کتاب بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها رویکردی نوین در نظام مالی شهری

کتاب بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها رویکردی نوین در نظام مالی شهری

شناسه محصول: POT34710

۱۶۶,۰۰۰ تومان

انتشارات

تعداد صفحات

83

شابک

978-622-378-909-0

در انبار موجود نمی باشد

 


بخش اول: معرفی کلی کتاب 📘

کتاب بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها؛ رویکردی نوین در نظام مالی شهری تألیف لیلا ابراهیمی، یکی از منابع تخصصی و کاربردی در حوزه مدیریت مالی شهری است. این کتاب با شابک 978-622-378-909-0 در 83 صفحه توسط انتشارات هورین منتشر شده و به‌عنوان یک منبع مهم برای دانشجویان مدیریت شهری، کارشناسان مالی و مدیران شهرداری‌ها شناخته می‌شود.

تمرکز اصلی کتاب بر ضرورت گذار از نظام سنتی بودجه‌ریزی به نظام عملیاتی است؛ نظامی که در آن، منابع مالی صرفاً به صورت هزینه‌های جاری و عمرانی تخصیص نمی‌یابند، بلکه با اهداف مشخص، شاخص‌های عملکرد و نتایج قابل ارزیابی پیوند داده می‌شوند. نویسنده با بررسی مبانی نظری، چارچوب‌های حقوقی و تجارب جهانی، راهکارهایی برای استقرار بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها ارائه می‌کند.

اهمیت این کتاب از آنجا ناشی می‌شود که مدیریت شهری در عصر حاضر بدون شفافیت مالی، کارایی منابع و مشارکت شهروندان نمی‌تواند مسیر توسعه پایدار را طی کند. به همین دلیل، بودجه‌ریزی عملیاتی به‌عنوان ابزاری نوین، جایگاهی محوری در ارتقای کارآمدی شهرداری‌ها دارد.


بخش دوم: مرور محتوای کتاب و فصول اصلی ✨

این کتاب در شش فصل تدوین شده که هر کدام به بخشی از مبانی و فرآیندهای بودجه‌ریزی عملیاتی در نظام مالی شهری می‌پردازد:

  1. فصل اول: کلیات و مبانی بودجه‌ریزی عملیاتی
    • تعریف بودجه‌ریزی عملیاتی و سیر تحول آن
    • مقایسه بودجه‌ریزی سنتی و عملیاتی
    • اهداف و ضرورت اجرای آن در شهرداری‌ها
    • جایگاه بودجه‌ریزی عملیاتی در نظام مالی نوین
  2. فصل دوم: چارچوب نظری و مبانی حقوقی
    • مبانی علمی و نظری بودجه‌ریزی عملیاتی
    • قوانین و مقررات مرتبط با شهرداری‌ها
    • نقش سیاست‌های کلان در تدوین بودجه
    • موانع و چالش‌های قانونی اجرای آن
  3. فصل سوم: ساختار و نظام مالی شهرداری‌ها
    • منابع درآمدی پایدار و ناپایدار
    • الگوهای تخصیص بودجه شهری
    • نقش شفافیت مالی، حسابداری و حسابرسی در شهرداری‌ها
  4. فصل چهارم: اصول و روش‌های بودجه‌ریزی عملیاتی
    • تعیین اهداف و نتایج مورد انتظار
    • طراحی شاخص‌های عملکردی
    • پیوند منابع مالی با برنامه‌های عملیاتی
    • نظارت و ارزیابی فرآیند بودجه‌ریزی
  5. فصل پنجم: نقش فناوری اطلاعات در بودجه‌ریزی عملیاتی
    • سیستم‌های مدیریت مالی شهری
    • کاربرد داده‌های بزرگ و هوش مصنوعی
    • سامانه‌های الکترونیکی بودجه و شفافیت عمومی
  6. فصل ششم: پیاده‌سازی بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها
    • مراحل استقرار و الزامات نهادی
    • نقش شوراهای شهر و مدیران شهری
    • ظرفیت‌سازی و آموزش نیروی انسانی

