کتاب مداخله بشردوستانه در امور داخلی کشورها با تاکید بر قضیه ی بحرین

کتاب مداخله بشردوستانه در امور داخلی کشورها با تاکید بر قضیه بحرین

درباره کتاب

کتاب مداخله بشردوستانه در امور داخلی کشورها با تاکید بر قضیه بحرین، به‌طور مفصل به بررسی ابعاد مختلف مداخله بشردوستانه در امور داخلی کشورها می‌پردازد و با تمرکز ویژه بر قضیه بحرین، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی در این زمینه را تحلیل می‌کند. این اثر با توجه به تحولات خاورمیانه و به‌ویژه بحران بحرین، ضمن بررسی مفاهیم حقوقی و سیاسی در عرصه مداخله بشردوستانه، سعی دارد چالش‌ها، تضادها و مسائلی که در این زمینه وجود دارد را به‌طور شفاف مورد بررسی قرار دهد.

موضوعات کلیدی کتاب

• نگاه نظری به حاکمیت دولت‌ها: این بخش به بررسی مفهوم حاکمیت دولت‌ها و تأثیر جهانی‌شدن بر حاکمیت ملی پرداخته و به‌ویژه به چالش‌های میان حقوق بشر و اصل عدم مداخله در امور داخلی کشورها می‌پردازد.
• تحولات اخیر در خاورمیانه و شمال آفریقا: کتاب تحولات مهم در کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نظیر تونس، مصر، لیبی، یمن و بحرین را تحلیل کرده و علل این تحولات را از دیدگاه سیاسی و اقتصادی مورد بررسی قرار می‌دهد.
• بحرین و مداخله بشردوستانه: یکی از بخش‌های محوری این کتاب به بررسی تحولات بحرین، نقض حقوق بشر توسط رژیم آل‌خلیفه و واکنش‌های کشورهای مختلف به بحران بحرین پرداخته است. همچنین، اهداف مداخله عربستان سعودی و نقش بازیگران بین‌المللی مانند آمریکا و ایران در قضیه بحرین تحلیل شده است.
• مداخله بشردوستانه و مسئولیت حمایت: این کتاب با نگاهی به قضیه لیبی و تجزیه و تحلیل نحوه عملکرد شورای امنیت سازمان ملل در بحران‌ها، اصول و مفاهیم مداخله بشردوستانه و مسئولیت حمایت (Responsibility to Protect) را به‌ویژه در زمینه بحرین مورد بررسی قرار می‌دهد.
• قانونمندی در نظام بین‌الملل و حکمرانی مطلوب دولت‌ها: فصل‌های بعدی به بررسی موانع و محدودیت‌های مداخله بشردوستانه در چارچوب حقوق بین‌الملل، رابطه مداخله بشردوستانه با دموکراسی و ارزیابی عملکرد سازمان‌های بین‌المللی در زمینه مداخله در بحرین پرداخته است.

ویژگی‌های کلیدی کتاب

• تحلیل جامع مداخله بشردوستانه: کتاب به‌طور دقیق و جامع به بررسی ابعاد حقوقی و سیاسی مداخله بشردوستانه در بحران‌های مختلف، به‌ویژه بحران بحرین می‌پردازد. این بررسی شامل تحلیل‌های حقوق بشری، سیاسی و بین‌المللی است.
• نقد عملکرد شورای امنیت و سازمان ملل: یکی از ویژگی‌های مهم کتاب، نقد عملکرد شورای امنیت و سازمان ملل در بحران‌های مختلف، به‌ویژه بحران بحرین و مقایسه آن با بحران‌های دیگر مانند لیبی است.
• مفاهیم حقوقی و سیاسی: کتاب مفاهیم پیچیده‌ای همچون حاکمیت دولت‌ها، مداخله بشردوستانه، مسئولیت حمایت، و اصول حقوق بین‌الملل را به‌صورت علمی و تحلیلی مورد بررسی قرار می‌دهد.

چرا باید این کتاب را خواند؟

این کتاب برای کسانی که علاقه‌مند به فهم ابعاد پیچیده حقوق بین‌الملل، مداخله بشردوستانه و تحولات خاورمیانه هستند، یک منبع ارزشمند به‌شمار می‌آید. همچنین، تحلیل دقیق و موشکافانه قضیه بحرین و بررسی رویکردهای کشورهای مختلف به این بحران، به درک بهتر تحولات اخیر در منطقه کمک می‌کند.

مخاطبان هدف

• پژوهشگران حقوق بین‌الملل: این کتاب برای کسانی که در زمینه حقوق بین‌الملل و حقوق بشر فعالیت می‌کنند، یک منبع مهم برای بررسی ابعاد مختلف مداخله بشردوستانه در بحران‌ها به‌ویژه بحرین است.
• دانشجویان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل: کتاب به‌ویژه برای دانشجویان رشته‌های علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و حقوق بین‌الملل مناسب است.
• تحلیلگران سیاسی و دیپلمات‌ها: برای کسانی که در تحلیل مسائل بین‌المللی و دیپلماسی فعال هستند، این کتاب ابزار مفیدی برای درک بهتر نقش بازیگران مختلف در بحران‌های منطقه‌ای و جهانی فراهم می‌کند.

