کتاب ضرورت تدوین بیمه‌نامه‌ی زلزله ۲

عنوان صفحه
فصـل اول 13
کلیات 13
اهمیت و ضرورت موضوع مورد مطالعه 18
اهداف مطالعه 20
سؤالات 20
فرضیه‌ها 21
روش‌شناسی 21
مراحل اجرایی 22
روش نمونه‌گیری و تعیین حجم نمونه 22
شرح اصطلاحات به‌كاررفته 22
فصـل دوم 25
مدل‌های موجود بیمه‌ی زلزله در کشورهای زلزله‌خیز 25
بیمه‌ی زلزله در ژاپن 25
بیمه‌ی زلزله در ترکیه 29
بیمه‌ی زلزله در نیوزلند 30
بیمه‌ی زلزله در چین 30
بیمه‌ی زلزله در مکزیک 31
بیمه‌ی زلزله در آلمان 32
بیمه‌ی زلزله در کالیفرنیا 33
نقش و نفوذ بیمه‌ی زلزله در بازسازی و جبران خسارت 34
مروري بر مطالعات انجام‌يافته 35
مطالعات داخل کشور 35
مطالعات خارج از کشور 44
محدوده‌ی مورد مطالعه و اطلاعات موجود 47
مدل مفهومی 48
فصـل سوم 49
روش‌شناسی 49
نوع مطالعه و روش بررسي فرضيه‌ها و يا پاسخگويي به سؤالات 49
جامعه‌ی آماری 49
حجم نمونه و روش انتخاب نمونه از جامعه 50
همسبتگی بین متغیرها 50
پایایی متغیرها 51
آزمون نرمال بودن توزیع داده‌ها 52
ارزيابي روایی سازه‌اي متغیرها 55
ابزار گردآوری داده‌ها 58
منابع کتابخانه‌ای 58
مطالعات میدانی 59
تجزیه‌وتحلیل داده‌ها 59
نوع تجزیه‌وتحلیل داده‌ها 59
کمی 59
آمار استنباطی 59
کاربرد نتایج 60
محدودیت و تنگناها 60
فصـل چهارم 61
تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها 61
تجزیه‌وتحلیل توصیفی داده‌ها 61
آمار توصیفی اطلاعات جمعیت‌شناختی 61
آمار توصیفی متغیرهای پرسشنامه 67
آمار استنباطی 67
نرمال بودن داده‌ها 67
سنجش سطح اعمال بیمه‌ی اجباری زلزله با استفاده از آزمون تی مستقل 68
سنجش سطح افزایش آگاهی مردم با استفاده از آزمون تی مستقل 69
سنجش سطح ایجاد بازار رقابتی و حضور شرکت‌های بیمه‌ی خارجی با استفاده از آزمون تی مستقل 70
اولویت‌بندی موانع توسعه‌ی بیمه‌ی زلزله در ایران و راهکارهای بهبود آن با استفاده از آزمون فریدمن 71
فصـل پنجم 73
بحث و نتیجه‌گیری 73
خلاصه‌ی یافته‌ها 73
نتیجه‌گیری و پیشنهادات 75
محدودیت‌ها 79
منـابع و مآخـذ 81
منابع فارسی 81
منابع لاتین 84

بیمه‌ی زلزله در مکزیک

کشور مکزیک یکی از مناطق زلزله خیز جهان است. آمارهاي موجود از زلزله هایی که از اواسط قرن ۱۶ تا سال ۱۹۸۵ در این کشور به وقوع پیوسته و تعداد آنها قریب به یکصد حادثه و شدت اغلب آنها بیش از ۷ ریشتر است، حاکی از اهمیت این کشور در مطالعات مربوط به زلزله و بررسی خسارت این حادثه طبیعی است. مسلماً زلزله ۱۹ سپتامبر ۱۹۸۵ این کشورکه در مکزیکوسیتی روي داده چه از جهت نزدیک بودن این حادثه به زمان حاضر و چه از نظر میزان تلفات و خسارات، اهمیت ویژه ای دارد. بیمه نامه های آتش سوزی مکزیک همانند بیمه نامه های آتش سوزي کشورهاي آمریکا و کانادا خطر زلزله را مستثنی نمی کند؛ بنابراین این بیمه نامه ها به طور اتوماتیک خطر آتش سوزي ناشی از زلزله را بدون اعمال محدودیت هایی چون فرانشیز و… پوشش می دهد. خطر لرزش زلزله می تواند با پرداخت حق بیمه اضافی مشمول بیمه باشد. به موجب عرف بازار، در بیمه نامه ها زیان هاي ناشی از زلزله تصریح شده است که فقط هزینه ثابت راه اندازي مشمول بیمه است و عدم النفع از شمول بیمه خارج است. در مکزیک خطر زلزله تحت شرایط عمومی زیر پوشش داده می شود:

• اعمال اصل ارزش واقعی؛
• اعمال اصل مشارکت بیمه گذار در خسارت به میزان 25% سرمایه مورد بیمه برای خطر زلزله 75% سرمایه مورد بیمه آتش سوزي است. ضمناً در برخی موارد، پوشش اضافی نیز طبق توافق انجمن بیمه گران اتکایی قابل درخواست است. حق بیمه ها براساس نوع منطقه و عوامل مربوط به نوع ساختمان تعیین میگردد. (بسطامی،1391). کشور مکزیک واقع در قاره آمریکا یکی از مناطق زلزله خیز جهان است. آمارهاي موجود از زلزله هایی که از اواسط قرن 16 تا سال 1985 در این کشور به وقوع پیوسته و تعداد آنها قریب به یکصد حادثه و شدت اغلب آنها بیش از 7 ریشتر است، حاکی از اهمیت این کشور در مطالعات مربوط به زلزله و بررسی خسارت این حادثه طبیعی است. مسلماً زلزله 19 سپتامبر 1985 این کشور که در مکزیکوسیتی روي داده چه از جهت نزدیک بودن این حادثه به زمان حاضر و چه ازنظر میزان تلفات و خسارات، اهمیت ویژهاي دارد. بیمه نامه هاي آتش سوزي مکزیک همانند بیمه نامه هاي آتش سوزي کشورهاي آمریکا و کانادا خطر زلزله را مستثنی نمیکند؛ بنابراین این بیمه نامه ها به طور اتوماتیک خطر آتش سوزي ناشی از زلزله را بدون اعمال محدودیتهایی چون فرانشیز و… پوشش میدهد. خطر لرزش زلزله میتواند با پرداخت حقبیمه اضافی مشمول بیمه باشد. به موجب عرف بازار، در بیمه نامۀ زیانهاي ناشی از زلزله تصریح شده است که فقط هزینۀ ثابت راه اندازي مشمول بیمه است و عدم النفع از شمولبیمه خارج است. در مکزیک خطر زلزله تحت شرایط عمومی زیر پوشش داده میشود:
• اعمال اصل ارزش واقعی؛
• اعمال اصل مشارکت بیمه گذار در خسارت به میزان 25 درصد
• سرمایه مورد بیمه براي خطر زلزله 75 درصد سرمایۀ مورد بیمه آتش سوزي است. ضمناً در برخی

موارد، پوشش اضافی نیز طبق توافق انجمن بیمه گران اتکایی قابل درخواست است. اعمال فرانشیز 2 درصد از سرمایه مورد بیمه آتش سوزي صورت میپذیرد. حق بیمه هاي بیمه نامه ها بر اساس نوع منطقه و عوامل مربوط به نوع ساختمان تعیین می گردد. (بسطامی،1391)

بیمه‌ی زلزله در آلمان

در تنظیم طرح بیمۀ زلزله، تعریف روشن و دقیق طبیعت و حدود پوشش بیمه ها و محاسبه نرخ حق بیمه از اهمیت زیادي برخوردار است. مسئله مهم دیگر براي بیمه گران مستقیم و اتکایی، کنترل دقیق تعهداتی است که پذیرفته اند. از بررسی اطلاعات به دست آمده از این طریق، میزان واگذاري اتکایی مورد لزوم مشخص میشود. هر بیمه گر اتکایی باید مشخص کند که چه مقدار ریسک (اموال در معرض خطر) را درمورد بیمۀ زلزلۀ بازار مشخصاً میتواند تقبل کند. اگر بیمه گري ادعا کند که قادر است به طور نامحدود ریسکهاي ناشی از حوادث غیرمترقبه را به عهده گیرد ادعایی غیرمعقول کرده است. ریسک هاي ناشی از زلزله در صورتی میتواند قابل بیمه شدن باشد که کلیۀ مسائل تکنیکی و علمی آنها مورد توجه قرار گرفته باشد. مثلاً ذخایر فنی طوري نگهداري شوند که حتی در بلندمدت در صورت وقوع حادثه هاي غیرمترقبه جواب گوي خسارات سنگین باشند. بیمه زلزله به طور مجزا صادر نمیشود، بلکه معمولاً تحت بیمه نامه هاي آتشسوزي یا بیمه هاي تمام خطر تبعی آنها صادر میگردد.