جمع‌بندی 🌟

کتاب بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها؛ رویکردی نوین در نظام مالی شهری نوشته‌ی لیلا ابراهیمی یک راهنمای علمی و کاربردی برای مدیران شهری و پژوهشگران است که به دنبال شفافیت مالی، افزایش بهره‌وری و ارتقای کارآمدی منابع شهری هستند. این کتاب با ارائه چارچوب نظری، بررسی تجارب بین‌المللی و ارائه راهکارهای اجرایی، می‌تواند راهگشای شهرداری‌ها در مسیر مدیریت مالی نوین باشد.


 

 

 


📘 بخش اول: معرفی و مبانی کتاب بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها: رویکردی نوین در نظام مالی شهری


❓ کتاب بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها: رویکردی نوین در نظام مالی شهری درباره چیست؟

✅ این کتاب به بررسی بودجه‌ریزی عملیاتی به‌عنوان ابزاری نوین در مدیریت مالی شهری می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه شهرداری‌ها می‌توانند با تغییر رویکرد از بودجه‌ریزی سنتی به عملیاتی، کارایی و شفافیت مالی خود را ارتقا دهند.


❓ نویسنده کتاب چه کسی است؟

✅ کتاب به قلم لیلا ابراهیمی نگاشته شده که در حوزه مدیریت مالی و نظام‌های شهری تخصص دارد و با نگاهی علمی و کاربردی، تجربه‌ها و چارچوب‌های عملی را ارائه می‌کند.


❓ چرا بودجه‌ریزی عملیاتی برای شهرداری‌ها اهمیت دارد؟

✅ چون این رویکرد به جای تمرکز بر هزینه‌ها، بر نتایج و عملکرد تأکید دارد و به مدیران شهری کمک می‌کند منابع مالی محدود را به بهترین شکل تخصیص دهند.


❓ فصل اول کتاب چه موضوعاتی را پوشش می‌دهد؟

✅ در فصل اول، مفاهیم پایه معرفی می‌شوند:

  • تعریف بودجه‌ریزی عملیاتی 📑
  • تاریخچه و سیر تحول آن در مدیریت شهری ⏳
  • تفاوت بودجه‌ریزی سنتی و عملیاتی ⚖️
  • ضرورت و اهداف اجرای این رویکرد در شهرداری‌ها 🎯
  • جایگاه آن در نظام مالی نوین شهری

❓ چارچوب نظری و مبانی حقوقی در فصل دوم چگونه توضیح داده شده است؟

✅ در این فصل، قوانین و مقررات مرتبط با بودجه‌ریزی شهری بررسی می‌شود. همچنین به نقش سیاست‌های کلان و برنامه‌های توسعه‌ای در هدایت بودجه‌ریزی عملیاتی پرداخته شده و موانع حقوقی اجرای آن تحلیل شده است.



📘 بخش دوم: ساختار، فناوری و اجرای بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها: رویکردی نوین در نظام مالی شهری


❓ فصل سوم کتاب به چه موضوعی می‌پردازد؟

✅ این فصل به ساختار و نظام مالی شهرداری‌ها اختصاص دارد:

  • معرفی منابع درآمدی پایدار و ناپایدار شهرداری‌ها 💰
  • الگوهای تخصیص بودجه در مدیریت شهری
  • نقش شفافیت مالی و گزارشگری در اعتماد عمومی 🔎
  • جایگاه حسابداری و حسابرسی در بهبود نظام مالی شهری

❓ اصول و روش‌های بودجه‌ریزی عملیاتی چگونه بیان شده‌اند؟

✅ در فصل چهارم، مراحل کلیدی تشریح شده‌اند:

