کتاب برنامه‌ی ‏درسی ‏تربیت ‏جنسی ‏دانش ‏آموزان ‏مقطع ‏ابتدایی

عنوان صفحه
فصـل اول 9
مقدمه 9
فصـل دوم 13
تربیت جنسی در ادیان مختلف 13
ویژگی‌های تربیت جنسی در اسلام 17
مراحل رشد جنسی کودک از دیدگاه اسلام 17
دیدگاه نظریه پردازان در رابطه با تربیت جنسی 19
دیدگاه نظریه پردازان غیر‌اسلامی 19
ديدگاه هاي مبتني بر استحكام بنيان خانواده 19
ديدگاه هاي مبتني بر صراحت در آموزش جنسي بدون محدوديت سني 22
ديدگاه هاي مبتني بر تربيت جنسي متناسب با نيازهاي سني 24
دیدگاه نظریه پردازان اسلامي 28
ديدگاه هاي مبتني بر استحكام بنيان خانواده 28
ديدگاه هاي مبتني بر تربيت جنسي متناسب با نيازهاي سني 28
ديدگاه هاي تهذيب اخلاق جنسي 29
متفکران اسلامی دارای برنامه‌ی ویژه‌ی تربیت جنسی 31
ابن مسكَوَيه (320‌‌421) و ابوجعفر نصيرالدين محمد طوسي (672 ‌‌598) 33
نتیجه گیری و مقايسه‎‌ي محتواي تربيت جنسي دوره‌ي كودكي 40
هویت جنسی 41
نقش خانواده در تربیت جنسی 42
نقش مدرسه در تربیت جنسی 44
نقش جامعه در تربیت جنسی 45
اهداف کلی تربیت جنسی 45
ضرورت تربیت جنسی 49
اینترنت، کودکان و برخورد خانواده‎‌ها 50
توصیه هایی چند در رابطه با حفاظت خانواده‎‌ها در بهره‌گیري از اینترنت 51
موانع موجود در تربیت جنسی 53
تأثیر فشار اجتماعی 53
فقدان اطلاعات نسبت به غرب 53
کاهش حساسیت نسبت به ارزش‌ها 53
عدم اطلاع و تعصب بی‌جا والدین و مربیان 54
عدم وجود محتوایی مدون و مشخص 54
اثرات عدم توجه به تربیت جنسی 54
تجارب نظام‌هاي رسمي آموزش و پرورش در رابطه با تربیت جنسی 56
تربيت و آموزش جنسي در مدارس کشورهای اسلامي 56
ب) تربيت و آموزش جنسي در مدارس كشورهاي غربي 57
راهنمای تربیت جنسی یونسکو (2009) 60
مدل مفهومی حاصل از مطالعه‌ی پیشینه 61
فصـل سوم 63
مدل تربیت جنسی دانش آموزان مقطع ابتدائی کشور 63
فصـل چهارم 67
نتیجه گیری 67
منـابع و مآخـذ 73
منابع فارسی 73
منابع غیر فارسی 81

 

 

دیدگاه نظریه پردازان در رابطه با تربیت جنسی

در این بخش از کتاب به بررسی تربیت جنسی کودکان از دیدگاه متفکران اسلامی و غیر اسلامی روانشناسان و شیوه‌ها و مراحل مورد تاکید هر یک از متفکران در مورد این ساحت از تربیت می‌پردازیم.

دیدگاه نظریه پردازان غیر‌اسلامی

ديدگاه هاي مبتني بر استحكام بنيان خانواده

1‌‌ افلاطون (348‌‌428 ق.م)

