کتاب عقلانیت ‏بی ‏مرز ‏(جلوه‌ی ‏عقل ‏الهی ‏در ‏تمدن ‏اسلامی)

کتاب عقلانیت بی‌مرز (جلوه‌ی عقل الهی در تمدن اسلامی)؛ سفری در عمق اندیشه اسلامی

کتاب “عقلانیت بی‌مرز (جلوه‌ی عقل الهی در تمدن اسلامی)” اثری ارزشمند است که به بررسی نقش و جایگاه عقل الهی در شکل‌گیری و توسعه تمدن اسلامی می‌پردازد. این کتاب، با تکیه بر مفاهیم فلسفی، دینی و تاریخی، تلاش دارد تا ارتباط میان تعالیم اسلامی و رشد عقلانیت در جنبه‌های مختلف فرهنگی، علمی و اجتماعی تمدن اسلامی را تبیین کند.

درباره کتاب

تمدن اسلامی یکی از غنی‌ترین و تأثیرگذارترین تمدن‌ها در تاریخ بشر است که بر پایه آموزه‌های عقلانی و الهی شکل گرفته است. این کتاب، با نگاهی دقیق و جامع، به بررسی جلوه‌های عقل الهی در بخش‌های گوناگون تمدن اسلامی از جمله فلسفه، علم، هنر، سیاست و اخلاق پرداخته و تأثیر آن بر شکوفایی این تمدن را روشن می‌سازد.

موضوعات کلیدی کتاب

• تعریف عقل الهی: مفهوم عقلانیت در اسلام و ارتباط آن با الهیات.
• نقش عقل در قرآن و سنت: تحلیل آیات و روایاتی که بر اهمیت عقل تأکید دارند.
• عقلانیت و فلسفه اسلامی: تأثیر اندیشمندان اسلامی همچون ابن‌سینا، فارابی و غزالی بر رشد فلسفه عقلانی.
• علم و دانش در تمدن اسلامی: بررسی نقش عقلانیت در پیشرفت علمی مسلمانان در زمینه‌های مختلف.
• اخلاق و سیاست: تأثیر عقل الهی بر اصول اخلاقی و سیاست در تمدن اسلامی.
• تأثیر بر تمدن‌های دیگر: چگونگی انتقال عقلانیت اسلامی به تمدن‌های غربی و شرقی.

ویژگی‌های برجسته کتاب

1. نگاه جامع و چندبعدی: بررسی عقلانیت الهی از منظر دینی، فلسفی و تاریخی.
2. استناد به منابع معتبر: استفاده از قرآن، احادیث و آثار کلاسیک اسلامی.
3. رویکرد تطبیقی: مقایسه جلوه‌های عقلانیت اسلامی با سایر تمدن‌ها.
4. سبک روان و تحلیلی: مناسب برای مخاطبان عمومی و تخصصی.

چرا این کتاب را بخوانید؟

• اگر علاقه‌مند به تاریخ و تمدن اسلامی و ریشه‌های عقلانیت در آن هستید.
• اگر پژوهشگر یا دانشجویی در حوزه‌های فلسفه اسلامی، تاریخ تمدن یا مطالعات دینی هستید.
• اگر می‌خواهید درک بهتری از ارتباط میان دین و عقل در اسلام پیدا کنید.

مخاطبان کتاب

• دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌های تاریخ، فلسفه و تمدن اسلامی.
• علاقه‌مندان به مطالعات میان‌رشته‌ای دین و عقلانیت.
• معلمان، مدرسان و افرادی که به گسترش دانش دینی و تاریخی اهمیت می‌دهند.

سفارش کتاب

برای تهیه کتاب “عقلانیت بی‌مرز (جلوه‌ی عقل الهی در تمدن اسلامی)” و آشنایی با نقش عقل در توسعه تمدن اسلامی، به بخش فروشگاه سایت مراجعه کنید یا از طریق تماس با ما سفارش خود را ثبت کنید.

این کتاب شما را به سفری در دل تاریخ و اندیشه اسلامی دعوت می‌کند و نشان می‌دهد چگونه عقل الهی به یکی از ارکان اصلی شکوفایی تمدن اسلامی تبدیل شده است.

در ادامه فهرست این کتاب قابل مشاهده است:

مقدمه 9
فصـل اول 17
قداست‌زدائی از دین 17
معانی مختلف عقل 19
حجیت عقل 20
شبهات وارد شده در زمینه‌ی عقل انتقادی 21
تحلیل مسئله‌ی عقل انتقادی از دید روانشناسانه 22
ویژگیهای تفکر انتقادی 23
تفکر انتقادی و موانع موجود 23
مبانی معرفت‌شناسی تفکر انتقادی 24
تعینات علم و معرفت 26
حکم و تصدیق 27
اعتقاد و گرایش 28
هدف معرفت 28
سطوح معرفت 29
روش معرفت 29
روش و روش‌شناسی 29
مبانی روش‌شناسی 30
معرفت‌شناسی پوزیتویستی 30
روش‌شناسی انتقادی 30
روش رئالیستی حکمت صدرائی 31
رویکرد انتقادی رئالیسم صدرایی 31
نقش عقل عملی در رویکرد انتقادی 32
مسئله‌ی شناخت از دیدگاه شهید مطهری 33
تحلیل گفتمانی شبهه‌ی مذکور 34
جنبه‌ی شخصی شبهه‌ی عقل انتقادی 34
عقلانیت بنیادین حکمت و سطح نخست و اصولی عقلانیت 36
جنبه‌ی اجتماعی شبهه‌ی تفکر انتقادی 40
جایگاه انتقاد در نظام حکومت اسلامی در عصر غیبت یا نظام مبتنی بر ولایت فقیه 41
مسئله‌ی اعتقاد از دیدگاه معرفت‌شناختی 43
شبهه‌ی محمد آرکون در مورد عقل انتقادی 48
گزیده‌هایی از نظریه‌ی شناخت شهید مطهری 50
تقسیم‌بندی‌های جدید و مدرن عقل 53
عقل علمی و عقل جزمی 53
عقل عرفی 54
مسئله‌ی آزادی 55
فصـل دوم 61
مقدمه 61
نقش تربیتی شجره‌ی طوبی 61
طوبی در قرآن 63
تهاجم تصویر به کلام در دوران مدرنیته 65
ارتباط لفظ و معنا از دیدگاه ادبی 67
مهدویت و رابطه‌ی آن با تهاجم تصویر به کلام در دوران مدرنیته 72
رابطه‌ی مهدویت با شجره‌ی طوبی 74
تحمل علوم ائمه 75
تربیت سنتی و تربیت مدرن 76
اثبات معنویت و حقانیت شیعه 77
بهره‌مندی از ثمرات فکر 78
تأثیر اعتقاد به مهدویت بر تکامل عقلی و اجتماعی انسان 79
اعتقاد مهدوی بر تکامل عقل انسان: هم تکامل عقلی و هم تکامل اجتماعی 80
پرورش عقل و عقل انتقادی از دیدگاه علوم اسلامی 82
چگونه به شناخت عقلی برسیم؟ 82
کدام علم؟ 84
تربیت عقلانی انسان 84
نقد سخن 85
آخربینی 86
لزوم توأم بودن عقل و علم 86
آزاد کردن عقل از عادات اجتماعی 87
پیروی نکردن از اکثریت 87
تأثیرناپذیری از قضاوت دیگران 87
روح علمی 88
منابع و مآخذ 89

پرسش و پاسخ برای سایت در مورد کتاب “عقلانیت بی‌مرز (جلوه‌ی عقل الهی در تمدن اسلامی)”

بخش 1: معرفی کتاب

🔹 کتاب “عقلانیت بی‌مرز” درباره چه موضوعی است؟
✅ کتاب “عقلانیت بی‌مرز” به بررسی مفهوم عقل و جایگاه آن در تمدن اسلامی می‌پردازد. نویسنده در این کتاب تلاش دارد تا جلوه‌های مختلف عقل الهی را در تفکر اسلامی تحلیل کند و نشان دهد چگونه عقلانیت می‌تواند در توسعه اجتماعی، فرهنگی، و علمی تمدن اسلامی تأثیرگذار باشد.

🔹 چه کسانی باید این کتاب را مطالعه کنند؟
✅ این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌های فلسفه، حکمت اسلامی، روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، و علوم سیاسی مناسب است. همچنین افرادی که علاقه‌مند به شناخت جایگاه عقل در تمدن اسلامی و تأثیر آن بر تفکر انتقادی و تربیت عقلانی هستند، از این کتاب بهره‌مند خواهند شد.

بخش 2: ساختار و محتوای کتاب

🔹 کتاب شامل چه فصولی است؟
✅ کتاب به دو فصل اصلی تقسیم شده است:

1. فصل اول: بررسی مفاهیم مختلف عقل، حجیت عقل، تفکر انتقادی و فلسفه‌ی معرفت‌شناسی. در این فصل به تحلیل مسئله‌ی عقل انتقادی، شبهات وارد شده و ویژگی‌های تفکر انتقادی پرداخته می‌شود.
2. فصل دوم: شامل مباحث تربیتی، نقش شجره‌ی طوبی در قرآن، رابطه مهدویت با عقلانیت، و بررسی تاثیر اعتقاد به مهدویت بر تکامل عقل انسانی است. این فصل به ارتباط عقل و علم در سنت اسلامی و تربیت عقلانی نیز می‌پردازد.

بخش 3: مفاهیم کلیدی

🔹 عقل در این کتاب به چه معناست؟
✅ در این کتاب، عقل به معنای توانایی شناخت و استدلال منطقی است که می‌تواند بر مبنای اصول دینی و فلسفی برای تحلیل مسائل مختلف زندگی استفاده شود. عقل در تفکر اسلامی به عنوان یک ابزار مهم برای فهم حقیقت و هدایت انسان به سوی کمال در نظر گرفته شده است.