  • تعیین اهداف و نتایج مورد انتظار 🎯
  • تدوین شاخص‌های عملکرد و سنجش کارایی 📊
  • پیوند منابع مالی با خروجی‌های برنامه‌ها 🔗
  • طراحی برنامه‌های عملیاتی شهرداری‌ها
  • نظارت و ارزیابی مستمر برای اصلاح فرآیندها

❓ فناوری اطلاعات چه نقشی در بودجه‌ریزی عملیاتی دارد؟

✅ فصل پنجم اهمیت فناوری‌های نوین را روشن می‌سازد:

  • سیستم‌های اطلاعات مدیریت مالی شهری 💻
  • استفاده از داده‌های بزرگ و هوش مصنوعی برای تحلیل بودجه 🤖
  • سامانه‌های الکترونیک بودجه و شفافیت عمومی
  • فناوری‌های نوین در پایش عملکرد شهری 🌐

❓ در فصل ششم چه مباحثی درباره اجرای بودجه‌ریزی عملیاتی مطرح می‌شود؟

✅ این فصل به پیاده‌سازی در عمل می‌پردازد:

  • مراحل استقرار بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها 🏗️
  • نقش شوراهای شهر و مدیران شهری در حمایت از تغییر ⚖️
  • ظرفیت‌سازی نهادی و آموزش نیروی انسانی 📚

❓ پیام اصلی کتاب چیست؟

✅ پیام کتاب این است که بودجه‌ریزی عملیاتی نه‌تنها ابزاری مالی، بلکه رویکردی مدیریتی است که می‌تواند شفافیت، پاسخگویی و کارایی در نظام مالی شهری را ارتقا داده و شهرداری‌ها را در مسیر توسعه پایدار همراهی کند.


 

 


📘 فصل اول: کلیات و مبانی بودجه‌ریزی عملیاتی


❓ بودجه‌ریزی عملیاتی چه تفاوتی با بودجه‌ریزی سنتی دارد؟

✅ در بودجه‌ریزی سنتی تمرکز بر هزینه‌ها است، اما در بودجه‌ریزی عملیاتی، تمرکز بر نتایج و کارایی برنامه‌هاست.


❓ چرا تاریخچه تحول بودجه‌ریزی مهم است؟

✅ بررسی تاریخچه نشان می‌دهد که بودجه‌ریزی عملیاتی پاسخی به نارسایی‌های مدل سنتی بوده و به مرور در کشورهای پیشرفته جایگزین شده است.


❓ اهداف اصلی بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها چیست؟

✅ ارتقای شفافیت مالی، افزایش پاسخگویی مدیران شهری، و بهبود تخصیص منابع.


❓ جایگاه بودجه‌ریزی عملیاتی در نظام مالی نوین چگونه توصیف می‌شود؟

✅ به عنوان یک ابزار مدرن مدیریتی، بودجه‌ریزی عملیاتی بخشی جدایی‌ناپذیر از اصلاح ساختار مالی شهرداری‌هاست.



📘 فصل دوم: چارچوب نظری و مبانی حقوقی


❓ مبانی نظری بودجه‌ریزی عملیاتی بر چه پایه‌هایی استوار است؟

✅ بر اساس نظریه‌های مدیریت عملکرد، اقتصاد بخش عمومی و حسابداری مدیریت.


❓ قوانین و مقررات مرتبط با این رویکرد کدامند؟

✅ قانون شهرداری‌ها، آیین‌نامه‌های مالی و همچنین برنامه‌های توسعه‌ای کشور که چارچوب بودجه‌ریزی عملیاتی را مشخص می‌کنند.


❓ موانع حقوقی در پیاده‌سازی چیست؟

✅ نبود آیین‌نامه‌های شفاف، تداخل وظایف نهادی و کمبود ضمانت اجرایی.


❓ تجربه سایر کشورها چه کمکی می‌کند؟

✅ مطالعه کشورهای پیشرو در این حوزه، الگوهایی برای رفع موانع قانونی و اجرایی ارائه می‌دهد.