افلاطون براي تحقق جامعه‌ی مدني‌اش تشكيل و انسجام خانواده را ضروري مي‌داند. فضيلت ويژه‌ی مردان همت و شجاعت و زنان فرمانبرداري و عفت است. وي به نظام‌مندسازي خانواده به علت اهميت توليد نسل و توليد شهرونداني سالم تأكيد كرده‌است. بچه‌ها بيشتر براي جامعه هستند تا پدر و مادر. به عقيده‌ی وي افراد بايد از طريق توجه به هنجارهاي اجتماعي و ديني و ورزش‌هاي سخت شهوت خود را كنترل كنند. برابري مرد و زن براي نيك‌بختي جامعه ضروري است. كودكان بايد جدا از پدر و مادر بزرگ شوند، زيرا جدايي موجب افزايش محبت مي‌شود. برنامه‌ی تربيتي دختران و پسران نيز دقيقاً مثل هم باش، اگرچه مدارس آن‌ها جدا از هم خواهد بود. (افلاطون، 1380)

2‌‌ ارسطو (322‌‌384 ق.م)

ارسطو خانواده را نخستين اجتماع دانسته كه به صورت غيرارادي هدف توليد نسل را محقق مي‌سازد. بنابراين هنگام تشكيل خانواده لازم است فن تدبير منزل فرا‌گرفته شود. وي هوس و شهوت را جانوراني درنده دانسته كه حتي افراد برگزيده را كوردل مي‌كند. بنابراين از نخستين وظايف قانون‌گذار تعيين سن و ويژگي لازم زن و مرد براي زناشويي است.

زن و مرد بايد در يك دوره‌ی جنسيِ نزديك به هم باشند. وي به كنترل زاد و ولد و سقط جنين اجباري اشاره نموده است و بيان كرده تعداد فرزندان مجاز هر خانواده بايد دقيقاً مشخص شود. مردان نيز بعد از پنجاه و پنج سالگي نبايد فرزند بياورند. وي زنا را نكوهيده و جزاي زناكار را محروميت از شرف دانسته‌است. (ارسطو، 1381)

3‌‌ ژان ژاک روسو (1778‌‌1712)

شهوات كه زائيده‌ي اراده‌ي خداست، فی نفسه خوب است و به حفظ فرد كمك مي‌كند؛ اما ميل به خودنمايي و انحراف شهوات از مسير اصلي، خطراتي برجاي دارد. از عقل و منطق در كنترل شهوات كاري ساخته نيست و بايد تمايلات را ياري كرد و از دوستي‌هاي و روابط عاطفي با شاگردان بهره‌گرفت.

اميل كه به صلاح‌ديد مربي عمل كرده، رعاياي خود نيز ـ علي رغم تمايلشان ـ به امور جنسی وادار مي‌شود و در اين زمينه انتقاد به روسو وارد است زيرا تمايل فرد را ناديده گرفته‌است. (خدمتیان، 1390)

4‌‌ برانيسالو مالينوفسكي (1804‌‌1942)

مالينوفسكي روانشناسي اجتماعي است كه به بررسي نحوه‌ی برخورد با غريزه‌ی جنسي در اقوام گوناگون از ديدگاه جامعه شناسي كاركردگرايانه پرداخته‌است. وي ضمن پذيرش مراحل رشد جنسي دهاني، مقعدي و تناسلي فرويد، از سن شكل‌گيري عقده‌هاي اوديپ و الكترا نقد كرده‌است. زيرا فرويد شرايط متفاوت آب و هوايي و نژادي كودك را ناديده گرفته‌است. مالينوفسكي بيان مي‌كند خانواده آغازگر هر گونه سازمان انساني است. وي به تنظيم ميل جنسي كودكان، تقسيم قدرت و سازمان خانواده و مادر و پدر تباري پرداخته است. تمركز اصلي مالينوفسكي تأكيد بر تربيت فرهنگي به عنوان زمينه‌اي براي تربيت جنسي است، زيرا شكل‌هاي عيني اعمال جنسي، بر اثر تفاوت فرهنگي تأثير مي‌پذيرد.

