنوان صفحه
پیشگفتار 5
فصـل اول 13
محیط، روانشناسی محیط و نظریات مربوط به آن و ضرورت شناخت 13
تاریخچه 15
روانشناسی محیط 17
محیط 22
ادراک 22
انگیزه 23
نیازهای انسان 23
نظریه های حوزه روانشناسی محیطی 26
نظریه های مکان 27
محیط و رفتار انسان 31
معنا و زیبایی 35
رفتارگرایی در معماری 40
انواع رفتار محیطی در طراحی معماری 42
انواع رفتار بر اساس افراد دخیل در وقوع آن 43
انواع رفتار بر اساس تاثیر محیط بر آن 44
ماهیت رفتار در رابطه انسان – محیط 45
روانشناسی اجتماعی کاربردی 48
انسان و محیط (رابطه علی یا معماری اجباری) 51
طراحی بر اساس دانش یا اعتقاد شخصی 52
کاربردهای نظریه اثبات شده برای طراحی محیطی 54
مبانی روش شناسی و مفهوم محیط 56
تأثیر محیط بر رفتار 68
ادراک انسان از محیط 69
فصل دوم 73
شناخت اختلال اوتیسم و مشکلات شایع آن 73
علت و دلایل اوتیسم 75
ارتباط واکسیناسیون و اوتیسم در کودکان 77
اوتیسم بیماری است یا اختلال؟ 78
علائم و نشانه های نخستین اوتیسم (تا پیش از ۲ سالگی) 80
انواع سطوح و علائم و نشانه های اختلال طیف اوتیسم (پس از 2 سالگی) 82
اختلال طیف اوتیسم سطح یک 83
اختلال طیف اوتیسم سطح 2 84
اختلال طیف اوتیسم سطح 3 84
علائم اوتیسم در نوجوانان (پس از پنج سالگی) 87
علائم اوتیسم در بزرگسالان 89
مدرسه رفتن کودک دارای اوتیسم 91
روش درمانی ای بی ای (applied behavior analysis/ABA) 93
رویکرد تیچ TEACCH 94
گفتار درمانی (ST/Speech Therapy) 94
کار درمانی (OT/Occupational Therapy) 96
بازی درمانی (play therapy) 96
دارو درمانی (Medication Treatment) 97
مدل دنور (ESDM/Early Start Denver Model) 98
رژیم غذایی برای اوتیسم (Nutritional Therapy) 99
معماری برای کودکان اوتیسم 103
معماری و استرس کودک اوتیسمی 110
فصل سوم 113
تاثیر معماری فضا بر کودکان اوتیسم 113
طراحی محیط ساخته شده و افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم 116
علل و فرآیندهای ایجاد و توسعه روانشناسی محیطی 121
چالش‌های طراحی داخلی برای بیماران اوتیسم 123
نقش معماري و فضا در بیماري اوتیسم 127
جبری نگری معماری 129
فصل چهارم 139
راهکارها و اصول طراحی فضا 139
سیاست فضا 143
سیال بودن فضا 146
نظرات متفکران در مورد فضا 147
انواع فضا در معماری 149
سازماندهی فضایی و ابعاد و تناسبات 152
منـابع و مآخـذ 155

محیط، روانشناسی محیط و نظریات مربوط به آن و ضرورت شناخت
معماری و سایر رشته های طراحی مرتبط مانند طراحی شهری، معماری منظر، طراحی داخلی و غیره با هم طراحی محیط را ایجاد می کنند. معماری کل محیط بیرونی زندگی انسان را در بر می گیرد. امروزه، از برنامه‌ریزی شهری تا معماری و طراحی صنعتی، تحت کنترل معماران است. این ایده که کار معماری طراحی مصنوعات (ساختمان ها) است، در یک جامعه به این معناست که تامین سیمای شهر تقسیم بندی شده و دارای سلسله مراتبی است. در این منظر، رابطه بین معماری و سیاست باید به طور اساسی تغییر کند. چرا که معماری بخشی از سیاست است.
