فیپا چیست

فیپا چیست؟ راهنمای جامع آشنایی با فهرسنویسی پیش از انتشار

فیپا مخفف عبارت فهرست‌نویسی پیش از انتشار است. این فرآیندی است که به موجب آن، اطلاعات مربوط به کتاب، مانند عنوان، نویسنده، ناشر، موضوع، تعداد صفحات و ISBN، قبل از چاپ کتاب، در فرمی خاص به کتابخانه ملی ایران ارسال می‌شود.

اهداف فیپا:

• ایجاد بانک اطلاعات ملی کتاب: با جمع‌آوری اطلاعات مربوط به کتاب‌ها در کتابخانه ملی، بانک اطلاعات ملی کتاب ایجاد می‌شود که به عنوان منبعی برای پژوهشگران، کتابخانه‌ها و سایر علاقه‌مندان به کتاب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• تسهیل امر کتابخانه‌ها: فیپا به کتابخانه‌ها کمک می‌کند تا کتاب‌های جدید را به طور سریع و دقیق فهرست‌نویسی و به مجموعه خود اضافه کنند.
• حمایت از حقوق مؤلفان: با ثبت اطلاعات کتاب در کتابخانه ملی، حقوق مؤلفان بر اثرشان به رسمیت شناخته می‌شود و از سوء استفاده و بهره‌برداری غیرقانونی از آن جلوگیری می‌شود.
• ایجاد زمینه برای تبادل فرهنگی: فیپا به عنوان یک استاندارد ملی، زمینه را برای تبادل اطلاعات کتابخانه‌ای با سایر کشورها فراهم می‌کند.

مزایای فیپا:

• ایجاد نظم و انسجام در اطلاعات کتابخانه‌ای: با استفاده از فیپا، اطلاعات مربوط به کتاب‌ها به طور استاندارد و یکسان ثبت می‌شوند که این امر به جستجو و بازیابی اطلاعات کتابخانه‌ای به طور آسان‌تر و سریع‌تر کمک می‌کند.
• صرفه‌جویی در زمان و هزینه کتابخانه‌ها: با استفاده از اطلاعات فیپا، کتابخانه‌ها می‌توانند فرآیند فهرست‌نویسی کتاب‌ها را به طور سریع‌تر و با صرف هزینه کمتری انجام دهند.
• حمایت از مؤلفان و ناشران: فیپا به مؤلفان و ناشران کمک می‌کند تا اطلاعات مربوط به کتاب‌های خود را به طور رسمی ثبت و به اطلاع عموم برسانند.
• توسعه فرهنگ کتابخوانی: فیپا با ایجاد بانک اطلاعات ملی کتاب و تسهیل امر دسترسی به اطلاعات کتابخانه‌ای، به توسعه فرهنگ کتابخوانی در جامعه کمک می‌کند.

نحوه انجام فیپا:

• ثبت‌نام در سامانه فیپا: برای انجام فیپا، باید ابتدا در سامانه فیپا به نشانی https://opac.nlai.ir/ ثبت‌نام کنید.
• آماده‌سازی اطلاعات کتاب: اطلاعات مربوط به کتاب، مانند عنوان، نویسنده، ناشر، موضوع، تعداد صفحات و ISBN، باید به طور کامل و دقیق آماده شوند.
• ورود اطلاعات در سامانه: اطلاعات آماده‌شده باید در سامانه فیپا وارد شوند.
• بررسی و تایید اطلاعات: پس از ورود اطلاعات، کارشناسان کتابخانه ملی ایران، اطلاعات را بررسی و در صورت صحت، آنها را تایید می‌کنند.
• دریافت کد فیپا: پس از تایید اطلاعات، کد فیپا به ناشر کتاب داده می‌شود.
• چاپ کد فیپا در کتاب: کد فیپا باید در صفحه شناسنامه کتاب چاپ شود.

نکات مهم:

• فیپا باید قبل از چاپ کتاب انجام شود.
• برای انجام فیپا، نیازی به مراجعه حضوری به کتابخانه ملی ایران نیست و می‌توان به طور آنلاین در سامانه فیپا ثبت‌نام و فرآیند فیپا را انجام داد.
• هزینه فیپا بر اساس تعداد صفحات کتاب محاسبه می‌شود.
• در صورت تمایل، می‌توانید از خدمات ویرایش اطلاعات فیپا توسط کتابخانه ملی ایران استفاده کنید.

منابع مفید:

• قانون تاسیس کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران: https://www.nlai.ir/laws-and-regulations
• آیین‌نامه اجرایی قانون تاسیس کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران: https://www.nlai.ir/laws-and-regulations
• راهنمای فیپا: https://opac.nlai.ir/

فیپا، اقدامی ضروری برای سازماندهی اطلاعات کتابخانه‌ای، حمایت از حقوق مؤلفان و توسعه فرهنگ کتابخوانی در کشور است. با انجام فیپا، به حفظ و اشاعه دانش و فرهنگ در جامعه کمک می‌کنیم.

امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.