سفارش کتاب

برای تهیه نسخه چاپی یا دیجیتال کتاب مداخله بشردوستانه در امور داخلی کشورها با تاکید بر قضیه بحرین، می‌توانید به سایت‌های معتبر فروش کتاب یا فروشگاه‌های آنلاین مراجعه کرده و این اثر تخصصی را خریداری کنید.

در ادامه فهرست این کتاب قابل مشاهده است:

عنوان صفحه
مقدمه 11
فصـل اول 19
نگاه نظری به حاکمیت دولت¬ها 19
جهانی شدن و حاکمیت دولت¬ها 25
حاکمیت دولتها و مداخله بشردوستانه 29
حقوق بشر و اصل مداخله بشردوستانه 32
اصل عدم مداخله (تحولات جهان عرب) و اصل عدم توسل به زور 34
اصل عدم مداخله و نگاه غربی¬ها 36
نگاه کلی به اصل مداخله بشردوستانه 39
فصـل دوم 43
تحولات اخیر در خاورمیانه و شمال آفریقا و سیاستهای کشورهای منطقه¬ای و فرامنطقه¬ا¬ی 43
علل تحولات در جهان عرب 43
تونس 47
مصر 48
لیبی 49
یمن 50
بحرین 51
تحولات سوریه 52
بازیگران منطقهای و فرامنطقهای تحولات 54
ایالات متحده آمریکا 54
روسیه 56
چین 58
جمهوری اسلامی ایران 61
جمهوری ترکیه 62
فصـل سوم 65
تحولات بحرین و بازیگران منطقه¬ای و فرامنطقه¬ای 65
شکل¬گیری تحولات بحرین 65
نقض حقوق بشر آل¬خلیفه 66
بازیگران اثرگذار در تحولات بحرین و موضوع مداخله بشردوستانه 68
اهداف دخالت عربستان در قضیه بحرین 68
ایران 72
آمریکا 74
مداخله بشردوستانه و مسئولیت حمایت (نگاه به قضیه لیبی) 76
نقض حقوق بشر در لیبی 76
عملکرد شورای امنیت در بحران لیبی 78
رویکرد دولت¬ها نسبت به نقض حقوق بشر در بحرین 81
فصـل چهارم 85
بررسی مداخله بشردوستانه در تحولات اخیر جهان عرب و بحرین 85
تحولات بحرین و موضوع جنایت علیه بشریت 85
قانونمندی در نظام بین¬الملل 88
حکمرانی مطلوب دولت¬ها و حق تعیین سرنوشت 90
امکانپذیری مداخله بشردوستانه 92
نقض حقوق بشر و مداخلهبشردوستانه 92
رابطه مداخله بشردوستانه و دموکراسی 93
سابقه مداخله بشردوستانه در نظام بینالملل 95
اصل مترقی مسئولیت حمایت و حاکمیت 98
قضیه بحرین: بررسی امکانپذیری مداخله بشردوستانه ازطریق عملیات نظامی پیشگیرانه 103
شورای امنیت و مشروعیت مداخله بشردوستانه در قضیه بحرین 105
عملکرد کلی شورای امنیت در نظام بینالملل 105
شورای امنیت و مشروعیت مداخله بشردوستانه 108
عملکرد ضعیف سازمان ملل در مداخله بشردوستانه در بحرین 123
فصـل پنجم 127
نتيجه¬گيري 127
منـابع و مآخـذ 139
منابع فارسی 139
منابع غیر فارسی 148

در ادامه بخشی از مطالب این کتاب قابل مشاهده است:

یکي از نتايج اصل حاکميت ملي، عدم مداخله در امور داخلي يک دولت مستقل است. البته قلمرو قاعده ممنوعيت مداخله در امور داخلي کشورها هنوز نيز از جمله موضوعات جنجال برانگيز به شمار مي­رود. در اين خصوص برخي از علماي حقوق بين­الملل از تفسير موسع اصل عدم مداخله که بر تفسير مشابهي از مفهوم حاکميت پايه مي­گيرد حمايت و جانبداري مي­کنند و هرگونه مداخله در قلمروي حاکميت کشورها را به شدت مردود مي­شمارند. از سوي ديگر، گروهي نيز از تفسير مضيق و محدود اصل عدم مداخله حمايت مي­کنند. به اعتقاد اين عده، تفسير موسع اصل حاکميت و تفسير مشابهي از اصل عدم مداخله، ديگر پاسخگوي تقاضاهاي روز افزون بين­المللي شدن مسؤوليت کشورها در قبال حفظ صلح و امنيت بين­المللي و حمايت از حقوق بشر نيست. اگر چنين مسؤوليت­هاي بين­المللي رو به رشدي، به عنوان يک موضوع حقوقي و قانوني به رسميت شناخته شود، آن گاه حاکميت را بايد به چشم موضوعي نگريست که از نظر حقوقي بسيار محدودتر از گذشته شده است. اصل عدم مداخله و اصل عدم توسل به زور به عنوان دو قاعده مهم نظام دهنده روابط بين‌الملل كه هم مبناي عرفي و هم مبناي قراردادي دارند، مانع عمده‌اي در راه هر نوع مداخله محسوب مي‌شوند. اصل عدم مداخله در امور داخلي دولت­ها، به عنوان اصلي بنيادين در حقوق بين­الملل، مبتني بر حاکميت، برابري و استقلال سياسي دولت­ها است. اين اصل تکليفي حقوقي بر دولت­ها براي خودداري از دخالت در امور داخلي يکديگر تحميل مي­کند(عباسی اشلقی، 1380: 83-82).