نيروهاي شكل دهنده‌ی رفتار انسان عاداتي هستند كه انسان با سنت فراگرفته است. (مالينوفسكي، 1352)

5‌‌ کارن هورنای (1885‌‌1952)

وی از منتقدین نظریه‌‌ی رفتار جنسی فروید است. هورنای در مورد رابطه‌ی بین محبت و تمایل جنسی معتقد است که این دو کاملاً جدا از هم هستند و تنها در بعضی موارد باهم ارتباط پیدا می‌کنند. گاهی تمایل جنسی وجود دارد بدون اینکه عشقی در میان باشد و برعکس. به عقیده‌ی هورنای بعضی از انسان‌ها لذت سالم و طبیعی از رابطه جنسی ندارند و در این مورد حریص هستند و عطش محبت در وجود آن‌ها شعله ور گردیده است، به همین دلیل برای اینکه اطرافیان را از خود راضی نگه‌دارند تن به هرنوع رابطه جنسی می‌دهند. (هورنای، 1369)

6‌‌ کارل گوستاو یونگ (1875‌‌1961)

یونگ از دوستان و طرفداران فروید بود. فروید اعتقاد داشت که مسائل جنسی محرک اصلی انگیزه‌های فرد در زندگی است. یونگ این محدودیت را نپذیرفت و میل به قدرت، تحکیم و تثبیت انسان را مفهوم انگیزش معرفی نمود. وی معتقد است مسئله‌ی جنسی حائز اهمیت نیست و مسئله‌ی مهم واکنشی است که فرد در برابر احساس ترس و انزوا از خود نشان می‌‌دهد و بعدها این کنش به‌صورت نوعی تملک شهوانی در می‌آید. (یونگ، 1350)

7‌‌ آلفرد آدلر (1870‌‌1937)

آدلر قبول نداشت که تمایلات جنسی محرک اصلی زندگی هستند اما به عنوان یکی از تکالیف زندگی آن را پذیرفته بود. به عقیده‌ی وی واقعیت زیستی این است که انسان به‌صورت دو جنس متفاوت موجودیت پیدا می‌کند و هر دو جنس می‌توانند از لذت جنسی بهره‌مند شوند و با جنس دیگر ارتباط برقرار کنند. (فروم، 1367)

8‌‌ ویکتور فرانکل (1905‌‌1997)

فرانکل در نظریه معنا درمانی خود بر این باور داشت که عشق تنها راهی است که با آن می‌توان اعماق وجود دیگری را دریافت. کسی نمی‌تواند از وجود فرد دیگر آگاه شود مگر اینکه عاشق او باشد. در معنا درمانی عشق اعتلا یافته‌ی غریزه‌ی جنسی نیست بلکه یک پدیده‌ی اصلی و ابتدائی است. میل جنسی حالتی از بیان عشق است و راهی برای درک بهتر عشق می‌باشد. (فرانکل، 1367)

9‌‌ آبراهام مازلو (1908‌‌1970)

مازلو ارضای میل جنسی را لازمه‌ی بقای نسل بشر می‌داند و نیاز جنسی را جزو نیازهای اولیه‌ی انسان بشمار می‌آورد. به عقیده‌ی وی رضایت جنسی تنها در افراد خودشکوفا وجود دارد و نداشتن رابطه‌ی جنسی توسط افراد خودشکوفا راحت‌تر تحمل می‌شود. مازلو بیان می‌کند که عشق و تمایل جنسی دو مفهوم کاملا ًمتفاوت از هم هستند. (مازلو، 1367)

 

 

ديدگاه هاي مبتني بر صراحت در آموزش جنسي بدون محدوديت سني

1‌‌ دنيس ديدروت (1713‌‌1784)

حياء يك محصول اجتماعي است كه بشر خود آن را درست كرده‌است. ديدروت با آموزش جنسي در همان سنين اوليه موافق بود و مي‌خواست ابهام‌هاي كودكان را از بين ببرد تا در تاريكي ناداني غرق نشوند. وي مي‌خواست نخستين چيزي كه به دخترش ياد دهد تشريح كالبد انساني باشد و به آموزش جنسي زود هنگام معتقد بود. (دورانت، 1369)

2‌‌ زيگموند فرويد (1856‌‌1939)