بیمه‌ی زلزله در کالیفرنیا

بیمه آتش سوزي در سال 1909 در کالیفرنیا تأسیس شد که هیچگونه پوشش اضافی زلزله را در بر نداشت. بنابراین بیمه گران تنها در صورت وقوع آتش سوزي پس از زلزله، نسبت به پرداخت خسارت اقدام میکردند. تقاضاي بیمه زلزله در کالیفرنیا در سال 1971 پس از وقوع سن فرناندو، افزایش یافت. دلایل افزایش میزان فروش بیمه نامه هاي زلزله عبارتند از: وقوع زلزله هاي خفیف در طی این سالها، تبلیغات از طریق رسانه هاي ارتباط جمعی و همچنین افزایش ارزش ساختمانها و منازل مسکونی.

تا قبل از سال 1994 شرکتهاي بیمه این اختیار را داشتند که بیمه زلزله را با نرخ تعرفه و بدون درنظرگرفتن موقعیت جغرافیایی و سن ساختمان ارائه کنند. در اوایل سال 1994 با وقوع زلزله 7 ریشتری نورتریچ بر روي گسل واقع در دره سن فرناندو پرداخت خسارتها در لوس آنجلس در حدود 1.5 میلیارد دلار بود. بنابراین بسیاري از شرکتهاي بیمه در مرز ورشکستگی قرار گرفتند.

در سال 1995 به صورت قانونی تصویب گردید که کمترین پوشش بیمۀ حوادث فاجعه آمیز که بیمه گران میتوانند براي محافظت از اموال در برابر حوادث طبیعی عرضه کنند، بیمه زلزله منازل بیمه CE مسکونی است. در نتیجه به تصویب مجلس، مؤسسه زلزله کالیفرنیا تأسیس گردید زلزله را به عنوان یک پوشش اضافی و اختیاري بیمه آتش سوزي عرضه کرد. حق بیمه ها براساس موقعیت و نوع ساختمانها تعیین شدند. در نتیجه افرادي که در مناطق پرریسک زندگی میکنند نسبت به افرادي که در مناطق کم ریسک زندگی میکردند نرخ بیمۀ بالاتري را پرداخت میکردند.

علاوه براین بیمه زلزله متعلقات ساختمانها را برخلاف بیمه نامه هاي صادرشدة قبل از سال 1994 تحت پوشش قرار نداد. بیمه زلزله همچنین به مستأجران نیز ارائه گردید. براي مالکان این امکان وجود دارد که میزان فرانشیز را کاهش داده یا با پرداخت حق بیمه بیشتر از پوشش بیمه هاي بیشتري بهره مند شوند. پس از مدتی متعلقات نیز تحت پوشش قرار گرفت ولی هیچگونه پوششی براي خسارتهاي ناشی از آتش سوزي، انفجار، خسارتهاي ناشی از آب و شکستگی شیشه یا سرقت عرضه نشد.

نقش و نفوذ بیمه‌ی زلزله در بازسازی و جبران خسارت

جدول زیر سهم صنعت بیمه از مشارکت در امر بازسازی در حوادث مختلف را نشان می دهد که مقادیر آن ها به کلی با یکدیگر فرق دارد. البته میزان خسارات واقعی بیمه شده بخش محدودی (بین 12 تا 17 درصد) از کل هزینه های ناشی از این حادثه را شامل میشود. بر خلاف ژاپن در زمین لرزه نیوزلند، شیلی، مکزیک و آمریکا درصد بیشتری از خسارات (27 تا 81 درصد) تحت پوش صنعت بیمه بوده است. در مقابل خسارات بیمه ای ناشی از زلزله هائیتی 1% کل خسارت را شامل میشود. در بایگانی های 40 ساله سیگما الگوی مشابهی در مورد نسبت بیمه شده به خسارات اقتصادی وجود دارد. نسبت بیمه شده به خسارات اقتصادی معیاری است برای تشخیص میزان مشارکت صنعت بیمه در بازسازی کشور، هر چقدر این نسبت بالاتر باشد، ضریب نفوذ بیمه و مشارکت صنعت بیمه بالاتر است. طبق جدول، نیوزلند دارای بالاترین نسبت بیمه شده به خسارت اقتصادی می باشد. در نیوزلند بیمه زلزله ساختمان های مسکونی اجباری است و توسط کمیسیون زلزله این کشور، مدیریت و کنترل میگردد. به همین علت نقش بیمه در بازسازی خسارات پس از وقوع زلزله بسیار دارای اهمیت است. ایتالیا از نظر نسبت بیمه شده به خسارات اقتصادی در پایین ترین رتبه می باشد (افضلی و ترکاشوند، 1393).

