کتاب اصول طراحی سینما با نگرش سازه

فهرست
عنوان صفحه
فصـل اول 9
مقدمه 9
فصـل دوم 17
مطالعات 18
نمونه مورد مطالعه 19
معرفی نمونه‌های مشابه 28
معرفی مجموع سازه‌ها 48
معرفی بستر پروژه 54
فصـل سوم 61
روش مطالعه 61
فصـل چهارم 65
تجزیه و تحلیل 65
بررسی مکان‌های مورد مطالعه 65
برنامه فیزیکی 66
ضوابط فضاهای تشکیل دهنده سینما 68
ضوابط سالن نمایش 68
بررسی پتانسیل‌ها و محدودیت‌های سایت طراحی 86
فصـل پنجم 91
نتیجه گیری 91
طراحی 91
نتیجه گیری 94
نقشه‌های معماری 95
منـابع و مآخـذ 101

معماری یکی از بازنمودهای تفکر خلاق انسانی است که سینما از آن بهره جسته است. در معماری، هنرمند می‌تواند چشم ما را روی سطوح، در فاصله بین آنها و فضاهای محصور و باز وعمق بنا هدایت کند. این هدایت نگاه از طریق ترکیب شکل‌ها، خطوط و ریتم فضایی بنا حاصل می‌شود. اگر معمار نتواند چنین حرکتی را برای بیننده فراهم کند، بنای او که مهم نیست از نظر شکل و ساختار چگونه باشد، بدون شک برای بیننده جذابیتی نخواهد داشت؛ یعنی لحظه‌ای که تماشاگر وارد بنا می‌شود اگر هیچ مسیری را نیابد تا در طول آن حرکت کند و یا هیچ جریان فضایی را در اطراف خود احساس نکند، با ذهنی آشفته مایل خواهد بود آن مکان را ترک کند. این جریان فضایی همانند جاذبه‌های فیلمی است که بینده را در همان لحظات اول و آغاز فیلم به تداوم عمل تماشا برمی انگیزاند. با توجه به نگرش و سلایقی که امروزه بسیاری به معماری دارند، استفاده از سازه مدرن در طراحی می‌تواند استفاده کننده را جذب کند. استفاده از سازه مدرن در فضاهای سینما و همچنین حذف ستون‌ها در وسط سالن سینما و ایجاد حداکثر فاصله برای ستون‌ها و برقراری ریتم فضایی در فضاهای داخلی سینما برای استفاده کنندگان تا به راحتی از آن فضا استفاده مطلوبی ببرند. برای پرداختن به مباحث مذکور و همچنین پاسخ به پرسش اصلی مطالعه، این مطالعه شامل 5 فصل است که در فصل اول به کلیات پژوهش پرداخته می‌شود.