روانشناسی محیطی یک رشته بین رشته ای است که بر مبادلات بین افراد و محیط اطرافشان تمرکز دارد و روشی را بررسی می کند که در آن محیط طبیعی و محیط های ساخته شده ما را تجزیه و تحلیل می کند. روانشناسی محیطی بر چگونگی تغییر محیط توسط انسان ها و چگونگی تغییر محیط در تجربیات و رفتارهای انسان تاکید می کند. این علم زمینه اصطلاح محیط را به طور گسترده تعریف می کند که شامل محیط های طبیعی، محیط های اجتماعی ، محیط های ساخته شده، محیط های یادگیری و محیط های اطلاعاتی می شود.
روانشناسی محیطی تا اواخر دهه 1960 که دانشمندان شروع به زیر سوال بردن ارتباط بین رفتار انسان و محیط طبیعی و ساخته شده ما کردند، به طور کامل به عنوان رشته شناخته شده نبود. از زمان پیدایش، این رشته متعهد به توسعه رشته‌ای بوده است که هم ارزش‌ محور و هم مشکل‌ محور است و تحقیقاتی را با هدف حل مشکلات پیچیده زیست‌ محیطی به منظور دستیابی به رفاه فردی در یک جامعه بزرگ‌تر در اولویت قرار داده است. هنگام حل مشکلات مربوط به تعامل انسان و محیط ، خواه جهانی یا محلی، باید مدلی از طبیعت انسانی داشت که شرایط محیطی را که در آن انسان به خوبی به نیازهای خود پاسخ ‌دهد، پیش‌بینی کند. این مدل می‌تواند به طراحی، مدیریت، حفاظت و یا بازیابی محیط‌هایی که رفتار معقول را بهبود می‌بخشد منجر شده و به پیش‌بینی نتایج احتمالی مانند زمانی که شرایط مد نظر انسان برآورده نمی‌شوند و همچنین به تشخیص موقعیت‌های مختلف مشکل کمک کند. این رشته چنین مدلی از طبیعت انسانی را توسعه می دهد در حالی که تمرکز گسترده و ذاتاً چند رشته ای را حفظ می کند. در این کتاب موضوعات متفاوتی مانند مدیریت منابع دارایی مشترک ، راهیابی در محیط های پیچیده، تأثیر استرس محیطی بر عملکرد انسان، ویژگی های محیط های ترمیمی، پردازش اطلاعات انسانی و ترویج رفتار حفاظتی پایدار را بررسی می کنیم. اخیراً، در کنار افزایش تمرکز بر تغییرات اقلیمی در جامعه و علوم اجتماعی و ظهور مجدد نگرانی‌های مربوط به محدودیت‌های رشد، تمرکز فزاینده‌ای بر مسائل پایداری زیست‌ محیطی در این زمینه شده است.
این پارادایم چند رشته ای نه تنها پویایی را که انتظار می رود روانشناسی محیطی برای آن توسعه یابد مشخص کرده است، بلکه کاتالیزوری در جذب سایر مکاتب دانش در تعقیب خود، به غیر از روانشناسان پژوهشگر بوده است. جغرافیدانان ، اقتصاددانان ، معماران منظر ، سیاست گذاران ، جامعه شناسان ، مردم شناسان ، مربیان و توسعه دهندگان محصول، همگی در این زمینه کشف و مشارکت داشته اند.
اگرچه «روان‌شناسی محیطی» مسلماً شناخته ‌شده ‌ترین و جامع‌ترین توصیف این رشته است، اما به ‌عنوان علم عوامل انسانی، ارگونومی شناختی، روان‌شناسی اکولوژیک،
اکوپسایکولوژی ، مطالعات محیطی – رفتاری و مطالعات فرد – محیط نیز شناخته می‌شود.
زمینه های مرتبط نزدیک شامل روانشناسی معماری ، معماری اجتماعی، جغرافیای رفتاری، جامعه شناسی محیطی، بوم شناسی اجتماعی و تحقیقات طراحی محیطی است .
تاریخچه
خاستگاه این رشته را می توان در شاعران رمانتیک، مانند وردزورث و کولریج جستجو کرد که توجه را به قدرت طبیعت و اهمیت تعامل انسان با آن جلب کردند. داروین به نقش محیط در شکل دادن به تکامل اشاره کرد. این ایده به سرعت در تعاملات انسان با محیط اطراف اعمال شد. یک پذیرش افراطی ویکتوریایی از این «جبرگرایان محیطی» بودند که اصرار داشتند محیط فیزیکی و آب و هوا بر تکامل ویژگی‌های نژادی تأثیر گذاشته است. گفته می شود که ویلی هلپچ اولین کسی است که به “روانشناسی محیطی” اشاره کرده است. یکی از کتاب‌های او به نام ژئوپسایک ، موضوعاتی مانند چگونگی تأثیر خورشید و ماه بر فعالیت انسان، تأثیر محیط‌های شدید و تأثیرات رنگ و فرم را مورد بحث قرار می‌دهد.