📘 فصل سوم: ساختار و نظام مالی شهرداری‌ها


❓ منابع درآمدی پایدار شهرداری‌ها کدامند؟

✅ مالیات‌های محلی، عوارض شهری و منابع مرتبط با خدمات پایدار.


❓ منابع ناپایدار چه مشکلاتی ایجاد می‌کنند؟

✅ وابستگی بیش از حد به منابع ناپایدار مانند فروش تراکم باعث بی‌ثباتی مالی می‌شود.


❓ چرا شفافیت مالی در شهرداری‌ها اهمیت دارد؟

✅ شفافیت مالی باعث افزایش اعتماد عمومی و کاهش فساد اداری می‌شود.


❓ حسابداری و حسابرسی چه نقشی دارند؟

✅ آن‌ها ابزار نظارتی‌اند که صحت تخصیص و مصرف منابع مالی را تضمین می‌کنند.



📘 فصل چهارم: اصول و روش‌های بودجه‌ریزی عملیاتی


❓ تعیین اهداف در بودجه‌ریزی عملیاتی چگونه انجام می‌شود؟

✅ اهداف باید قابل سنجش و مرتبط با نیازهای شهری باشند تا در ارزیابی عملکرد استفاده شوند.


❓ شاخص‌های عملکرد چه اهمیتی دارند؟

✅ شاخص‌ها معیاری برای سنجش کارایی و اثربخشی برنامه‌ها هستند.


❓ ارتباط میان منابع مالی و نتایج برنامه‌ها چگونه برقرار می‌شود؟

✅ از طریق طراحی برنامه‌های عملیاتی که هزینه‌ها را به نتایج مشخص گره می‌زنند.


❓ نقش نظارت در این فرآیند چیست؟

✅ نظارت مستمر تضمین می‌کند که بودجه‌ریزی عملیاتی صرفاً در حد برنامه باقی نماند و واقعاً اجرا شود.



📘 فصل پنجم: نقش فناوری اطلاعات در بودجه‌ریزی عملیاتی


❓ چرا فناوری اطلاعات در بودجه‌ریزی شهری حیاتی است؟

✅ فناوری سرعت و دقت پردازش اطلاعات مالی را بالا می‌برد و امکان تحلیل‌های پیشرفته فراهم می‌سازد.


❓ داده‌های بزرگ چه کاربردی دارند؟

✅ آن‌ها به مدیران شهری امکان می‌دهند الگوهای هزینه و درآمد را تحلیل و تصمیمات بهینه بگیرند.


❓ سامانه‌های الکترونیک بودجه چه کمکی می‌کنند؟

✅ باعث افزایش شفافیت عمومی و دسترسی شهروندان به اطلاعات مالی می‌شوند.


❓ فناوری‌های نوین چگونه عملکرد شهری را پایش می‌کنند؟

✅ از طریق هوش مصنوعی، داشبوردهای مدیریتی و سامانه‌های هوشمند پایش عملکرد.



📘 فصل ششم: پیاده‌سازی بودجه‌ریزی عملیاتی در شهرداری‌ها


❓ مراحل استقرار بودجه‌ریزی عملیاتی چیست؟

✅ شامل تدوین برنامه، آموزش نیروی انسانی، تدوین شاخص‌ها، تخصیص منابع و پایش اجرای برنامه.


❓ نقش شوراهای شهر در این فرآیند چیست؟

✅ شوراها تصویب‌کننده بودجه هستند و نقش راهبری و نظارتی در اجرای آن دارند.


❓ چرا منابع انسانی در پیاده‌سازی اهمیت دارد؟

✅ چون حتی بهترین سیستم مالی بدون نیروی انسانی متخصص و آموزش‌دیده کارایی ندارد.


❓ چه چالش‌هایی در پیاده‌سازی وجود دارد؟

✅ مقاومت سازمانی، ضعف در فرهنگ شفافیت، کمبود آموزش و محدودیت‌های قانونی.


 

انتشارات

تعداد صفحات

83

شابک

978-622-378-909-0