سهم بیمه های زلزله در جبران خسارات و بازسازی

مروري بر مطالعات انجام‌يافته

مطالعات داخل کشور

افضلی و ترکاشوند (1393)، در مقاله ای با عنوان نقش بیمه زلزله در کاهش اثرات اقتصادی پس از زلزله با نگاهی به تجارب برخی کشورها در زلزله های گذشته به این نتیجه دست یافتند که یک بازار رقابتی و قابل دسترسی بیمه ای به طوری که بتواند ریسک را بدرستی منعکس کند عامل کلیدی در ارائه پوشش های بیمه ای است برای اینکه حق بیمه این پوشش ها مناسب باشد باید این بیمه به بخش بیشتری از مردم و صاحبان کسب و کار داده شود. این اتفاق زمانی رخ خواهد داد که آگاهی مردم نسبت به ریسک زمین لرزه بالاتر رود. فقط در این صورت بیمه زلزله می تواند به طور اقتصادی کارآمد باشد و نقش اصلی را در تأمین مالی حوادث ایفا کند. شرکت های بیمه با توجه به صدور بیمه نامه های مهندسی و همچنین انجام بازدید های فنی رد طول اجرای پروژه های عمرانی، می توانند هم به عنوان یک عامل پیشگیرانه و هم در جایگاه یک واحد خدماتی در جبران هزینه های ناشی از وقوع خسارت پس از تحقق ریسک عمل کنند. هنگامی که شرکت های بیمه جهت تعیین میزان پوشش ریسک اقدام به بازرسی و دسته بندی ساختمان ها براساس ضوابط فنی و الگوهای تخصصی خود می پردازند سبب خواهد شد تا مالکان و سازندگان جهت پوشش بیشتر ریسک خسارات احتمالی به اصول صحیح ساخت و ساز توجه بیشتری نموده و سبب شکل گیری الگوی صحیح در امر ساخت و ساز میگردد و باعث بهبود مقاوم سازی در سازه های شهری می شود.

آقازاده، مهدوی، الهی چورن (1393)، در مقاله ای با عنوان بررسی استراتژي هاي نوآوري در صنعت بیمه کشور با رویکرد اقیانوس آبی به این نتیجه دست یافتند که شرکت هاي فعال در صنعت بیمه کشور بدون توجه به مؤلفه هاي خاص و بااهمیت یک صنعت خدماتی، به رقابتی خونین پرداخته اند که اقیانوس قرمزي را در صنعت بیمه ایجاد کرده است. لذا لازم است با در پیش گرفتن استراتژي هاي نوآوري و کاهش و حذف فعالیت هاي غیرضروري، روي خواسته واقعی مشتري به عنوان هسته اصلی کسب وکار تمرکز کرده و با ایجاد نوآوري ارزش، راه را براي ورود به اقیانوس آبی صنعت هموار کرد. از این رو، در این مقاله که از انواع پژوهش هاي توصیفی-پیمایشی است، به کمک توزیع پرسش نامه در میان نمایندگان شرکت هاي و آزمون هاي پس از ANOVA بیمه و با استفاده از آزمون هاي میانگین تک نمونه اي، آزمون عملکرد برخی از شرکت هاي فعال در صنعت بیمه کشور در ابعاد، LSD تجربه شامل توکی و رفاه و آسایش، خدمات اینترنتی، کیفیت برخورد و ارتباطات، کیفیت خدمات، برند، شواهد فیزیکی، قیمت و خلاقیت که در روند پژوهش شناسایی شده اند، مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن به کمک بوم استراتژي و الگوي چهار اقدامی که از ابزارهاي استراتژي اقیانوس آبی هستند به بررسی استراتژي هاي نوآوري در صنعت بیمه کشور پرداخته شد. نتایج نشان داد که ابعاد خدمات اینترنتی، شواهد فیزیکی و خلاقیت در سطح نامناسب عملکردي قرار دارند و شرکت هاي فعال در صنعت بیمه کشور در تمامی ابعاد به جز بعد شواهد فیزیکی داراي عملکردي مشابه هستند. در ادامه نیز راه دستیابی به اقیانوس آبی صنعت بیمه کشور در قالب الگوي چهار اقدامی و چهار اقدام ایجاد، افزایش، کاهش و حذف، نمایش داده شد.