میل جنسی مفهومی از یک تحریک بدنی و روانی است. منبع آن محرکی است که در یکی از اعضای بدن وجود دارد و هدف آن ارضا و به ثمر رساندن تحریکات می‌باشد. تقريباً همه‌‌ي رفتارهاي انسان‌ها مبناي جنسي دارند كه فرد با تحريك يا سركوبي، آنرا جهت مي‌دهد. حتي مكيدن سر انگشت و يا پستان مادر بوسيله كودكان از اين ميل بر مي‌خيزد. هويت جنسي كودكان براساس شناخت آن‌ها از آلت تناسلي مي‌باشد كه پس از گذشت از دو مرحله‌ي دهاني و مقعدي به مرحله تناسلي مي‌رسد. هر ميلي در جريان خود بايستي دچار يكي از اين سه حالت شود: يا در همان اول ارضاء شود كه با اخلاق و قوانين اجتماعي سازش دارد. يا واپس زده شود كه موجب بيماري رواني و عقده مي‌شود و يا تصعيد و برتر گردد. در غير اين صورت ميل جنسي متوقف خواهد شد و ليبيدو از تكامل باز مي‌ماند. چنين به نظر ميرسد كه فرويد بر آزاد سازي ميل جنسي تأكيد دارد و تربيتي را مي‌پسندد كه افراد جامعه را به اين سمت سوق دهد. فروید روش‌هایی را مورد بحث قرار می‌دهد که انسان بتواند میان غریزه‌ی جنسی و محدودیت‌های اجتماعی خودش، سازش خاصی را ایجاد کند. (فروید، 1342)

3‌‌ برتراند راسل (1872‌‌1980)

اخلاق جنسي جوامع از تمايل به اطمينان پدري و اعتقادي مرتاضانه، مبني بر انجام عمل جنسي به اندازه‌ی ضرورت حفظ نسل و نيز اجتناب از گناه در مسيحيت ناشي مي‌شود. در صورتي كه هرگونه اخلاق جنسي بايد آزاد از قيد خرافات و متكي بر اساسي باشد كه فوايد مسأله را توجيه كند. به جاي سركوب غريزه‌ي جنسي بهتر است آن را از دوران كودكي با برنامه‌هاي مشخص پرورش داد. راسل بر اخلاقي عقلاني و آزادانه بدون هيچ محدوديت شخصي توصيه مي‌نمايد. براي جلوگيري از كنجكاوي افراطي كودكان، بهتر است گاهي اوقات والدين را برهنه ببينند البته اگر رسوم اجتماع اجازه دهد. (راسل، 1387)

4‌‌ لستر كركندال (1903‌‌1991)

أخذ اطلاعات جنسي اجتناب ناپذير است و والدين نبايد از ارائه آن به فرزندان خودداري نمايند. تربيت جنسي موجب حس كنجكاوي كودك نمي‌شود، بلكه از نظريات انحرافي جلوگيري مي‌نمايد. آشنايي كودكان با نحوه جفت‌گيري و توالد و تناسل حيوانات و انسان‌ها و دستگاه‌هاي دخيل در آن از طريق نشان دادن تصاوير بدون تأكيد و هيجان، همخوابگي، باردار شدن، وضع حمل و هويت جنسي، از جمله مواردي است كه بايد به آن توجه شود. كركندال با تأكيد بر صراحت و روش آموزش مستقيم بيان مي‌كند كه؛

كودكان با يكديگر به حمام بروند و يا والدين درهاي حمام و اتاق خواب را باز بگذارند تا كودكان آنان را در حالت‌هاي مختلف لباس كندن و لباس پوشيدن ببينند. در صورتي كه والدين اين كار را طبيعي انجام دهند كمك مؤثري به درك مسائل جنسي و فهم ساختمان بدن كودكان كرده‌اند. وي برهنگي را زشت نمي‌داند اما به دليل آداب و رسوم اجتماع آن را لازم مي‌شمارد. او معتقد است بايد به كودكان گفت مقاربت عملي طبيعي و مخصوص متأهلين است. (كركندال، 1331)

5‌‌ سام لوينسون (1969)