از موضوعاتي که به طور متقابل بر تحول اصل حاکميت و تعديل اصل عدم مداخله در امور داخلي دولت­ها مؤثر بوده است، موضوع حقوق بشر و بين­المللي شدن آن است. «آنتونيو کاسسه»، حقوقدان شهير ايتاليايي، اصل احترام به حقوق بشر را «مشخصه دوران جديد جامعه بين­المللي» مي­داند. از نظر او «اين اصل به گونه­اي در رقابت، اگر نگوييم در تضاد با اصول سنتي احترام به برابري مطلق کشورها و منع مداخله در امور داخلي است»(کاسسه، 1370: 185).

در جامعه بين المللي امروز، بسياري از کشورها به ظاهر از سياست عدم مداخله طرفداري مي­کنند و براي تقويت اين موضع خود به منشور ملل متحد استناد مي­جويند. در عين حال، عملکرد بسياري از دولت­ها به ويژه دولت­هاي اروپاي غربي و آمريکا، در جهت ناديده گرفتن اصل عدم مداخله بوده است. اين دولت­ها (خواه صادقانه و خواه براي پوشاندن اغراض ديگر) ملاحظات بشردوستانه را در سياست خارجي خود گنجانده و سعي دارند به عناوين گوناگون بر دولت­هايي که از رعايت اين قواعد به طرز آشکاري سرپيچي مي­کنند، فشار وارد آورند. هر چند ضوابط و معيارهاي مربوط به مداخلات بشردوستانه، حاکميت دولت­ها را به سختي در مقابل اراده و قدرت جامعه بين­المللي قرار مي­دهد، اما تحليل­گران مي­کوشند مداخلات را به گونه­اي توجيه کنند(کرمی، 1375: 81).

در این مطالعه به بررسی مبحث مداخله بشر دوستانه در کشور ها  جهت پایان دادن به بحران­ها و درگیری­های داخلی آنها ، بپردازیم و بیشترین تمرکز این پژوهش بر رویکردها و جبهه­گیری­های کشورهای مختلف در قبال بحران­های اخیر در خاورمیانه به ویژه بحران بحرین می­باشد. خیزش مردمی بحرین که پس از تحولات و انقلاب­های تونس و مصر در 14 فوریه 2011 آغاز شد، با سرکوب و رویکرد خشونت­آمیز حکومت آل خلیفه مواجه شد و به ایجاد بحران سیاسی مهمی در این کشور منجر شده است(اسدی و زارع، 1390: 180). وجه جالب قضیه رویکرد دو گانه کشورهای غربی به ویژه آمریکا و همین طور همسایگان عرب کشور بحرین به بحران داخلی این کشور است که با توجه به سرکوب گسترده مردم معترض بحرین که اکثریتشان شیعه هستند این کشورها همچنان از حکومت دیکتاتور این کشور حمایت می­کنند. بحران بحرین به دلیل موقعیت خاص این کشور و منافع و ملاحظات بین­المللی و منطقه­ای عمده در قبال تحولات آن باعث شکل­گیری واکنش­ها و رویکردهای مختلف به خصوص از سوی بازیگران منطقه­ای شده است. هر چند که بحرین از نظر وسعت جغرافیایی، میزان جمعیت و مؤلفه­های اقتصادی در موقعیت ممتازی در سطح منطقه نیست و کشوری کوچک در خلیج فارس محسوب می­شود، اما ویژگی­های خاص و پیوند آن با منافع و سیاست بازیگران مهمی مانند آمریکا، عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران، به تحولات و بحران این کشور اهمیت بالایی می­دهد. بر این اساس حل وفصل بحران این کشور بیشتر از آنکه وابسته به بازیگران داخلی این کشور باشد بیشتر وابسته به بازیگران تأثیرگذار خارجی می­باشد(اسدی و زارع، 1390: 180).

این موضوع در ایران به صورت چند مقاله مطرح شده است و هنوز به طور جدی مورد بررسی واکاوی نشده است و با توجه به تحولات منطقه علی الخصوص قیام مردم بعضی از کشورهای خاورمیانه و دخالت کشورهای ثالث (خارجی) در امور داخلی این کشورها به بهانه­های مختلفی چون نقض حقوق بشر، مداخله بشردوستانه که با رژیم حاکم همدست هستند (مثل قضیه بحرین) یا علیه رژیم حاکم هستند (مثل قضیه لیبی) به نظر می­رسد اگر حالت جدید و نوآوری در ایران نداشته باشد حداقل این است که کمتر مورد مطالعه واقع شده است. به همین منظور نویسنده به مطالعه در این خصوص اقدام نمود.