اسکویی (1387)، در مقاله اي با عنوان «مديريت بحران و روند ارزيابي ساختمانهاي آسيب ديده از زلزله» محقق در اين مقاله بر بررسي مديريت بحران، فرم ارزيابي كيفي ساختمانهاي آسيب ديده با توجه به شرايط كشورمان تهيه و نحوه جمع آوري اطلاعات و ارزيابي ساختمانهاي آسيب ديده ارائه شده است. جهت پردازش داده هاي جمع آوري شده برنامه كامپيوتري تهيه شده است. درنهايت با توجه به فرم هاي فراهم شده و مقدار آسيب ايجادشده، ساختمانها به سه با آسيب كم، متوسط و شديد كه به ترتيب با رنگهاي سبز، زرد و قرمز مشخص شده تقسيم بندي مي شوند.

بسطامی (1391)، در مطالعه ای با عنوان، تدوین بیمه نامه زلزله و ارائه مدلی کاربردی جهت بررسی نقش بیمه در بهبود کیفیت ساختمان در ایران به موارد زیر دست یافت:

• به کارگیري تمهیداتی که از طریق آنها بتوان توانمندي شرکتهاي بیمه در جبران خسارتهاي ناشی از حوادث طبیعی به خصوص زلزله را حتی بدون اتکایی خارجی بالا برد. به عنوان مثال یکی از این تمهیدات اجباري کردن بیمه زلزله ساختمانها، براي افزایش مقاومت و ایمنی ساختمانهاست.
• تصویب قانونی خاص در ارتباط با مسئولیت کیفیت ساخت و سازها و سپس اجباري شدن این مسئولیت در قالب بیمه هاي بعد از اتمام ساخت ساختمانها و در نهایت ارائه این نوع بیمه ها (علاوه بر بیمه هایی که پوشش دهنده ریسک در دوران ساخت و ساز میباشند) براي پوشش دادن خسارتهاي ناشی از عیوب پنهان که بر سازه هاي ساختمانها وارد میشوند؛
• در نظر گرفتن محل احداث ساختمانها، تجزیه و تحلیل ریسک و اصول بیمه گري براي تعیین و مشخص کردن نرخ بیمه ساختمانها با استفاده از نظر مهندسین متخصص و لحاظ کردن آن در بیمه ساختمان؛
• مشروط کردن بیمه ساختمان به انعکاس صریح تخلفات احتمالی ملک به خصوص تخلفات فنی و آیین نامه هاي آن در اسناد رسمی ساختمان؛
• مشروط کردن بیمه ساختمان به الزام به داشتن شناسنامه فنی، براي افزایش کیفیت ساخت و ساز ساختمانها؛
• مشروط کردن بیمه ساختمان به طراحی، اجرا و بهره برداري اصولی از سیستمهاي ایمنی و نظارت بر چگونگی نگهداري آنها در ساختمانهاي شهري؛
• مشروط کردن بیمه ساختمان به الزام به رعایت قوانین و مقررات موجود براي ایمن سازي ساختمانها به وسیله سازمان مرکزي آتشنشانی؛
• همسوسازي قوانین و مقررات وضع شده توسط وزارت مسکن، شهرداري ها، سازمان آتش نشانی و شرکتهاي بیمه؛
• قیمت گذاري عادلانه و ارزان براي نفوذ گسترده در بازار براي بهره مندي از مزایاي قانون اعداد بزرگ در بیمه هاي زلزله؛
• استخراج اطلاعات و تهیه بانک اطلاعات بیمه هاي زلزله از سه رشته بیمه هاي آتش سوزي، بدنه و تمام خطر نصب در بازار بیمه اي کشور به تفکیک تولید و خسارت به منظور تجزیه و تحلیل در پیش بینی هاي آتی؛