لوينسون بر آموزش جنسي در سنين كودكي تأكيد دارد. وي بيان مي‌كند كودكان از طريق رقص، سينما، نمايش‌هاي جنسي بچگانه، رشد جنين و تغييرات شكم مادر و نهايتاً تولد برادر و خواهر، بدن‌هاي لخت والدين و… با مسائل جنسي آشنايي پيدا مي‌كنند. همچنين با مشاهده‌ی جفت‌گيري و توليد مثل حيوانات اطلاعاتي كسب مي‌كنند. والدين بايد از بيان خرافاتي درباره‌ی نحوه‌ي تولد بچه و يا بيان الفاظي غير واقعي از آلت تناسلي كودك خودداري نمايند. برنامه‌هاي آموزشي براي دانش‌آموزان كلاس اول با موضوع و نحوه‌ي بوجود آمدن طفل شروع مي‌شود و از اطلاعات انحرافي جلوگيري مي‌شود. علاوه براين كودكان بايد با مفهوم عشق و وظايف پدر و مادري آشنا شوند، زيرا محيط خانه اولين و مهمترين مدرسه طفل است. (لوينسون، 1969)

 

6‌‌ اریک فروم (1908‌‌1970)

بر اساس نظریه‌ی فروم میل جنسی یکی از جنبه‌های رشد و تکامل انسان می‌باشد که از همان اوایل زندگی پدیدار می‌گردد. به عقیده‌ی وی عصیانگری با ارضای میل جنسی و گناه ناشی از آن خاموش می‌گردد. فروم عوامل موثر بر میل جنسی را ناشی از یادگیری و فرهن گ می‌داند و ارضای میل جنسی را نتیجه‌ی عشق انسان قلمداد می‌کند. (فروم، 1367)

7‌‌ فریتس پرلز (1893‌‌1970)

وی علاوه بر غریزه‌ی جنسی به غریزه‌ی اشتیاق یا گرسنگی باور داشت. به عقیده‌ی وی هدف این غریزه صیانت نفس است، در حالیکه هدف غریزه‌ی جنسی بقای نسل بشر می‌‌باشد. بر اساس دیدگاه او مشکلات جنسی زمانی بوجود می‌آیند که به‌صورت یک فعل ناتمام در فطرت فرد باقی بمانند. در چنین وضعیتی فرد تماس ادراکی ضعیفی با محیط اطرافش خواهد داشت و در ارضای دیگر امیال خود نیز با مشکل مواجه خواهد شد. به این ترتیب سرکوب نیازها مانع تشکیل هویت شخصیتی و اجتماعی فرد می‌شود. (شولتس، 1362)

8‌‌ کارل راجرز (1987‌‌1902)

به عقیده‌ی راجرز جامعه‌ی سنتی ما برای ارضای میل جنسی شرایط محدودی را وضع می‌‌کند که این شرایط موجب شده است که افراد در حین احترام به خود، از میل جنسی‌شان غافل شوند که این یک اشتباه می‌باشد. انسان برای احساس با ارزش بودن باید از لحاظ جنسی نیز موفق باشد. فعالیت جنسی طبیعی باید در متن رابطه‌ی صمیمانه اتفاق بیافتد. (راجرز، 1387)

ديدگاه هاي مبتني بر تربيت جنسي متناسب با نيازهاي سني

1‌‌ موريس دبس (1872‌‌1786)

كودكان نوعي فعاليت جنسي از خود نشان مي‌دهند كه گرچه رنگ تناسلي ندارد اما ناديده انگاشتن آن از طرف خانواده و مدرسه خطرات جدي در پي دارد. بنابراين نياز است اين فعاليت‌هاي كودكان به گونه‌ي صحيحي جهت داده شود. مسئله جنسي بخشي از فعاليت‌‌هاي انساني است و گفت‌وگو درباره آن را نبايد گناه دانست. پس از جلب اعتماد کودکان، ضمن گفتگوي خصوصي، باید آنان را از تغييرات بدني و برخي انحراف‌هاي معمول غريزه‌ي جنسي آگاه ساخت.