🔹 تفکر انتقادی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
✅ تفکر انتقادی توانایی تحلیل و ارزیابی مسائل به‌طور دقیق و بدون تعصب است. این نوع تفکر به فرد این امکان را می‌دهد تا افکار و باورهای خود را مورد بررسی قرار دهد و از تعصبات و پیش‌داوری‌های نادرست پرهیز کند. ویژگی‌های آن شامل پرسش‌گری، تحلیل منطقی، و توانایی ارزیابی است.

🔹 نقش عقل عملی در رویکرد انتقادی چیست؟
✅ عقل عملی در این کتاب به معنای استفاده از عقل در تصمیم‌گیری‌های عملی و اجتماعی است. در رویکرد انتقادی، عقل عملی می‌تواند به نقد و بررسی مسائل اجتماعی و فرهنگی کمک کند و در جهت اصلاح و توسعه جامعه گام بردارد.

بخش 4: مسائل و چالش‌ها

🔹 چالش‌های موجود در زمینه‌ی عقل انتقادی چیست؟
✅ یکی از چالش‌های عمده در زمینه‌ی عقل انتقادی، وجود شبهات مختلفی است که در طول تاریخ به عقلانیت وارد شده است. این شبهات از جمله از سوی روشنفکران غربی مانند محمد آرکون مطرح شده‌اند که عقل انتقادی را به چالش کشیده‌اند. تحلیل این شبهات و واکاوی آن‌ها از دیدگاه اسلامی از جمله اهداف این کتاب است.

🔹 چه عواملی در تربیت عقلانی انسان مؤثرند؟
✅ عواملی همچون آزادسازی عقل از عادات اجتماعی و عدم تأثیرپذیری از قضاوت‌های دیگران می‌تواند در تربیت عقلانی انسان مؤثر باشد. علاوه بر این، پرورش روح علمی و پیروی نکردن از اکثریت نیز از دیگر عواملی هستند که در توسعه عقل و تفکر انتقادی در فرد نقش دارند.

بخش 5: ارتباط عقلانیت با مهدویت

🔹 چگونه اعتقاد به مهدویت بر تکامل عقل انسان تأثیر می‌گذارد؟
✅ اعتقاد به مهدویت در تمدن اسلامی، به‌ویژه در تفکر اسلامی شیعی، موجب تکامل عقل انسانی می‌شود. این اعتقاد باعث تقویت بعد اجتماعی و فردی عقل و افزایش فهم و درک از دنیای پیرامون می‌گردد. علاوه بر این، مهدویت در تکامل عقل اجتماعی نیز تأثیرگذار است، زیرا اصول و آموزه‌های مهدویت به انسان‌ها می‌آموزد که چگونه باید در جامعه عمل کنند.

🔹 چه رابطه‌ای بین شجره‌ی طوبی و مهدویت وجود دارد؟
✅ شجره‌ی طوبی که در قرآن آمده است، به عنوان نمادی از درختی که در بهشت قرار دارد، به‌طور نمادین با مهدویت در ارتباط است. این درخت به عنوان نمادی از کمال و حقیقت در نظر گرفته می‌شود و به نوعی می‌تواند به عنوان تجسمی از نظام عقلانی و اجتماعی مد نظر در دوران مهدویت شناخته شود.

بخش 6: نتیجه‌گیری

🔹 چرا مطالعه این کتاب اهمیت دارد؟
✅ این کتاب به تحلیل عمیق مفاهیم عقل و عقلانیت در فلسفه اسلامی می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه عقلانیت می‌تواند در جهت بهبود و پیشرفت فردی و اجتماعی به‌کار گرفته شود. با توجه به اینکه عقل در تفکر اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد، مطالعه این کتاب به فهم بهتر این مفهوم در بستر تمدن اسلامی کمک می‌کند.

🔹 چه پیشنهاداتی برای مطالعه‌های آتی در این حوزه وجود دارد؟
✅ مطالعه بیشتر در زمینه‌ی رابطه عقل و علم در فلسفه اسلامی و تحلیل تطبیقی میان عقلانیت اسلامی و غربی می‌تواند مفید باشد. همچنین، بررسی تأثیرات مهدویت بر جامعه و فرد در شرایط معاصر نیز از موضوعات مهم برای پژوهش‌های آتی است.

بخش 7: منابع و مآخذ

🔹 منابع این کتاب چیست؟
✅ این کتاب به منابع علمی مختلفی از جمله آثار فلسفی، دینی، و روان‌شناسی اشاره دارد. منابع مورد استفاده در کتاب شامل آثار مهم از فلاسفه اسلامی و معاصر و همچنین مقالات علمی و کتاب‌های تخصصی در زمینه‌های مختلف عقل، معرفت‌شناسی، و فلسفه اسلامی است.