پایان جنگ جهانی دوم تقاضا برای راهنمایی در مورد برنامه ساختمان فوری پس از ویرانی جنگ را به همراه داشت. برای تامین الزامات برنامه ریزی دولتی، بسیاری از کشورها مراکز تحقیقاتی راه اندازی کردند که نحوه استفاده مردم از فضا را مطالعه می کردند. در انگلستان، مرکز تحقیقات ساختمان، استفاده از فضا در خانه‌ها و گرمایش و روشنایی مورد نیاز را مورد مطالعه قرار داد. سازنده شیشه Pilkingtons یک واحد تحقیقاتی در مورد نور روز، به رهبری توماس مارکوس راه اندازی کرد تا اطلاعاتی در رابطه با تأثیر نور طبیعی در ساختمان ها و دستورالعمل هایی در مورد نیازهای نور روز ارائه دهد. پیتر منینگ این را بیشتر در واحد تحقیقات پیلکینگتون در دانشگاه لیورپول در دهه 1960 توسعه داد. او در دفاتر تحصیل کرد و یکی از اولین افرادی که دکترای روانشناسی محیطی گرفت، سپس برایان ولز را استخدام کرد. مارکوس در سال 1968 واحد تحقیقات عملکرد ساختمان را در دانشگاه Strathclyde با استخدام روانشناس دیوید کانتر که توسط ولز و منینگ برای دکترای خود در واحد تحقیقات پیلکینگتون نظارت می شد، راه اندازی کرد. سپس کانتر به دانشگاه surrey رفت تا برنامه روانشناسی محیطی را در سال 1971 با دپارتمان روانشناسی در آنجا راه اندازی کند. رئیس آن گروه ترنس لی بود که دکتری خود را در مورد مفهوم همسایگی زیر نظر سر فردریک بارتلت در دانشگاه کمبریج انجام داده بود.
به موازات این تحولات، مردم در ایالات متحده شروع به بررسی مسائل مربوط به طراحی محیطی کرده بودند. یکی از اولین زمینه ها، در نظر گرفتن بیمارستان های روانپزشکی بود. روانپزشکان با معماران کار کردند تا تجربیات بیماران روانی را در نظر بگیرند. رابرت سامر کتاب خود را در مورد “فضای شخصی” نوشت و ادوارد تی هال به عنوان یک انسان شناس در مورد چگونگی ارتباط افراد از نظر فضایی با یکدیگر اظهار نظر کرد. آموس راپوپورت با کتاب خود با عنوان «فرم و فرهنگ خانه» مورد توجه معماران قرار گرفت و نشان داد که فرم ساختمان‌ها صرفاً کاربردی نیست، بلکه دارای انواع تأثیرات فرهنگی است. این تحولات اولیه در دهه های 1960 و 1970 اغلب به عنوان بخشی از “روانشناسی معماری” دیده می شد. زمانی بود که هارولد پروشانسکی و ویلیام ایتلسون برنامه روانشناسی محیطی را در دانشگاه سیتی نیویورک در خیابان 42 سنت نیویورک راه اندازی کردند که اصطلاح روانشناسی محیطی جایگزین روانشناسی معماری به عنوان اصطلاح پرکاربرد برای مطالعه راه هایی شد که مردم از طریق آن معنای محیط اطراف و تعامل با آنها را پیدا می کنند. این زمانی نهادینه شد که کانتر مجله روانشناسی محیطی را در سال 1980 با کنت کریک روانشناس شخصیت در دانشگاه کالیفرنیا تأسیس کرد.