موريس دبس بيان نموده كه حتي در صورت خطاي مربي، اگر خطري پيش بيايد خطرش كمتر از اين است كه کودک را در جهالت كنجكاوانه رها سازيم. (دبس، 1335)

2‌‌ ويل دورانت (1885‌‌1981)

سخت‌ترين آزمايش در تربيت جنسي كودكان، رك بودن است و باید از هرگونه تحريكي جلوگيري ‌شود. بايد درباره‌ي امور جنسي همان‌گونه سخن گفت كه درباره‌ي عمل هضم يا تنفس سخن گفته مي‌شود. پرهيز از واكنش‌هاي هيجاني هنگام سخن گفتن، سبب جلوگيري از اندوه و خودخوري سال‌هاي اول بلوغ مي‌شود. هر چند در دوران كودكي و نوجواني اطلاعاتي مورد نياز است، اما بايد نياز و سن فرد را در نظر گرفت و از عجله پرهيز كرد. دورانت، تعلق خاطر والدين به فرزندان را زمينه‌ی آمادگي براي عشق سالم مي‌داند و از عقيده‌ي فرويد انتقاد كرده است. سر و سامان بخشيدن به آموزه‌های جنسي هميشه مهمترين وظيفه‌ی اخلاق به شمار مي‌رفته است، زيرا غريزه‌ي جنسی هميشه مشكلاتي را بوجود آورده است. (دورانت، 1382)

3‌‌ آنتوان سيمونويچ ماکارانکو (1888‌‌1939)

به عقيده‌ی ماكارانكو تربيت جنسي نيز مانند هر يك از خصوصيات انساني در صورتي به موفقيت نزديك مي‌شود كه اساس خانواده بر پايه‌ی صحيح استوار بوده و كودك زير نظر پدر و مادر دلسوز بزرگ شده باشد. وي نفوذ پدر و مادر را در تربيت جنسي ضروري دانسته است. والدين بايد چنان رفتار كنند كه كودكان اسرار خويش را با آنان در جريان بگذارند. (كوچتكف و لاپيك، 1351)

4‌‌ مايكل گوريان (1958)

گوريان به عنوان يك فيلسوف اجتماعي، تفاوت‌هاي جنسيتي را در ايجاد شرايط آموزشي مطلوب، براي دختران و پسران مورد توجه قرار داده است. دعوت از اولياء در زمينه‌ی تربيت جنسي ضروري به نظر مي‌رسد. والدين بايد در زندگي فرزندانشان حضوري فعال داشته باشند و از صحبت‌هاي آن‌ها انتقاد نكنند. وي براي غلبه بر كارهاي جنسيتي، آموزش خياطي و گلدوزي را به پسران و ورزش‌هاي توپي و فعال را به دختران پيشنهاد داده است. گوريان به ارتباط سالم دختران و پسران اشاره نموده كه با توجه به استرس‌هاي رواني، رقابت ناسالم ميان جنسيت‌ها، شرم و حياي افراطي ميان دختران و پسران و خجالت آنان از يكديگر، تفكيك جنسيتي كلاس‌ها مؤثر است. (گوريان، 1383)

5‌‌ ساپتكو (1961)

ساپتكو به تربيت جنسي دوره‌ي كودكي و نوجواني توجه داشته است. از والدين مي‌خواهد با برقراري رابطه‌اي نزديك با فرزندان، محيطي بوجود آورند تا كودكان از سؤال كردن، ترسي نداشته باشند، زيرا در صورتي كه سؤالات آنان به درستي پاسخ داده نشود، از منابعي غير مطمئن اطلاعات خود را كسب مي‌نمايند. پنهان نگهداشتن راهكاري مفيد نخواهد بود. البته گفتن تمام مسائل جنسي توليد مثل با جزئيات آن نيز توصيه نمي‌شود، زيرا موجب كنجكاوي و بلوغ زودرس خواهد شد. لذا صحبت با كودكان بايد رازگونه و كلي باشد. با بيان نحوه‌ی توليد مثل گياهان و حيوانات مي‌توان كنجكاوي كودك را پاسخ گفت. ورزش و تفريح مناسب به تخليه‌ی انرژي كمك مي‌كند. علاوه بر اين، پزشك و اولياي مدرسه نيز در تربيت جنسي كودكان نقش مؤثري دارند. (ساپتكو، 1961)