انسان همواره با هنرمعماری درگیر است ودر فضای معماری زندگی می‌کند، سینما نیز به عنوان یکی از تأثیرگذارترین هنرها بر انسان شناخته شده است. هر دو هنرهایی هستند که برای تجلی خویش، دیگری را به کار می¬گیرد. این دو هنر بنابر ویژگی¬هایی که دارا هستند، شباهت‌ها و تفاوت‌هایی دارند. فضا، مکان و حرکت نهفته در این دو از مهم‌ترین عناصری هستند که این دو هنر را به هم نزدیک می‌کنند. در حقیقت معماری و سینما هر دو به خلق فضا و روح زندگی می‌پردازند. گرچه که فضای معماری توسط مصالح واقعی خلق می‌شود، ولی فضای سینمایی فضای مجازی و خیالی است. هر دوی این فضاها بر انسان و رفتارهای او تأثیرگذار هستند تا آنجایی که می‌توان از هر دوی آنها در رشد و تعالی انسانی بهره جست. رابطه سینما و معماری؛ معماری همیشه نزدیک‌ترین خویشاوند سینما بوده است. هر دو ازمبانی یکسانی از قبیل زیبایی شناسی بهره می‌برند. یکی از مهم‌ترین روابطی که سینما به عنوان هنر با هنرهای دیگر دارد، با معماری است. هر دو به گونه‌ای با هم درگیرند هر دو خالق فضا هستند؛ فضای سینمایی، فضایی خیالی است که عینیت پیدا می¬کند و در واقع عینیت واقعی نیست، بلکه توهم واقعیت است. تصویری است که می¬تواند در دنیای واقعی وجود داشته باشد و همین ویژگی است که به پدیده همذات پنداری منجر می¬شود. از سوی دیگر نیز می‌توان آنقدر تخیلی و دور از ذهن تماشاگر باشد که آن را باور نکند. از سوی دیگر معماری فضای واقعی بوجود می¬آورد. فضا برای زندگی بشر. درفضای معماری زندگی و حرکت جریان دارد. در حقیقت فضای ذهنی معمار عینیت یافته و نه خیالی، بلکه واقعیت یافته است. به عقیده لویی کان معماری بنای انسانی است. پر واضح است که کیفیت فضاهای معماری باعث شکل دهی و بروز رفتارهای مناسب یا نامناسب انسان در جوامع امروزی می‌شود (1).
بنیادی‌ترین عنصرمعماری وسینما، فضاست. در سینما فیلم ساز، به طور ذهنی به هدف فضاسازی خود می‌رسد و در معماری، معمار به فضا عینیت می‌بخشد؛ بنابراین فضا در معماری چیزی یکدست و منسجم نیست، بلکه بیشتر به ماده‌ای سیال شباهت دارد که به هرشکلی تغییر می¬کند. در صورتی که معماری لزوما اینگونه نیست. زمان نیز عاملی کاملا ادراکی در هنر سینماست و از طرفی در معماری کیفیتی ذهنی دارد. در معماری زمان با حرکت فضا اتفاق می¬افتد، باید زمان بر بیننده بگذرد و در طی این زمان در فضا حرکت کند که خود نیازمند گذر زمان است. سینما شاخه‌ای از هنر است که در آن یک داستان به وسیله دنباله‌ای از تصاویر متحرک (فیلم) نمایش داده می¬شود. یک فیلم براساس فیلمنامه یا سناریو وتوسط مجموعه‌ای از بازیگرها، کارگردان، فیلم بردار و… ساخته می¬شود. سینما جدیدترین شاخه هنر، معروف به هنر هفتم است. سینما در اصل واژه‌ای است یونانی به معنای حرکت، اما در اصطلاح سینما هنر وفنی است که به کمک یک سری تصاویر متحرک پیامی را به مخاطب خود که همان تماشاگر است منتقل می¬کند. زمینه‌های تکامل سیر ادبی، هنری و صنعتی به همراه خلاقیت و ذوق بشری، سبب بروز سینما به شکل امروزی آن شده است. در نهایت فراورده‌های با کیفیت عالی، بسیارموثر، ماندگار و به صورت واقعی، نوع کاملی از فرهنگ را به وجود آورده است. هنر سینما از نظر محتوا مبتنی بر زمینه‌های مختلف علوم انسانی، علوم ارتباطات، ادبیات و رشته‌های دیگر هنری بوده واز نظر تکنیکی از مباحث فیزیک، شیمی، مکانیک و الکترونیک بهره می‌برد. البته با توجه به اینکه از فرهنگ مردم تغذیه می¬کند به یکی از نیرومندترین و گسترده‌ترین شکل‌های فرهنگ مردم نیز مبدل شده است. سینما فرستنده یا تزریق گر پیام بوده وبینندگان به نوعی دریافت کنندگان حقیقی پیامند (2).
بنابراین می‌توان گفت معماری نیز همانند سینما تأثیرگذاری اجتناب ناپذیری بر زندگی و روح بشر دارد. نقش معماران و شهرسازان به عنوان عامل پدیدآورنده‌ی فضای زندگی بشری در بروز رفتارهای اجتماعی به مراتب بیشتر از فیلم سازان است.