پیرایش و کاظمی (1391)، در پژوهشی به عنوان ضرورت توجه به بیمه زلزله در تضمین کیفیت ساختمان و نقش آن در کاهش خسارت های ناشی از مخاطرات طبیعی به این موضوع اشاره دارند که ضرورت حضور بيمه در عرصه ساخت و ساز غير قابل انكار است و مي بايست شرايط ورود صنعت بيمه به اين عرصه هر چه سريعتر مهيا گردد. حضور بيمه از يك سو موجب پرداخت خسارات ناشي از زلزله شده و از سوي ديگر با نظارت و تضمين كيفيت ساختمان، آرامش خاطر را به ساكنان اين ساختمان ها هديه مي دهد. بيمه زلزله نقش بسيار موثري در فراگرد بلندمدت توسعه اقتصادي كشور ايفا مي كند. به طوريكه اين بيمه با تامين خسارتهاي آسيب ديدگان در صورت وقوع زلزله، مانع سقوط شاخص هاي توسعه و انساني است. بنا به نقش مهم كارفرمايان، طراحان و ناظران صنعت ساختمان در امر مقاوم سازي و ميزان مسئوليت آنها، دراين زمينه نيز پيشنهاد ميگردد كه بيمه نامه زلزله با تعريف مسئوليت اين قشر آنها را نيز تحت پوشش بيمه قراردهد كه خود موجب توجه بيش از پيش به اين مسئله خواهد شد. با توجه به گستردگي موضوع لزوم مشاركت شركت هاي دولتي و خصوصي و حتي حضور بيمه هاي خارجي غيرقابل اجتناب است. همچنين اجباري شدن طرح بيمه زلزله نيازمند قوانين مربوطه مي باشد كه خود مطالعات وبررسي هاي حقوقي و تخصصي خود را لازم دارد.

جعفري صميمي و كارگر (1386)، در مطالعه ای باعنوان «توسعه بيمه و رشد اقتصادي: تحليل نظري و تجربي در اقتصاد ايران 1383 ـ 1338» بیان می کنند: از آنجايي که از ديدگاه نظري ارتباط بين توسعه مالي و رشد اقتصادي با توجه به نظريات ارايه شده (1- توسعه مالي باعث رشد اقتصادي است. 2- رشد اقتصادي باعث توسعه مالي است. 3- توسعه مالي و رشد اقتصادي هيچ ارتباطي با يکديگر ندارند)

خوشحال (1382)، در مقاله اي با عنوان «بيمه، زلزله و مديريت بحران» محقق در اين مقاله با بيان فاجعه زلزله به اهميت نقش بيمه و مديريت بحران در قبل و بعد از وقوع حوادث مي پردازد. دراين مقاله ضرورت مديريت بحران در سه بخش پيشگيري از خسارت امداد و نجات و جبران خسارت شرح داده مي شود. اين مقاله به وظايف مديريت بحران، نقش فراموش شده بيمه زلزله و جايگاه آن در كشور اشاره شده و دلايل عدم توفيق اين بيمه مورد نقد و بررسي قرار ميگيرد.

صحت و اکرمی (1393)، در مقاله ای با عنوان، دلایل عدم توسعه بیمه زلزله و ضرورت توسعه آن اشاره به این موضوع دارد که با وقوع زلزله میزان آسیب در سه دهه ی اخیر با توسعه ناسازگار شهرها و نیز با توجه به بافت های آسیب پذیر شهری و رشد فزاینده جمعیت، روند افزایشی داشته و امروزه حدود 85% مردم ایران در معرض ریسک بالای زلزله هستند. با اینکه ایران از جمله کشورهایی است که در منطقه زلزله خیز واقع شده است اما تاکنون هیچ اقدامی جهت ایجاد بیمه زلزله بصورت مجزا و مستقل صورت نگرفته است. در اکثر کشورهای زلزله خیز، بیمه زلزله، اساسی ترین روش برای جبران خسارت است و بار مالی دولت را کاهش می دهد. لذا برای توسعه بیمه زلزله در ایران موارد زیر پیشنهاد می‌شود:

• تصویب قانونی خاص در ارتباط با مسئولیت کیفیت ساخت و سازها و سپس اجباري شدن این مسئولیت در قالب بیمه هاي بعد از اتمام ساخت ساختمان ها و در نهایت ارائه این نوع بیمه ها (علاوه بر بیمه هایی که پوشش دهنده ریسک در دوران ساخت و ساز می باشند) براي پوشش دادن خسارت هاي ناشی از عیوب پنهان سازه هاي ساختمان.
• اطلاع رسانی دقیق در مورد بیمه زلزله، نرخ ها و قیمت های بیمه زلزله، مزایای بیمه زلزله و اعطای وام توسط بانک ها
• پیشرفت در پیش بینی خسارات ساختمان در زلزله براساس مشخصات دقیق تر سازه و استفاده از شاخص مقاومت لرزه اي سازه
• استقلال بیمه زلزله از بیمه آتش سوزی و اجباری کردن بیمه زلزله برای ساختمان های بزرگ
• به کارگیري تمهیداتی که از طریق آن ها بتوان توانمندي شرکت های بیمه در جبران خسارت هاي ناشی از حوادث طبیعی به خصوص زلزله را حتی بدون استفاده از بيمه اتکایی خارجی بالا برد. به عنوان مثال یکی از این تمهیدات اجباري کردن بیمه زلزله ساختما نها، براي افزایش مقاومت و ایمنی ساختمان هاست.

غفوری آشتیانی (1389)، در مقاله اي با عنوان «مديريت ريسك سوانح طبيعي و بيمه در ايران» قيمت گذاري بيمه حوادث مصيبت بار را با ارائه يك تعريف جامع از مديريت ريسك و با استناد به حالت هاي ريسك فاجعه آميز در ايران و فرآيندهاي تعيين ريسك بررسي كرده است. ابتدا، با تعريف اصول مديريت ريسك و فاكتورهاي موثر، فرآيند برآورد ريسك و نحوة استفاده از نتايج در تعيين فرآيندها براي بيمة ساختمان در ايران بررسي شده است. همچنين با ارائه بيمة جبران خسارت درايران، چالش هاي فرآروري صنعت بيمه براي كاهش ريسك بيان شده است.

لواسانی و مشایخی (1388)، در پژوهشی به عنوان بررسی نقش بیمه در مقاوم سازی سازه های شهری با توجه به تأثیرات متقابل و کاهش خسارات ناشی از وقوع حوادث فاجعه آمیز (زلزله) پرداختند، کیفیت ساخت و ساز سبب ایجاد احداث سازه های مقاوم شده و این امر موجب برخورداری از توان مهندسی بالا در سازه ها میگردد و بدینوسیله می تواند اطمینان و ایمنی و تأمین خاطر بیمه گذاران را فراهم نماید و به طور کلی تأثیرات آن را می توان به شرح زیر اشاره نمود:

• در حوزه ساختمان و سازه های شهری:
  • ایجاد رتبه بندی در ساخت و ساز
  • توسعه سازه های مقاوم
  • استقرار و بکارگیری اصول فنی و مهندسی
  • بهبود ضریب اطمینان و ایمنی سازه
  • تنظیم آیین نامه ها و رعایت اصول فنی در سازه ها
  • طبقه بندی و امکان قیاس در سازه های شهری
• در حوزه مدیریت شهری:
• امکان تخصیص سازه های مطلوب به صنایع مادر
• تسهیل در شناسایی سازه های مطلوب
• امکان شناسایی شرکت های مهندسی ممتاز
• توسعه اصول نظارت شهری و استاندارد سازی ساخت
• تنظیم آیین نامه های مرتبط
• کاهش آسیب پذیری در هنگام وقوع خطر
• بهبود فرآیند مدیریت در مواقع بحران
• در حوزه بیمه و شرکت های بیمه گر:
• تسهیل و شناسایی سازه های مطلوب
• تخصیص سازه های مقاوم برای شرکت های بیمه
• امکان طبقه بندی در سازه های شهری
• ارائه نرخ بیمه مناسب از طریق شاخص سازی در سازه
• تأثیر بر سود و زیان شرکت های بیمه
• جذب شرکت های بیمه تخصصی در عملیات اتکایی
• ارائه بیمه نامه های مناسب و افزایش حد توانگری

نقش صنعت بیمه در مقاوم سازی سازه های شهری و بالا بردن کیفیت ساخت و ساز و فعالیت های عمرانی را می توان به شرح زیر ارائه نمود:

• ارائه الگوهای مناسب بیمه با توجه به کیفیت سازه ناشی از مقاوم سازی
• بکارگیری ساختار نظارتی بر عملیات بیمه گری با تأکید بر کیفیت
• مشارکت در تنظیم آیین نامه های مشترک در احداث بنا با دیگر سازمان ها ی مرتبط و مؤثر بر مقاومت سازه
• تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده های آماری پیرامون مقاوم سازی
• اعمال نظارت بیمه ای بر کیفیت مصالح کاربردی در سازه
• توسعه مشارکت کارشناسان بیمه ای در طول عملیات عمرانی
• ارائه نرخ مناسب بیمه ای، متناسب با کیفیت مصالح و نوع سازه
• شناسایی و طبقه بندی سازه های شهری
• تشویق در ساخت سازه های مقاوم و ارائه تخفیف بیمه ای
• بیمه نمودن سازه های عمرانی که از کیفیت بالایی در مصالح برخوردار می باشند و دارای گواهی کیفیت هستند.
• ایجاد فضای رقابتی در ساخت و ساز با بیمه نمودن سازه ها
• افزایش سطح رضایتمندی خریداران
• بهبود رضایتمندی از کیفیت سازه هایی که برای آن ها بیمه نامه صادر شده است
• برقراری فضای مطلوب در رعایت اصول ایمنی در ساخت
• به وجود آوردن نیاز بیمه ای برای سازه های عمرانی و شهری

مهدوی و بسطامی و زارعی (1390)، در پژوهشی با عنوان بررسی مدیریت ریسک بیمه های زلزله برای شرکت های بیمه به این موضوع پرداخته اند، میتوان نتیجه گرفت که میزان مطلوبیت اکتسابی مالکین خانه در حالت تقاضاي بیمه بیش از حالت عدم تقاضاي بیمه است. میزان رضایتمندي افراد براي خرید بیمه زلزله به سطح ریسک گریزي آنها بستگی دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد که ارتباط بین ریسک گریزي و تمایل افراد براي پرداخت حق بیمه میانگین با توجه به درجه ریسک گریزي آنها متفاوت است. افراد با ریسک گریزي هاي متفاوت براي پرداخت حق بیمه یکسان و بدون در نظر گرفتن جنس بنا و میزان آسیب پذیري آن به سه دسته تقسیم می شوند. دسته اول افرادي که ریسک گریزي خیلی کمی دارند و در نتیجه پرداخت حق بیمه اي یکسان با سایر افراد با ریسک گریزي هاي متفاوت برایشان مطلوبیت بالایی دارد. این افراد از تقاضاي بیمه مطلوبیت زیادي کسب می کنند. از آنجا که فرض می شود ارتباط میان ریسک گریزي و سطح ریسک معکوس است، لذا این افراد از سطح ریسک بالایی برخوردار خواهند بود. لذا تقاضاي زیاد این گروه مؤید نظریه انتخاب نامساعد در تقاضاي بیمه زلزله است. دسته دوم افرادي هستند با ریسک گریزي متوسط و نسبتاٌ بالا که به این دلیل که از ریسک اجتناب می کنند، از پرداخت حق بیمه اي یکسان با افرادي که ریسک گریزي کمی دارند، احساس رضایت نمیکنند. دسته آخر افرادي هستند که به دلیل ریسک گریزي بسیار زیادي که دارند حاضر به پرداخت حق بیمه میانگین می باشند و در نتیجه با خرید بیمه زلزله مطلوبیت بیشتري کسب می نمایند. از آنجا که سطح ریسک این افراد نازل است، رفتار این بیمه گزاران مؤید نظریه انتخاب مساعد است که اذعان می دارد متقاضیان بیمه بیشتر می توانند از افرادي باشند که سطح ریسک پایین تري دارند. این امر به دلیل درجه ریسک گریزی بالای این افراد است.

موسایی و براتی (1388)، در مطالعه ای علل عدم رشد بیمه زلزله در شهر تهران را به منظور شناخت موانع موجود برای گسترش این نوع پوشش بیمه ای بررسی کرده اند. روش این پژوهش توصیفی ـ پیمایشی از نوع شاخه میدانی بوده است. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از ابزار پرسشنامه در حجم 400 نمونه بوده است. براساس نتایج مهمترین عوامل مرتبط با خرید بیمه نامه زلزله به شرح زیر می باشد:

• پایین بودن سطح درآمد خانوار ها؛
• عدم پذیرش بیمه به عنوان یک ضرورت در زندگی؛
• عدم آشنایی و اطلاع کافی از وجود بیمه نامه زلزله؛
• ذهنیت منفی مردم درباره پیشینه منفی شعبات شرکت های بیمه در پرداخت خسارت ها.