6‌‌ واسیلی دمیتریویچ كوچتكف – والتینا میخائیلونا لاپيك (1972)

كوچتكف و لاپيك تربيت جنسي را در مفهوم وسيع اجتماعي، اخلاق و فرهنگي معرفي نموده‌اند و براي دوره‌هاي خردسالي، كودكي، نوجواني و جواني مطالبي را پيشنهاد داده‌اند. منع شديد و موازين اخلاقي و مذهبي به تنهايي مسائل تربيت جنسي را حل نمي‌كند. مداخله‌ی ناشيانه‌ی معلم و پزشك ممكن است انحراف جنسي در بر داشته باشد. پدر و مادر در تربيت جنسي نقش اساسي دارند. پرهيز از لخت شدن در حضور كودك، روابط جنسي اوليا در خفا، پرورش حجب و حياء، ممانعت از مشاهده‌ی آلت تناسلي اعضا‌ی خانواده و خوابيدن با كسي در يك رختخواب، از جمله مواردي است كه بايد در دوره‌ی كودكي به آن توجه شود. علاوه براين ارائه‌ی اطلاعاتي مختصر، درباره‌ی آناتومي دستگاه تناسلي مفيد است. به سؤالات جنسي کودکان نيز بايد پاسخي صحيح اما مختصر داد. (كوچتكف و لاپيك، 1351)

 

 

7‌‌ لارنس کلبرگ (1927‌‌1989)

به عقیده‌ی کلبرگ درک کودکان از جنسیت به مانند درک آن‌ها از محیط اطرافشان است. وی معتقد است که در حالت کلی کودکان تا سن 7 سالگی درک کاملی از جنسیت ندارند و تفاوت‌های زن و مرد را فقط از نوع لباس پوشیدن آن‌ها تشخیص می‌دهند. کودکان در اوایل سنین مقطع ابتدائی جنسیت را به‌صورت عاملی مهم درک کرده و شروع به شناسایی بهتر بدن خود می‌کنند. طبق نظر کلبرگ رسیدن به هویت جنسی زمینه ساز کسب دانش‌های اجتماعی است. (کجباف، 1394)

8‌‌ آندره مورالي دانينو (2005)

در زمينه‌ی آموزش جنسي چهار رويكرد مي‌توان ملاحظه نمود:

الف) روش عدم مداخله كه عبارت است از: عدم جلب توجه كودك به موضوعات جنسي، ولي در عين حال از منحرف كردن توجه او از موضوعات ياد شده خودداري كنند.

ب) روش مدرسي كه اطلاعاتي راجع به اندام‌هاي تناسلي، آميزش و نحوه‌ي توليد جنين گياهان، حيوانات و انسان‌ها از طريق عكس و فيلم ارائه مي‌شود. دانينو براي این دو روش معايبي نظير انحرافات جنسي و عقده‌هاي رواني برشمرده است.

ج) روش خانوادگي كه بيشتر جنبه‌ي شهودي و ضمني دارد. والدين با زباني ساده سؤالات كودكان را پاسخ مي‌گويند و در رابطه با انحرافات جنسي و كنترل روابط، ايشان را راهنمايي مي‌كنند.

د) آموزش توسط سرپرستان يا پزشك خانوادگي: دانينو تربيت جنسي را وظيفه‌ی اصلي خانواده دانسته‌است، اما در صورت از هم پاشيدگي يا عدم صلاحيت، توصيه مي‌كند از روش چهارم يعني آموزش توسط سرپرست يا پزشك خانوادگي ـ با كمال حياء و پرهيز از بيان اطلاعات زود هنگام ـ استفاده شود. وي تربيت جنسي و آگاهي از وظايف جنسيت را عامل مهمي براي توسعه‌ی دموكراسي مي‌داند. (دانينو، 1383)