شهرکرد یکی از شهرهای مرکزی ایران و مرکز شهرستان شهرکرد، استان چهارمحال وبختیاری است. شهرکرد در 97 کیلومتری جنوب غرب اصفهان قرار دارد. به لحاظ توپوگرافی در بخش شمالی رشته کوه زاگرس قرار گرفته است. این شهر با ارتفاع بین 2050 تا 2310 متر از سطح دریا، مرتفع‌ترین شهر ایران است و به همین خاطر به بام ایران معروف است. شهرکرد دارای اقلیم نیمه مرطوب معتدل با تابستان‌های معتدل و زمستان‌های بسیار سرد است. میانگین سالانه دمای هوا در شهرکرد 1.5 درجه سانتی گراد می‌باشد. دراین استان سه گویش بختیاری، ترکی و فارسی رواج دارد (3).
در استان چهارمحال و بختیاری دو سینما در شهرکرد (سینما بهمن و سینما غدیر) و یک سینما نیز در بروجن (سینما 8 شهریور) فعال است و دیگر شهرستان‌ها نیز از داشتن سینما محروم هستند. با وجود اینکه این استان از داشتن سرگرمی‌ها و تفریحات دیگر محروم است، گرایش مردم به سمت سینما برای پر کردن اوقات فراغت روز به روز در حال افزایش است. کمبود پرده نمایش در این استان موجب شده است که بسیاری از فیلم‌های به روز کشور در این استان اکران نشوند. اگرچه دیجیتالی شدن سیستم پخش سینماهای استان زمینه را برای پخش چند فیلم در یک روز فراهم کرده است اما همین امر نیز مشکلات خود را ایجاد کرده است و بسیاری از مردم نیز نمی‌توانند فیلم مورد نظر خود را در ساعت اختصاص داده به اوقات فراغت خود مشاهده کنند. مشکل کمبود سالن سینما در این استان به ویژه در مرکز استان به وضوح دیده می¬شود. اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تلاش دارد که با راه اندازی سینمای سوم استان مشکل کمبود پرده سینما برای اکران فیلم‌های به روز کشور را در این استان حل کند (4).
در حال حاضر دو سالن سینما با عنوان 8 شهریور و راوی با ظرفیت هر کدام 400 نفر در شهرستان بروجن و سینما غدیر با ظرفیت 400 نفر و سینما بهمن با ظرفیت 500 نفر در شهرستان شهرکرد فعال هستند. معاون هنری و سینمایی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه دیگر شهرستان‌های چهارمحال و بختیاری فاقد سالن‌های سینما هستند، افزود: در شهرستان لردگان تا قبل از سال 82 یک سالن سینما فعال بود که به بخش خصوصی واگذار شده بود اما به دلیل اینکه این سالن سینما صرفه اقتصادی نداشت و مردم از آن استقبال نکردند سینما تعطیل شد. وی با بیان اینکه در دیگر شهرستان‌های چهارمحال و بختیاری سالنی که مختص سینما باشد نداریم، ادامه داد: این نبود سالن سینما در دیگر شهرستان‌ها به دو دلیل است اول اینکه زیرساخت آن وجود ندارد همچنین با توجه به اینکه بهره‌برداری از سالن‌های سینما به بخش خصوصی واگذار شده است دولت در بحث ساخت سینما ورود نمی‌کند (5).
سرانه سینما در شهرکرد نسبت به جمعیت کم است وقشر جوان به شرایط سنی می¬رسد که برای گذراندن اوقات فراغت احتیاج پیدا می¬کند که نیاز به این مجموعه است؛ بنابراین با احداث سینمای جدید در شهرکرد با سالن‌های چند منظوره به رونق سینما و سرانه هنری کمک می¬کنیم.