انقلاب صنعتی به عنوان یک محرک قدرتمند، ساختار شهرها را با ایجاد نهادهای اقتصادی، اداری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی متحول کرد. بلکه تغییرات و دگرگونی های شگرفی در زندگی اجتماعی شهر به وجود آورد. با این حال، شهرهای امروزی با شکستن بسیاری از سنت‌ها و ارزش‌های گذشته، نه تنها سنگ بنای اساسی جامعه، یعنی خانواده را از بین برده‌اند. بلکه علیرغم تماس فیزیکی نزدیک و صمیمی بین افراد، روابط اجتماعی آنها را تضعیف کرده است. به گفته روزا پارک، پیشگام مطالعات مستقل جامعه‌شناسی شهری در ایالات متحده:
«این شهر خانه انسان های یخ زده ای است که به هم نزدیک هستند؛ اما آنها هیچ ربطی به یکدیگر ندارند».
صحبت از آغاز روانشناسی محیطی در نتیجه مراسم افتتاحیه مرسوم در اولین تحقیقات در این زمینه گمراه کننده است. معماران، جغرافیدانان و دانشمندان علوم اجتماعی از دیرباز به موضوعات مرتبط با رابطه بین محیط و رفتار علاقه مند بوده اند و بسیاری از روانشناسان فعلی محیطی می توانند ریشه های تحقیقاتی خود را در کارهای انجام شده توسط روانشناسان اولیه جستجو کنند. به عنوان مثال، روانشناسان علاقه مند به ادراک محیطی به شدت تحت تأثیر نظریه های اولین ادراک گشتالت که در آلمان توسط ماکس ورتهایمر (1880-1943)، ولفگانگ کوهلر (1887-1967) و کورت کافکا (186) توسعه یافت، قرار گرفته اند.
محیط و روانشناسی
روانشناسی محیط
روانشناسی محیطی مطالعه مستقیم رابطه بین یک محیط و چگونگی تأثیر آن محیط بر ساکنان آن است. جنبه های خاص این زمینه با شناسایی یک مشکل و از طریق شناسایی مشکل مذکور، در صدد کشف راه حل کار می کند. بنابراین لازم است روانشناسی محیطی مسئله محور باشد.
یکی از جنبه‌های مهم یک حوزه مسئله‌ محور این است که با شناسایی مشکلات، راه‌حل‌هایی را از تحقیقات به دست در جهت رفع آن مشکل پیشنهاد دهد. راه حل هایی که می توانند به عملکرد بهتر جامعه به عنوان یک کل کمک کنند و دانش زیادی در مورد عملکرد درونی جوامع ایجاد کنند. هارولد پروشانسکی روانشناس محیطی به این موضوع می پردازد که چگونه این رشته به دلیل تعهد این رشته به بهبود جامعه از طریق شناسایی مشکل، «ارزش محور» است. پروشانسکی همچنین به برخی از مشکلات رویکرد مسئله محور برای روانشناسی محیطی اشاره می کند. ابتدا، مشکلاتی که شناسایی می شوند باید تحت مشخصات خاصی مورد مطالعه قرار گیرند: این مشکلات باید در زندگی واقعی ادامه داشته باشد، نه در یک آزمایشگاه. دوم، مفاهیم مربوط به مشکلات باید مستقیماً از منبع ناشی شوند – به این معنی که آنها باید مستقیماً از محیط خاصی که مشکل در آن رخ می دهد آمده باشد. راه‌ حل‌ها و درک مشکلات نمی‌تواند از محیطی حاصل شود که شبیه زندگی واقعی ساخته و مدل‌سازی شده باشد. روانشناسی محیطی باید جامعه واقعی را منعکس کند نه جامعه ای که در یک محیط آزمایشگاهی ساخته شده است. وظیفه دشوار روانشناس محیطی مطالعه مشکلاتی است که در زندگی روزمره رخ می دهند. رد کردن همه تحقیقات آزمایشگاهی دشوار است زیرا آزمایش‌های آزمایشگاهی جایی هستند که نظریه‌ها ممکن است بدون آسیب رساندن به محیط واقعی آزمایش شوند یا می‌توانند به عنوان مدل در هنگام آزمایش راه‌حل‌ها عمل کنند. پروشانسکی این نکته را نیز بیان می کند و در مورد مشکل در رویکرد کلی مسئله محور بحث می کند. او بیان می کند که با این حال، برای روانشناس محیطی مهم است که از تمام جنبه های تحقیق و تجزیه و تحلیل یافته ها استفاده کند و هم جنبه های کلی و هم جنبه فردی مشکلات را در نظر بگیرد.