کتاب ورزش و ام اس

در اوایل قرن حاضر، سازمان بهداشت جهانی موضوع جمعیت سالم را تا سال 2010 شعار خود قرار داده که دو هدف عمده را دنبال مینماید: 1- پیشرفت وضعیت سلامت و بهبود زندگی طبیعی 2- پیشگیری از ناتوانی و پیشرفت عملکرد افراد. این سازمان موفقیت این اهداف را بر انتخاب شیوه زندگی بهداشتی و درمانهای اثر بخش متکی میداند.
بیماری مولتیپل اسکلروسیز از مهمترین بیماریهای تغییر دهنده زندگی فرد میباشد که شدیداً افت سطح کیفیت زندگی بیماران را به دنبال داشته و به تدریج بیمار را به سمت ناتوانی پیش خواهد برد و همین مساله اهمیت این بیماری را دو چندان مینماید
اهمیت دیگر این بیماری به علت گرفتاری جوانان است که در سن فعالیت هستند و این بیماری از راه میرسد و برنامه زندگی آنان را تهدید میکند. این بیماری در سنین کارآمدی زندگی، افراد را مبتلا میکند به گونهای که فقط 25 درصد از این بیماران کار میکنند؛ بنابراین مشکلات اقتصادی و نگرانی آشکاری را بر بیماران تحمیل میکند.
از طرفی میزان وقوع بیماری نیز، بر اهمیت موضوع میافزاید که به نظر میرسد بین 30 تا 50 درصد هزار نفر باشد
در سالیان گذشته، وقوع ام.اس نادر بود ولی هم اکنون در کشورهای پیشرفته جز شایعترین بیماریهای سیستم عصبی قرار گرفته است و به علت ماهیت ناتوان کننده آن نیز روز به روز بر آمار مبتلایان به این بیماری افزوده میشود
طبق آمار جهانی شیوع ام.اس در ایران کمتر از پنج در صدهزار نفر میباشد بنابراین با توجه به اینکه بیماری ام.اس بر جنبههای مختلف اقتصادی، مالی، اجتماعی و عاطفی فرد، خانواده و جامعه اثر میگذارد، صرفاً درمانهای دارویی و کنترل دورهایی بیماری کافی نمیباشد.
از طرفی درمانهای دارویی بار مالی سنگینی را به جامعه، خانواده و بیمار تحمیل میکند، به شکلی که ممکن است به علت بالا بودن هزینهها بیمار از ادامه درمان سرباز زند، در حالیکه روشهای غیر دارویی هیچگونه هزینه و بار مالی را به بیماران تحمیل نمیکند و مقدار و زمان و عوارض جانبی خاصی نیز ندارد
تمرین درمانی یک فرم کم هزینه و موثر درمان در کاهش اختلالات عملکردی در مبتلایان به ام.اس میباشد که علاوه بر تاثیرات جسمانی، باعث تاثیرگذاری بر روحیه و حالات روانی بیمار به صورت کاهش افسردگی و اعتماد به نفس در بیماران میشود
عملکرد اصلی ورزش حفظ سلامتی و برقرار تعادل است که بوسیله خود فرد نیز قابل اجرا بوده و نیاز به فراگیری تکنیکهای پیچیده ندارد. با استفاده از تمرینات ورزشی به عنوان یک روش غیر تهاجمی و غیر دارویی در زمینه توانبخشی، میتوان بیماران را در بالاترین سطح توانایی در انجام فعالیتهای روزمره، رفع مشکلات اجتماعی، اقتصادی و روانی یاری نمود.
هر چند در گذشته، کنترل و مدیریت نشانههای ام.اس بر استراحت، درمان انفعالی و اجتناب از تحریک خستگی تمرکز داشت و برای جلوکیری از افزایش دمای بدن به بیماران توصیه میشد ورزش نکنند، اما تحقیقات اخیر تاثیرات شگرف تمرینات ورزشی بر بیماران ام.اس را ثابت کرده است حداکثر ظرفیت هوازی، نیروی عضلانی، قدرت و استقامت، توانایی شناختی و انرژی انجام کار تحت تاثیر تمرینات ورزشی بهبود مییابد
مولتیپل اسکلروسیز، اگر جه در ستیز با وضعیت سلامت جسمی و روحی میباشد، اما مشخص شده است که فعالیتهای ورزشی منظم، سطح سلامت بیمار را در هر دو زمینه جسمی و روحی افزایش میدهد و به لحاظ آماری رابطه معناداری میان کاهش تمرینات ورزشی بیماران و افزایش خستگی، سطح نشانههای بیماری و سختی در راه رفتن وجود دارد.
نتایج تحقیقات مختلف گویای این واقعیت است که برنامههای ورزشی منظم و مستمر، بر بهبود و پیشرفت تعادل افزایش سرعت ومسافت راه رفتن کاهش خستگی و افزایش و ارتقای سطح کیفیت زندگی بیماران تاثیرات مثبتی دارد.
فعالیت جسمانی به طور غیر مستقیم با بهبود عواملی چون: خستگی، ناتوانی، درد، افسردگی و حالات روحی و روانی فرد و همچنین افزایش حمایتهای اجتماعی، کیفیت زندگی بیماران را ارتقاء میدهد.
بنابراین با در نظر گرفتن اهداف توانبخشی ورزشی که شامل مواردی چون پیشگیری از ایجاد خستگی عضلانی و بدشکلی مفاصل، حفظ قدرت عضلات و حرکات مفاصل و افزایش تحمل فعالیت و انتقال حرکت میباشد و نیز با عنایت به این موضوع که بیماری ام.اس اغلب جوانان جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد؛ و در نهایت با توجه به این مساله که طبق تحقیقات مختلف داخلی و خارجی برنامه های ورزشی در اشکال مختلف خصوصا تمرینات ورزشی می توانند بر بهبود علائم ام.اس موثر واقع شوند لزوم اجرای چنین تالیفی ضروری بنظر ‌رسید، چرا که در زمینه اثر و نقش فعالیتهای بدنی و ورزشی میتواند به دستاوردهایی بیانجامد که مبتلایان به ام.اس را نسبت به زندگی و آینده خوشبینتر کند.